De 3e naamval

• Duits
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

De 3e naamval

Wat is het onderwerp in de zin:
'Der Vater kauft einen Koffer.'

Wat is het lijdend voorwerp in de zin:
'Der Vater kauft einen Koffer.'

Der Vater kauft der Mutter einen Koffer.

Er is een nieuw zinsonderdeel bijgekomen (der Mutter)

In het Nederlands heet dit een meewerkend voorwerp.

In Nederlandse zinnen herken je het meewerkend voorwerp aan het feit dat je er de voorzetsels aan of voor voor kunt zetten.

Nederlands voorbeeld

Mijn vader schrijft de directeur een brief.

Je kunt ook zeggen:

Mijn vader schrijft aan de directeur een brief.

Let op !!

In Duitse zinnen staat er geen voor of aan voor het meewerkend voorwerp in de zin.

Duitse naamvallen

Aanwijzende voornaamwoorden

Bij het meewerkend voorwerp krijgen alle lidwoorden een andere uitgang. Zie bovenstaand overzicht. 

De aanwijzende voornaamwoorden dies-. jed-, solch-, welch-, manch-, all- krijgen dezelfde uitgangen als de lidwoorden van de der-groep, en de bezittelijke voornaamwoorden krijgen dezelfde uitgangen als de woorden uit de ein-groep.

Belangrijk !!!

In de 3e naamval krijgt het zelfstandig naamwoord in het meervoud een extra -n op het eind behalve als het woord in het meervoud al op een -n of een -s eindigt.

Voorbeeld:

Ich schreibe meinen Freunden eine E-Mail.

Ich schicke meinen Eltern eine Karte.

Naamvallen schema met zelfstandig naamwoord:

der-Gruppe:

                       m                          v                        o                          mv

1e           der Mann           die Frau          das Kind          die Freunde

3e          dem Mann         der Frau         dem Kind        den Freunden

4e          den Mann          die Frau          das Kind          die Freunde

Naamvallen schema met zelfstandig naamwoord:

ein-Gruppe:

                       m                          v                        o                          mv

1e         ein Mann              eine Frau         ein Kind          keine Freunde

3e        einem Mann       einer Frau     einem Kind   keinen Freunden

4e        einen Mann         eine Frau         ein Kind          keine Freunde

ein- Gruppe (1)

ein- Gruppe (3)

ein

eine

ein

keine

einem

einer

einem

meinen

Ontleden stap  voor stap

Voorbeeld zin: 'Der Vater gibt der Tochter einen Brief.'

 

Stap 1: Vertaal de zin naar het Nederlands 

Vertaling: 'De vader geeft (aan) de dochter een brief.'

Ontleden stap voor stap

 Stap 2:  De zelfstandige naamwoorden zoeken en met hij, hem of voor/aan haar vervangen.

Der Vater gibt der Tochter einen Brief 

• Hij is onderwerp in deze zin: Der Vater
  
• Hem is lijdend voorwerp in deze zin: einen Brief
  
• Aan haar is meerwerkend voorwerp in deze zin: der Tochter
  

Ga nu je aan de slag 

met een paar oefenzinnen.

Wat is in deze zin het meewerkend voorwerp ?

'Der Vater erzählt einem Freund einen Witz.'

1. Der Vater
2. einen Witz
3. einem Freund

Wat is in deze zin het meewerkend voorwerp ?

'Der Ober bringt der Frau einen Kaffee.'

1. Der Ober
2. der Frau
3. einen Kaffee

In de 3e naamval krijgt het zelfstandig naamwoord een extra -n als...

1. het meervoud is
2. het mannelijk is
3. het onzijdig is
4. het vrouwelijk is

Wat is in deze zin het meewerkend voorwerp ?

'Hast du den Nachbarn einen Brief geschickt?'

1. du
2. einen Brief
3. den Nachbarn

Ich schicke .......... Großeltern (mv) eine Karte.

1. die
2. der
3. den
4. das

Der Junge bringt .......... (de) Vater die Zeitung.

1. der
2. die
3. den
4. dem

Die Lehrerin erzählt ......(de) Schüler.... eine tolle Geschichte.

1. die - n
2. den -n
3. der -n
4. dem -n

Der Mann hat ....... (een) Kind ein Spiel geschenkt.

1. einem
2. ein
3. einen
4. einer

Voorzetsels van de 3e naamval

Net als de 4e naamval heeft ook de 3e naamval zijn eigen voorzetsels. 

Namelijk:

mit, nach, bei, seit, von, zu, aus, gegenüber.

(uitleg zie volgende slide)

Voorzetsels van de 3e naamval

Staat één van deze woorden onmiddelbaar voor de spatie in een oefenzin, moet (!) jij de derde naamval toepassen.

Voorzetsels 3e naamval

Kijk goed naar de onderstaande zin. 

De oefenzin ziet er als volgt uit:

Der Vater kauft mit (zijn).............. Tochter einen Koffer.

Uitgewerkt staat er dan: 

Der Vater kauft mit seiner Tochter einen Koffer.

(De vader koopt met zij dochter een koffer.)

Sie wohnt seit ein_____halben Jahr (o) in Hamburg.

1. ein
2. einen
3. einem
4. einer

Wir spielen diese Woche gegen
euer_____Team (o).

1. eueres
2. eueren
3. eurer
4. euer

Meine Katze spielt gerne mit dein_____Hund____.

1. deinem Hund
2. deinen Hunden
3. dein Hund
4. deinem Hunden

Aus welch_____Tierheim kommt der Terrier?

1. welche
2. welchen
3. welchem
4. welches

Noem 3 dingen die je hebt geleerd in deze les

De 3e naamval