Je omgeving waarnemen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 1

Je omgeving waarnemen 

leerdoelen

• Je kunt de zintuigen noemen en hun prikkel 
• Je kunt de werking van zintuigen beschrijven 
• Je kunt de lokatie van de zintuigen benoemen

wat is volgens jou waarnemen?

waarmee kun je waarnemen?

Waarnemen

Je kunt dingen om je heen zien, horen, ruiken, proeven en of voelen. Hiervoor gebruik je de zintuigen. Zij geven informatie door naar je hersenen.

Zintuig 

Een zintuig is een orgaan dat reageert op een invloed uit de omgeving. Zo'n invloed noem je een prikkel. Voorbeelden van prikkels zijn licht, geluid, geur, smaak en aanraking

Welke zintuigen ken je

Zintuigen 

Een zintuig is een orgaan dat reageert op bepaalde invloeden uit de omgeving. Alle zintuigen samen vormen het zintuigenstelsel. 

Zintuigen zijn maar voor 1 

prikkel gevoelig.

Waarnemen

De kok ziet het beeld (chocolade)

Hij ruikt de geur (chocolade)

De zintuigen nemen de prikkels waar

En sturen impulsen naar de hersenen

Dan is hij zicht bewust van de chocolade

Prikkel - Reactie

Wat zie je op de afbeelding?

A  Er is een zak patat (prikkel).

     De zintuigcellen in je ogen en neus geven signaaltjes af.  

B  Het signaal (impuls) is een elektrisch signaal dat door de 

     zenuwen naar de hersenen gaat (korte blauwe pijltjes in de 

     afbeelding). De hersenen verwerken de impulsen.  Nu weet 

     je wat je ruikt en wat je ziet.  Je bent je er nu van bewust:  

   PATAT   ...  Als je je ervan bewust bent: 

                                                   heb je het waargenomen

CD  De hersenen geven een signaal (impuls), via het 

        ruggenmerg en de zenuwen naar de armspieren. Er gaat 

        ook een impuls naar de speekselklieren in je mond.

        Reactie (respons): de arm beweegt : het meisje pakt ...

        Reactie (respons): het meisje  krijgt speeksel in je mond.

De zak patat

De zak patat is een prikkel

Een prikkel is informatie uit de omgeving

1

Zintuigstelsel

Alle zintuigen samen vormen het zintuigstelsel.

Zintuigen werken samen.

3

oog en neus

Dit zijn organen. 

In de organen bevinden zich zintuigcellen

2

Koude- en warmtezintuig

In de huid liggen ook de koudezintuigen en warmtezintuigen. Deze zintuigen reageren op iets kouds of warms.

• Tastzintuig
• Drukzintuig 
• Warmtezintuig
• Koudezintuig 
• Pijnpunten  

komt binnen bij je zintuigcellen

Elektrische signaaltje via een zenuw

Reactie

Respons

Prikkel

Impuls

Een zintuig:
Het is een orgaan dat reageert op prikkels

1. Waar
2. Niet waar

Een zintuigcel vangt prikkels op en zet die om in impulsen

1. Waar
2. Niet waar

Waar ontstaat een impuls?

1. in de zintuigcellen
2. in het zintuig
3. in de hersenen
4. in de prikkel

Wat is geen waarneming?

1. Horen
2. Zien
3. Voelen
4. Praten

Zintuigen

Prikkels

Licht zintuig

Gehoor zintuig

Reuk zintuig

Smaak zintuig

Warmte zintuig

Muziek

Vieze sokken

Vuurwerk

Een schouderklopje

Snoep dat op tafel ligt

pijnzintuig

druk zintuig

warmte zintuig

koude zintuig

tast zintuig

Kun jij de 8 prikkels vinden?

• Warmte, kou, druk, aanraking
• Licht
• Geluid
• Geur
• Smaak

Opdrachten

Opdrachten van 5.1 maken