Verwijswoorden havo

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Wat gaan wij doen?

Uitleg 

Werkblad maken

Nakijken

Zelfstandig aan het werk: workshop

Lesdoel

• Ik kan de verwijswoorden die, deze, dit en dat goed gebruiken. 
• Ik kan de verwijswoorden hun, hen en zij goed gebruiken. 
• Ik kan verwijswoorden herkennen in een zin en weten waar ze naar verwijzen in een zin/alinea.

Verwijswoorden

Verwijswoorden

Verwijswoorden:  

Verwijswoorden verwijzen naar één of meer woorden in de tekst. Soms zelfs naar een hele zin.

Antecedent en verwijswoord

De discotheek heeft al haar sponsors uitgenodigd voor een danceparty. 

Antecedent = de discotheek

haar = verwijswoord

Antecedent: personen, dingen, plaatsen, tijdstippen.
- de naam voor het woord waarnaar een ander woord, meestal een betrekkelijk voornaamwoord, verwijst

Verwijswoorden

Met een verwijswoord kun je verwijzen naar woorden die je eerder hebt gebruikt.

Verbanden tussen woorden en zinnen kunnen we dus aangeven met verwijswoorden.

• Hij, ze, zij, het, hem, haar, zijn, hun, deze, die, dat, dit.
  

Verwijswoorden

De chimpansee is de bekendste mensaap. De chimpansee is bijna net zo groot als de mens, maar een stuk lichter, behaarder en iets minder intelligent. De chimpansee is wel sterker en de chimpansee kan veel beter klimmen. Toch blijft een chimpansee bij voorkeur op de grond. 

Woordgeslacht

• Zelfstandige naamwoorden: fiets, boom, huis, ...
• Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig
• Heeft meestal niets te maken met de betekenis van het woord!

Opzoeken in het woordenboek/ internet

1.  Online woordenboek of  vandale.nl
2.  Kijk naar de letter die achter het woord staat: dat is het woordgeslacht

m = mannelijk

 v  = vrouwelijk

 o  = onzijdig

de-woorden (mannelijk)> hij, hem > die, deze

Verwijswoorden

Kies het juiste verwijswoord:

mannelijk/vrouwelijk? Kijk in het woordenboek.

he t -woorden (onzijdig)	he t , zijn	da t , di t
d e -woorden (mannelijk)	hij, hem	di e , dez e
d e -woorden (vrouwelijk)	zij/ze, haar	di e , dez e
meervoud	zij/ze, hen, hun	die, deze

Verwijswoorden

met wie:

waarmee (waarvoor, waartegen, ...):

met wie / waarmee

verwijzen naar personen

de klasgenoot met wie ik afgesproken had, is helaas ziek

verwijzen naar dieren of dingen

dat is het paard  waarvoor ik bang ben

de bus waarmee we naar Berlijn reisden, was comfortabel

dat is de deur waartegen ik gebotst ben

Even checken...

Kies het juiste verwijswoord:

Dit nieuwsblad (o) is opgeheven, omdat ... niet goed werd verkocht.

De bibliotheek (v) zal voortaan ... deuren ook op zaterdagmiddag openen voor het publiek.

Even checken...

Kies het juiste verwijswoord:

Dit nieuwsblad (o) is opgeheven, omdat het niet goed werd verkocht.

De bibliotheek (v) zal voortaan haar deuren ook op zaterdagmiddag openen voor het publiek.

Verwijswoorden 

Zij: 

- gebruik je als onderwerp.

Zij hebben een boek gekregen. 

Hun: 

- direct achter hun staat een bezit. 

- als het een meewerkend voorwerp is, dus aan hun of voor hun. 

Het is hun boek.

Ik geef aan hun een boek. 

Nu jij!

1. Kies het juiste verwijswoord:

Heb je liever die donkerblauwe spijkerbroek of ... lichtblauwe hier?

Maak het werkblad!