4.3 IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

IJsselmeergebied

Zuiderzee 1916

Noordwesterstorm + hoge waterstand in rivieren door extreme neerslag

Zuiderzee

Inpolder plan Cornelis Lely:
Meer landbouwgrond i.v.m. voedseltekorten (WO1) en veiligheid

Plaats de gebeurtenissen op chronologische volgorde

1886

1914

1916

1920

1932

Plan Lely

WO 1

Waters
noodramp

Start
bouw
afsluitdijk

Afsluitdijk klaar

Welk deel van Lely zijn plan is nooit uitgevoerd?

Het IJsselmeergebied nu

Zoet water

- Belangrijk als zoetwatervoorraad.

- Grootste zoetwateropslag in Nederland.
- Met klimaatverandering gaat het IJsselmeer dus steeds een belangrijkere rol spelen.

Stuw bij Driel

Sluizen afsluitdijk

Haringvliet sluizen

Stuw bij Driel

Haringvliet sluizen

Sluizen afsluitdijk

De sluizen worden bij eb opengezet om water af te voeren naar de Noord- en Waddenzee.

De stuw bij Driel regelt de stroming van de IJssel.

Zuidwestelijke Delta

Verlandingsplan
gemaakt in 1942!

- Voorloper van het Deltaplan
- In 1946 concludeerde de Stormvloedcommissie dat alle dijken in Zuidwest Nederland te laag waren.

1953

- De afsluitingsplannen der Tussenwateren verscheen

29 januari 1953.

- Drie dagen later, op 1 februari 1953, de watersnood.

Jaartal 1953

1835 overledenen

Zeeland zwaarst getroffen

1835 overledenen

Zeeland zwaarst getroffen

Combinatie van springtij, noordwesterstorm en piekafvoeren van de rivieren.

Springtij: de kracht van de zon en de maan werken in elkaars verlengde. Gevolg: extra hoog water

Door de aanleg van de Deltawerken is de kust met 700km korter geworden.

Als de Maeslantkering  sluit
ivm een storm...

De storm stuwt het zeewater tegen de keering aan. 

Doordat de kering dicht zit, kan de rivier het water niet op zee afwateren... 

Wat is geen kenmerk van een estuarium?

1. sterke kuststroom
2. land opbouw
3. eroderende werking
4. groot verschil tussen eb en vloed

Waarom is de Westerschelde niet afgesloten?

Maar...

Veranderingen en daardoor nieuwe problemen

Klimaatverandering

IJs smelt,

gevolgen?

Klimaat- verandering

Hogere temperaturen:

Meer water door toename smeltwater, zet bij hogere temperatuur uit, neemt meer ruimte in beslag

Gevolgen:

- Rivieren kunnen moeilijker afwateren in de zee

- De zee dringt bij vloed verder het land in (verzilting)

Is de bescherming (nog) wel genoeg?

We verstenen ondertussen ook steeds meer..

Het laatste                    probleem...

Absolute zeespiegelstijging!

Bodemdaling!

West- en Noord-Nederland zakken weg
--> bodemdaling

Waar vroeger rivieren West-Nederland de bodemdaling compesneerde door frequente kleine overstromingen, ging men dijken bouwen.

West- en Noord-Nederland zakken weg
--> bodemdaling

Door 3 manieren:

1. Door bemaling klinken de klei en veengebieden in. 

Dit proces is onomkeerbaar.

2. Door winning van olie, zout en gas dalen sommige gebieden extra hard.

Door het afsmelten van de Scandinavische ijsmassa’s (sinds de laatste ijstijd) daalt het noordwesten.

Hoe hoog is dan de relatieve zeespiegelstijging?

1. 4 meter
2. 3 meter
3. 2 meter
4. 1 meter

Opdrachten

Paragraaf 4.3 afmaken