Samenvatting 2.1 en 2.2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

1BK2: Mens en Maatschappij

Samenvatting 2.1 en 2.2

Hoofdstuk 2

Mens en aarde

2.1  De Romeinse samenleving

Aan het einde van deze paragraaf:

• weet je hoe het Romeinse keizerrijk ontstond en bestuurd werd;

• begrijp je hoe de Rijn de grens van het Romeinse rijk werd en kun je

uitleggen hoe de Romeinen met de volken rond de grens omgingen;

• kun je voorbeelden geven van romanisering en kun je uitleggen hoe de

mensen in de Romeinse samenleving leefden;

• weet je wat met oudheid en met de Grieks-Romeinse cultuur bedoeld

wordt.

De Romeinen

2de tijdvak: de tijd van Grieken en Romeinen

Dit duurde van 3000 v.C tot 500 n.C

een andere naam voor deze tijd is: de oudheid

Romeinse veroveringen

Alle veroverde gebieden samen werden 1 rijk: Het Romeinse rijk

De baas van dit rijk was de keizer

Alle volken in het rijk moesten zich houden aan de wetten en het bestuur van de keizer

Het Romeinse rijk

Het Romeinse bestuur

De ambtenaren hielpen de keizer met het ophalen van belasting.

Alles wat te maken heeft met het besturen van een gebied noem je: politiek

Gebied met eigen grens en bestuur noem je een staat

Rijk = staat

 Keizer

Ambtenaren

volk

slaven

De grens van het rijk

De samenwerking die de Romeinen hadden met de Germanen noem je een bondgenootschap

De afspraken die zij maakten schreven ze op in een verdrag

Leven in Romeinse rijk

De Romeinen hadden grote steden maar de meeste mensen leefden op het platteland van de landbouw.

De Romeinse rijk was dus een landbouwstedelijke samenleving

Leven in Romeinse rijk

De overwonnen volken namen de cultuur van de Romeinen over. Dat noem je romanisering

Wat namen ze bijvoorbeeld over?

• taal
  
• kleding
  
• goederen zoals olie, glaswerk, wijn
  
• gebouwen
  
• goden (geloof)

Grieks-Romeinse cultuur

Wat wordt bedoeld met de Grieks-Romeinse cultuur?

De Romeinen bewonderden de Griekse cultuur en namen er veel van over

• kunst zoals beelden en schilderijen
  
• bouwstijl
  
• Goden

Paragraaf 2.2

Van meerdere goden naar 1 god

Aan het einde van deze paragraaf:

• kun je uitleggen welk geloof de Romeinen hadden; 

• weet je hoe uit het jodendom het christendom ontstond;

• weet je hoe in het Romeinse rijk godsdienstvrijheid kwam en hoe de
katholieke kerk georganiseerd is; 

• weet je hoe het Romeinse rijk aan zijn einde kwam.

Geloof van de Romeinen

De Romeinen geloofden in meerdere goden en godinnen.

De Romeinen vereerden hun goden in een

tempel

De stenen palen van een tempel noem je 

zuilen

Jodendom en Christendom

Jodendom

Synagoge = Joods gebedshuis

Thora = Heilig boek van de Joden

Christendom

Kerk = christelijk gebedshuis

Bijbel = Heilig boek van de christenen

Een nieuwe staatsgodsdienst

Het gaat slecht in het Romeinse rijk: oorlog, honger en ziektes  -> De christenen kregen de schuld. 

Het christendom werd verboden: christenen werden gemarteld en gedood

Dit verandert rond het jaar 300

Keizer Constantijn werd christen. Hij gaf de mensen het recht op godsdienstvrijheid

Rond het jaar 400 werden alle godsdiensten verboden. Het christendom werd toen de

staatsgodsdienst

Nieuwe staatsgodsdienst

Nieuwe plek nodig om samen te komen en te bidden: de kerk

De kerk werd ook een organisatie van de christenen

De organisatie (de kerk) verdeelde het rijk in provincies: 

De leider in een kerkprovincie was de bisschop

De leider van Rome en de kerk heet de paus

Hij is nogsteeds de leider van de katholieke kerk

Ondergang van het Romeinse rijk

Volksverhuizingen: Volken gingen verhuizen door hongersnood

Rond 500 viel het West-Romeinse rijk uit elkaar

Wat moet je leren voor de toets

• Leerdoelen (gele vak op het begin van de paragraaf)
• Samenvatting (gele vak op het einde van de paragraaf)
• Blauwe teksten 1x goed doorlezen
• Belangrijke opdrachten in werkboek met uitroepteken !!
• De begrippen van 2.1 en 2.2 op blz. 84