1.4 Onrust na de oorlog (deel 2) 2021

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

P1.4: Onrust na de oorlog

Wat als....

Wat zou er gebeurd zijn als Duitsland het Verdrag van Versailles niet had ondertekend?

Vandaag

1. Terugblik
2. Lesdoelen P1.4
3. Onrust op politiek gebied in Europa
4. Aan de slag
5. SO bespreken 

De Weimar Republiek

Vrede door democratie

Veel opstanden --> Dolkstootlegende, Spartacus opstand

Lukken deze opstanden? 

Verdrag van Versailles 

Wat stond er in dit verdrag van Versailles? 

1. Duitsland was hoofdschuldige aan de oorlog
2. Duitsland moest enorme herstelbetalingen betalen
3. Duitsland moest stukken grondgebied afstaan (in en  buiten EU)
4. Duitsland moest zich ontwapenen 
5. Grensgebied verboden voor soldaten van DUI

Lesdoelen

• Welke economische problemen had Duitsland in de jaren 20?
• Welke onrust heerste er in de rest van Europa?
  

De Weimar Republiek

- Naast politieke problemen ook economische tegenslagen

- Duitsland kan niet meer aan de herstelbetalingen voldoen -> Frankrijk en België nemen het Ruhrgebied in. 

'Als niet met geld, dan maar in natura!'

De Weimar Republiek

- Stakende Duitsers worden doorbetaald door de regering. 

- Geld bijdrukken --> hyper inflatie

Inflatie

1 gram = €15

Ik ben kei slim ik druk gewoon twee keer zoveel geld dan ben ik ook twee keer zo rijk!

1 gram = €30

De Weimar Republiek

Duitse mark is niets meer waard

Dawesplan

- Amerika was medio jaren 20 de grootste economie van de wereld.

- Amerika had weinig geleden aan de oorlog

- Waarom eigenlijk niet? 

De Amerikanen gaan Duitsland helpen!

De Weimar Republiek

Lening 

Dawesplan

De Weimar Republiek

Lening 

Dawesplan

Herstelbetalingen

De Weimar Republiek

Lening 

Dawesplan

Herstelbetalingen

Leningen aflossen

De roerige jaren '20

- De stabiliteit en economische zekerheid in Europa wordt beter.(P1.5 komt het tot een crisis!)

- Tijdperk van Jazz

- Films en fotografie

Fascisme

• Fascisme is een politieke stroming, 
• Wordt ook wel extreem-rechts genoemd

• De naam komt van het voorwerp dat je hier ziet: een fasces
• Dit voorwerp, een bijl met takken, stond symbool voor de macht van bestuurders in het Romeinse Rijk.

Onrust door '-ismen' (ideologie)

Benito Mussolini

• Leider, of 'Il Duce',  van Italië (1922-1943)
• Oprichter van de Fasci di Combattimento (Zwarthemden, knokploegen)

• Na de Eerste Wereldoorlog en de Vrede van Versailles was er veel onvrede, en dat kwam door de onderhandelingen van de 'slechte' Italiaanse regering.

Fascisme in Europa

• 'Oplossing voor de crisis'

• Populair in de jaren ’20 en ’30 van de 20e eeuw

• Antwoord op slecht beleid van de democratische regeringen

• Niet alleen in Italië of Duitsland (NSDAP), ook in Engeland (BUF) en Nederland (NSB)

Oswald Mosley (Engeland)

Anton Mussert (Nederland)

Francisco Franco

• Caudillo de España por la Gracia de Dios (leider van Spanje bij de Gratie Gods)
• Fascistische dictator van Spanje tussen 1939 en 1975(!), die een einde aan de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) maakte.
  

• Historici zijn het er overigens niet over eens of Franco daadwerkelijkin het rijtje van fascistische leiders als Mussolini en Hitler hoort.

Kenmerken van fascisme (1)

• Fascisme is overal tegen: vooral dingen die vreemd zijn en andere culturen
  

• Fascisme is anti-democratisch: het volk hoeft niet mee te praten

• Er is één leider. Hij bepaalt wat goed is. (Leidersbeginsel/Führerbeginsel)

Kenmerken van fascisme (2)

• Fascisme is nationalistisch: de eigen staat boven alles
  

• Fascisme gaat uit van ongelijkheid tussen mensen: 
• de hoogontwikkelden moeten de laagontwikkelden leiden. 
• (Het recht van de sterkste: Sociaal-Darwinisme)

Kenmerken van fascisme (3)

• Niet denken maar doen. Gevoel is belangrijker dan denken.

• Geweld is goed: geen woorden maar daden
  

• De vrouw is ondergeschikt: haar taak is het krijgen van kinderen.
  

Video

Clipphanger: Wat is fascisme?

Aan de slag

Maken: P1.3 opdrachten 9 t/m 14

Bespreken SO