3.3 Water soms teveel

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Par. 3: Water in natte gebieden

3.3 Water soms teveel

Op tafel:

Chromebook en schriften

Planning:

Herhaling 3.2

Uitleg 3.3 

Opdracht in tweetallen

1

2

3

4

5

6

7

De zon verwarmt de oceaan

Er ontstaan wolken

Er ontstaat neerslag 

Oceaanwater verdampt 

Water valt terug in de oceaan

Waterdamp koelt af

Waterdamp stijgt op

Loefzijde

Lijzijde

Droge 

Vochtige

Regenschaduw

Aanlandige wind

Warme en koude lucht botsen met elkaar

Warme lucht stijgt op. Daarboven koelt hij ook weer af. Door de afkoeling ontstaan druppels/regen 

De lucht wordt omhoog gestuwd, 

Door de afkoeling ontstaan druppels/regen 

Tropisch regenwoud

Nederland

Himalaya

Stijgingsregen

Stuwingsregen

Frontale regen

Welke drie soorten rivieren ken je? (herh. hfst. 1)

Wat is het verschil tussen de lange- en de korte waterkringloop?

Leerdoelen

• Je weet welke gebieden grotere overstromingsrisico’s kennen.
  
• Je begrijpt waarom het overstromingsrisico van veel gebieden toeneemt.
  
• Je kunt een aantal maatregelen beoordelen om overstromingsrisico’s te verkleinen.

Wat weet jij over overstromingen?

Risicogebieden

1. Rivier- en kustvlakten.
2. Dal van een gebergte
3. Gemengde rivieren
4. Tropische orkaan gebieden
5. Ontboste gebieden
6. Bebouwde gebieden
7. Dalende gebieden 

Groen = Natuurlijke oorzaak

Oranje = menselijke oorzaak

1. rivier- kustvlakten

- Vaak bebouwd 

- Lager gelegen gebieden 

- Veel rivieren komen er soms samen (delta)

-Alleen beschermd door dijken en duinen 

70 procent van de wereldbevolking woont in rivier- en kustgebieden.

Leg uit waarom het overstromingsrisico voor Nederland groot is.

2. Dal gebieden

Bergen zijn rotsachtig, water kan moeilijk infiltreren. 

Piekafvoer: verhoogde afvoer van de rivier

- korte tijd veel neerslag

- smeltwater in de zomer

Overstromingen in dalgebieden Azië

Leg uit waarom dal gebieden een groot overstromingsrisico kennen.

3. gemengde rivieren

Rivieren die in de lente/zomer smeltwater ontvangen en neerslag. 

Voorbeeld: de rijn

Extra: Moesson

Moesson

Hogedruk gebied: dalende lucht, beter weer

Lagedruk gebied:  stijgende lucht, slechter weer

Lucht stroomt altijd van hoge luchtdruk naar lage luchtdruk gebieden. 

Dus van teveel lucht, naar te weinig lucht.

De moeson in India

Plaats de luchtdrukgebieden:

Lage luchtdruk

Hoge luchtdruk

4. orkanen en tropische stormen

Wat is een orkaan?

Orkaan: zware storm die ontstaat boven zeewater dat minimaal 26,5 graden warm is

Orkanen:

• Harde wind --> blaast water naar de kust --> hoge golven
• Regenbuien --> Aardverschuivingen
• Overstromingen

Windkracht meten wij met de

Schaal van Beaufort

Aantekening

Hoe meet je windsterkte

Normale windkracht --> Schaal van Beaufort 

Orkaankracht --> Saffir-Simpson schaal

5. ontboste gebieden

Bomen en planten houden water vast en nemen water op. 

Bij ontboste gebieden lukt dit niet meer, het water stroom vrij naar het laagste punt. 

Waar krijg je sneller te maken met een overstroming?

1. Stad
2. Platteland

6. Steden/verstedelijking

Verstening/verharding = groter oppervlakte straten, wegen en bebouwing.

-> kortere vertragingstijd (tijd om in rivier/\riool terecht te komen)  en piekafvoer 

7. bodemdaling

Bodemdaling door het oppompen van 

grondwater. 

Ook inklinking bij veengronden

check

• Je weet welke gebieden grotere overstromingsrisico’s kennen.
  
• Je begrijpt waarom het overstromingsrisico van veel gebieden toeneemt.
  
• Je kunt een aantal maatregelen beoordelen om overstromingsrisico’s te verkleinen.

Opdracht 

Zoek in tweetallen een maatregel die is genomen tegen overstromingen. 

Dit mag op mondiaal of nationaal niveau zijn. 

1 voor de korte termijn

1 voor de lange termijn

Maak hier een korte aantekening van in je aantekeningen schrift. 

En geef je mening over de maatregel, vind je het goed/niet goed en waarom.

Maatregelen tegen overstromingen

Op korte termijn:

• dijken, dammen en bufferbassins aanleggen;
• het weer in het gehele stroomgebied in de gaten houden;
• burgers voorlichten en trainen;
• drinkwater en voedsel veiligstellen.

Op lange termijn:

de rivier niet langer opsluiten tussen dijken;

het versterkte broeikaseffect verminderen: zo voorkom je zeespiegelstijging en extremer weer;

een vestigingsbeleid waarbij mensen zoveel mogelijk geweerd of verplaatst worden uit risicogebieden.

Huiswerk

Alle opdrachten van 3.3 zijn gemaakt, je kent ook de begrippen van 3.1 t/m 3.3