Les 6 ZK2A 13-09-23 paragraaf 1.1f en paragraaf 1.2a

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Startklaar:

- Telefoon in Zakkie

- Op tafel:

        - Map

        - Feniksboek

        - Laptop

        - Naambordje

        - Zakkie

Welkom bij de Geschiedenisles ZK2A!

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...ken je de begrippen Gouden Eeuw, grachtengordel en stapelmarkt. (R)

...kan je uitleggen hoe Nederland rijk werd in de zeventiende eeuw. (T1)

Bespreken huiswerk:

Boek open op tafel op blz. 13

---> Bespreken opdrachten 1, 2 en 3 

https://www.youtube.com/watch?v=2w67GxMDTfk

Handel in de Republiek in de Gouden Eeuw:

In:

• Hout, graan en leer                uit               Noord-Europa
• Wijn en olijfolie                        uit               Zuid-Europa
• Specerijen                                 uit               Azië ("Indië")         (VOC)
• Suiker, koffie en cacao         uit                Amerika                 (WIC)

                                            

Maar waar kwamen die specerijen dan vandaan?

Nog een keer even uitleg handelsverenigingen, VOC, WIC

De 80-jarige oorlog

Onder leiding van Willem van Oranje werden de Noordelijke Nederlanden onafhankelijk.

onafhankelijk

Dat een land niet meer bestuurd wordt door een ander land. Het land kan zelf beslissen over het eigen land. 

80-jarige oorlog

In de zestiende eeuw hoorde Nederland bij Spanje. Toen Nederland niet meer bestuurd wilde worden door Spanje, kwam er een opstand tegen die koning (Filips II). In 1581 werd Nederland onafhankelijk. Toch duurde het tot 1648 tot Spanje Nederland erkende als zelfstandig land. 

Filmpje met meer uitleg.

Plakkaat van Verlatinghe: 1581

Van Spanje

De Republiek

Schets het probleem voor Antwerpen van het dichtgooien van de Schelde

Waar gaan de schepen heen ipv naar Antwerpen? (Amsterdam)

Gevolgen afsluiting van de Schelde

1. Amsterdam werd de grootste stapelmarkt van Europa.
2. Veel handelaren uit Antwerpen verhuisden naar Amsterdam. 
   
3. Deze handelaren waren protestantse mensen (die in de Republiek hun geloof wel mochten uitoefenen).
4. Deze handelaren brachten veel geld en kennis met zich mee. 

Amsterdam werd hierdoor een echte wereldstad. 

protestant

Een stroming in het Christendom.

wereldstad

Een stad met veel inwoners en is een belangrijk centrum van de economie, cultuur en politiek in de wereld. 

De stapelmarkt

Als je tussen Noord- en Zuid-Europa handelde, kon je deze reis niet in een keer maken. Je moest halverwege stoppen. 

De handelaar moest daar zijn producten een tijdje opslaan. Een stad waar die producten werden opgeslagen noemen we een stapelmarkt. 

stapelmarkt

Plaats waar handelswaar tijdelijk wordt opgeslagen, om van daaruit verder te worden verhandeld. 

Opdracht:

Schrijf op: welke producten zouden er in de pakhuizen van de stapelmarkt van Amsterdam hebben gelegen?

--> 2 minuten in stilte --> 2 minuten samen

De stapelmarkt

Amsterdam en Antwerpen lagen precies halverwege deze handelsroute. Ook kon je vanuit daar makkelijk producten (via rivieren) vervoeren naar Duitsland.

Amsterdam was dus ideaal als stapelmarkt. 

stapelmarkt

Plaats waar handelswaar tijdelijk wordt opgeslagen, om van daaruit verder te worden verhandeld. 

De grachtengordel

Door al die nieuwe mensen (migranten) werd het druk in Amsterdam. Daarom werd de stad Amsterdam uitgebreid met drie brede grachten, de grachtengordel. Deze werden de Keizersgracht, de Prinsengracht en de Herengracht.

gracht

Dat is een aangelegde waterweg dat om of door een stad kan gaan. 

Grachtengordel

De grachten die in de zeventiende eeuw rondom het centrum van Amsterdam zijn gelegd.

migrant

Iemand die uit een ander gebied of land in Amsterdam komt wonen.

Even het idee van grachtengordels schetsen op het whiteboard

Opdrachten

Opdrachten:  3, 4 en 5  (Werkboek bladzijde 10 en 11)

Op basis van paragraaf 1.2 (Leerboek blz. 10 en 11)

---> 5 minuten IN STILTE

---> Klaar? Maak alvast opdracht 7, 8 en 9

(werkboek blz. 11 en 12)

Huiswerk voor morgen:

Maak de opdrachten  3, 4 en 5 (Werkboek bladzijde 10 en 11)