Les 2A - De koude oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Les 2A - De koude oorlog

Hoofdstuk 4: De wereld na 1945

4.1 Einde van de wereldrijken
4.2 De Koude Oorlog
4.3 De VS vanaf de Tweede Wereldoorlog
4.5 Welvaart en armoede

Plan vandaag

Nakijken opdracht Koude Oorlog

Uitleg spanning / ontspanning

Leerdoelen:

- Je kunt uitleggen hoe hoe en waardoor de tegenstelling tussen Oost en West ontstond en verklaren  waardoor de tegenstelling groeide.
- Je kunt verklaren hoe tijden van ontspanning en spanning elkaar afwisselden.

schooltv.nl

Koude Oorlog: het begin

Het Westen

Het Westen stond voor democratie, kapitalisme en vrijheid. 

De Verenigde Staten was de belangrijkste macht in het Westen.

Het Oostblok

Het Oosten stond voor communisme, planeconomie en collectivisme. 

De Sovjet-Unie was de belangrijkste macht in het Oosten.

Koude Oorlog: vijandigheid tussen het Westen en Oosten zonder dat er oorlog uitbreekt tussen de twee landen (1945-1989)

Na de Tweede Wereldoorlog was er veel verdeeldheid in de wereld. Er ontstonden twee ideologische kampen: het Westen en het Oostblok. Algemeen na WO2: blokvorming, het ontstaan van vijandige groepen landen

Amerikaanse hulp

Truman doctrine: In 1947 beloofde de Amerikaanse president Truman de westerse landen te steunen in hun verzet tegen het communisme.

Marshallplan: In 1948 kondigde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marshall het 'Marshallplan' aan. Hiermee gaf de VS financiële steun aan de westerse landen om hun economie te herstellen.

Voor Europa: herstel na de Tweede Wereldoorlog

Voor Amerika: uitbreiding invloedssfeer en macht en tegengaan invloedssfeer SU --> containmentpolitiek.

1945

1949

Leg de situatie na WO2 uit tussen de VS en SU.

Begrippen:

- Oostblok

- Koude Oorlog

- Blokvorming

- Invloedssfeer

Leg uit waarom Duitsland werd verdeeld in twee. Waarom ook de stad Berlijn?

Begrippen:

- DDR

- Ijzeren Gordijn

- Berlijnse Muur

1948

Het westen was bang voor het communisme. Wat vormde de grootste dreiging voor het opkomend communisme en wat was hiervoor de oplossing?

Begrippen leg uit:

- Marshallhulp

- Containment 

- Truman doctrine

Truman doctrine

Amerikaanse president Truman belooft Europese landen die 'bedreigd werden' door het communisme.militair te steunen.

Verdeling Duitsland

Duitsland werd verdeeld in deelstaten tijdens de
Conferentie van Potsdam (1945)

West-Duitsland ontstond in 1949 de kapitalistische
Bondsrepubliek met een parlementaire democratie

Oost-Duitsland ontstond de communistische

dictatuur: Duitse Democratische Republiek (DDR)

Duitsland werd verdeeld door een zwaarbewaakte grens met mijnenvelden: het Ijzeren gordijn.Berlijn werd ook verdeeld, maar pas in 1961: de Berlijnse Muur (1961-1989)

= ijzeren gordijn

1949

1961

Waarom werd de NAVO opgericht?

Welke landen waren hier lid van?

Wat was de tegenhanger van de Sovjet Unie?

Begrippen:

-  NAVO

- .... 

Waarom steeg de spanning in 1961? Bleef deze spanning hoog tot het einde?

Begrippen:

- Berlijnse Muur

- Cuba crisis

- supermachten

- ontspanning 

1953

Hoe heeft de dreiging van een atoomoorlog tijdens de jaren 50 invloed gehad op de internationale politiek en de samenleving in die tijd?

Begrippen:

- Atoombommen

- Atoomoorlog

- Wapenwedloop

Spotprent vraag:

Bekijk de spotprent waarop Chroesjtsjov (links) en Kennedy (rechts) zijn afgebeeld. Wat is de boodschap van de tekenaar?

1945

1991

Tijdens de Koude Oorlog zijn er ook een aantal oorlogen geweest die wél zijn uitgevochten.

Benoem deze oorlogen incl. jaartallen, en geef een omschrijving van de landen die bij de oorlogen betrokken waren. 

1989 is het kantelpunt in de Koude Oorlog.

Leg uit wat er in 1989 allemaal gebeurde en waarom dit jaar gezien moet worden als het kantelpunt.

1985

Hoe heeft het leiderschap van Michail Gorbatsjov de Koude Oorlog beïnvloed en welke veranderingen bracht zijn beleid teweeg in de Sovjet-Unie?

Met welke gebeurtenis eindigt de Koude Oorlog?

Is de vijandigheid tussen Oost en West daarmee ook verdwenen? Leg uit waarom wel/ niet 

1989