Aardrijkskunde H3 Par 1. Midden-Oosten: kennismaking HSX

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 3

Het Midden Oosten: 

regio van verschillen

Paragraaf 1

Het Midden-Oosten: 

Een kennismaking

Lesdoelen

- Je weet waarom de bevolkingsspreiding in het Midden-Oosten ongelijk is.

- Je weet wat de cultuurkenmerken van het Midden-Oosten zijn.

- Je kunt uitleggen waarom het Midden-Oosten wordt gezien als één cultuurgebied.

- Je kunt uitleggen welke culturele verschillen er in het Midden-Oosten zijn.

- Je weet wat de oorzaken van spanningen in het Midden-Oosten zijn.

- Je kunt voorbeelden geven van geopolitiek.

- Je kent de topografie van het Midden-Oosten.

- Je kent de volgende begrippen: bevolkingsdichtheid, bevolkingsspreiding, cultuur, cultuurgebied, cultuurgebied.

Inleiding

Op de volgende sheet zie je welke landen we bedoelen als we het hebben over het Midden-Oosten.

Maar eerst: Schrijf 1 land op waarvan je zeker denkt te weten dat het in het Midden-Oosten ligt.

Nu gaan we kijken of dat klopt:

Het M-O ligt op het kruispunt van Europa, Azië en Afrika. De volgende sheet is een wereldkaart.

Voorkennis

Er komen een aantal begrippen voor in dit hoofdstuk die we al vaker gehoord hebben. We gaan bij een paar even kijken wat we er nog van weten:

Bevolkingsspreiding

• Wat is het?
  
• Wat heeft invloed op bevolkingsspreiding?

Cultuur

• Wat verstaan we onder cultuur?
• Als je weet wat cultuur is, kun je dan ook bedenken wat we bedoelen als we het woord 'cultuurgebied' gebruiken?
•  

Geopolitiek

• Wat is geopolitiek?
• Hoe zou een land geopolitieke macht kunnen hebben/ uitoefenen? 

Het Midden-Oosten

Kenmerken

Kenmerken van het Midden-Oosten: 

3 continenten

ruim 400 miljoen mensen

erg ongelijke bevolkingsspreiding, vooral door één onmisbare natuurlijke hulpbron: water.

Bevolkingsdichtheid

Extreem lage bevolkingsdichtheid in de woestijn. Grote delen Arabische Schiereiland, Irak, Iran, Egypte. 

Bevolkingsdichtheid

• Hogere bevolkingsdichtheid: langs grote rivieren: Nijl, Tigris, Eufraat, Jordaan.

Aan de Middellandse Zee,  delen van Irak en Iran.

Islam

Islam = grootste godsdienst in het Midden-Oosten. Verspreid vanuit Mekka. Ook verspreiding andere elementen uit Arabische cultuur: taal, bouwstijl, muziek, eetgewoonten. Daarom: Midden-Oosten vaak beschouwd als één cultuurgebied.

Cultuurgebied

Overal is de meerderheid van de bevolking moslim.

 Uitzondering: Israël. 

Verschillende stromingen met verschillende opvattingen binnen de islam. 2 grootste: Soennieten en Sjiieten.

Gevolg: conflicten binnen en tussen landen.

Verschil Soennieten en Sjiiten

De soennieten en de sjiieten raakten verdeeld toen de profeet Mohammed in 632 overleed. De soennieten meenden dat de meest bekwame man onder de volgelingen van Mohammed hen moest leiden, de sjiieten vonden dat zijn schoonzoon en neef Ali dat moest doen.

Mohammeds vriend en adviseur Abu Bakr werd als eerste kalief gekozen en werd de politiek en religieus leider van de islam. De sjiieten, een minderheid, beschouwden Ali en zijn nageslacht

echter als de rechtmatige erfgenamen van de islam.

Tijdens de oorlogen tussen de soennieten en de sjiieten in de 7e, 8e en 9e eeuw werden 12 sjiitische leiders vermoord. De sjiieten denken echter dat Allah de laatste, 12e imam heeft verborgen, dat hij nog leeft en eens vrede zal brengen.

Cultuurgebied

Bijna overal de zelfde officiële schrijftaal:  Arabisch.

Dialecten.

 Uitzonderingen: Turkije (Turks), Israël (Hebreeuws), Iran (Perzisch).

Onrust

Verschillen in het Midden-Oosten: 

Cultuur, water, voorraden olie, welvaart, verschillen leiden nogal eens tot spanningen.

Geopolitiek

Geopolitiek als een land macht uitoefent door zijn ligging of vanwege zijn voorraad  natuurlijke hulpbronnen. Turkije bouwt stuwdammen in de Eufraat en de Tigris. Kan hiermee de watertoevoer naar Irak en Syrië beïnvloeden. Saudi-Arabië is machtig door de grote olierijkdom.

Quiz

Eens kijken wie er goed heeft opgelet..

In welke twee werelddelen ligt het Midden-Oosten?

1. Afrika en Noord-Amerika
2. Azie en Oceanië
3. Afrika en Azië
4. Azie en Europa

Waar in het Midden-Oosten vind je een hogere bevolkingsdichtheid?

1. In de bergen
2. Aan de kust en rivieren
3. Aan rivieren en in de bergen
4. Aan de kust en in de woestijn

Als een land invloed probeert uit te oefenen in een ander land noem je dat geopolitiek.

1. Juist
2. Onjuist

Welk cultuurkenmerk vind je het minst in het Midden-Oosten?

1. Moskee
2. Arabisch
3. Kerk
4. Thee drinken

Welke natuurlijke bron ontbreekt in grote delen van het Midden-Oosten?

1. Wind
2. Olie
3. Gas
4. Water

Resumerend

De lesdoelen waren:

- Je weet waarom de bevolkingsspreiding in het Midden-Oosten ongelijk is.

- Je weet wat de cultuurkenmerken van het Midden-Oosten zijn.

- Je kunt uitleggen waarom het Midden-Oosten wordt gezien als één cultuurgebied.

- Je kunt uitleggen welke culturele verschillen er in het Midden-Oosten zijn.

- Je weet wat de oorzaken van spanningen in het Midden-Oosten zijn.

- Je kunt voorbeelden geven van geopolitiek.

- Je kent de topografie van het Midden-Oosten.

- Je kent de begrippen: bevolkingsdichtheid, bevolkingsspreiding, cultuur, cultuurgebied

Doelen bereikt?

EINDE