Samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

Cursus Grammatica

§4 Samengestelde zinnen

Terugblik

Na het derde saaie hoofdstuk draaide hij de volgende bladzijde met tegenzin om. 

pv =

ow =

wg =

lv =

mv=

bwb=

Leerdoelen

• Je leert samengestelde zinnen herkennen.
  
  
• Je leert voegwoorden herkennen. 
  
  
• Je leert de persoonsvormen en de onderwerpen in samengestelde zinnen vinden. 

Enkelvoudige zinnen

Om samengestelde zinnen te begrijpen, moet je eerst weten wat enkelvoudige zinnen zijn. 

Enkelvoudige zinnen

          Ik zwem in het zwembad.                                                   De fans juichen.

Enkelvoudige zinnen

Enkelvoudige zinnen zijn zinnen met één persoonsvorm (en één onderwerp).

Bijvoorbeeld:

Ik fiets naar school. (pv = fiets, ow = ik) 

Daarvoor hebben we gezellig geschaatst op het IJsselmeer. (pv = hebben, ow = we)

Samengestelde zinnen

Samengestelde zinnen zijn zinnen met meerdere persoonsvormen en onderwerpen. 

Deze zinnen worden bijna altijd verbonden door een voegwoord. 

Dit is theorie voor de tweede klas, maar elke brugklasser maakt al samengestelde zinnen.

Waarom maak je samengestelde zinnen?

• Samengestelde zinnen maken een tekst beter en prettiger leesbaar. 
• Samengestelde zinnen brengen samenhang in een tekst. 

DUS

Enkelvoudige zin = 1 persoonsvorm en 1 onderwerp

Samengestelde zin = 2 (of meer) persoonsvormen en 2 (of meer) onderwerpen 

Hoe maak je samengestelde zinnen?

Samengestelde zinnen worden samengevoegd via voegwoorden. 

Voorbeelden:

en, maar, want, terwijl, voordat, nadat, zodat, omdat, dus, toen, hoewel, echter etc.

Samengestelde zinnen

Marloes neemt drinken mee. Levi zorgt voor de broodjes.

(in elke zin staat 1 PV en 1 OW)

Marloes neemt drinken mee en Levi zorgt voor de broodjes. 

(in de samengestelde zin staan 2 PV's en 2 OW's. Ze worden samengesteld via het voegwoord en. 

Samengestelde zinnen

Ik ga naar de tandarts. Ik heb kiespijn.

(in elke zin staat 1 PV en 1 OW)

Ik ga naar de tandarts, want ik heb kiespijn.

(in de samengestelde zin staan 2 PV's en 2 OW's. Ze worden samengesteld via het voegwoord want). 

Samengestelde zinnen

Ik ga naar de dokter. Ik voel me ziek.

Ik ga naar de dokter, omdat ik me ziek voel.

Omdat ik me ziek voel, ga ik naar de dokter. 

Een zin kan ook beginnen met het voegwoord. Tussen de 2 persoonsvormen staat dan altijd een komma. 

Persoonsvorm vinden

In een samengestelde zin gebruik je de tijdproef om de persoonsvormen te vinden. GEEN VRAAGZIN.

Hoe zat dat ook al weer?

Vind de persoonsvormen

In de dierentuin was geen dier te zien, omdat ze allemaal sliepen.

was, sliepen

Vind de persoonsvormen én het voegwoord

Juul gaf haar vriendin een cadeaubon, omdat zij haar rijbewijs had gehaald.

gaf, had 

voegwoord = omdat

Aan de slag

Opdracht 1 t/m 4 (bladzijde 204-205)

Huiswerk

Maken digitaal: H1 taalverzorging (samengestelde zinnen) opdracht 1 t/m 4