pz periode 4 leerjaar 1

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Lesinhoud

• Wat is vrijheidsbeperking?
  
• Feiten vrijheidsbeperking
  
• Waar komt vrijheidsbeperking voor?
• korte quiz
  
• Verminderen vrijheidsbeperking
  
• Wet-en regelgeving
• terugdringen vrijheidsbeperking

Wat is vrijheidsbeperking

Vrijheidsbeperking

De Wet zorg en dwang geldt vanaf 1 januari 2020. De bedoeling van de nieuwe Wet zorg en dwang is dat onvrijwillige zorg voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking zo veel mogelijk wordt voorkomen. Alleen als het niet anders kan, mag onvrijwillige zorg worden toegepast. Van zorgprofessionals wordt verwacht dat zij op de hoogte zijn van de nieuwe werkwijze volgens de Wet zorg en dwang.

vrijheidsbeperking = opleggen onvrijwillige zorg

Wat zou jij onprettig vinden als jou een beperking werd opgelegd? Geef 3 voorbeelden

Bedenk voor jezelf hoe het zou zijn als…

• je dagelijks je telefoon moet inleveren als je naar je slaapkamer gaat
• je elke ochtend om 08.00 uur moet opstaan (ook in het weekend en in vakanties)
• elke dag om 21.00 uur de lichten uit moeten
• je niet zelf hebt kunnen kiezen welk broodbeleg op tafel staat
• je met mensen woont die je niet aardig vindt 
• er kleding voor je is klaargelegd voor de volgende dag
• er voor je bepaald wordt of je onder de douche kan of niet
• je de dag na een feestje een urinetest moet doen ter controle op middelengebruik.

Wat zou je onprettig vinden? 

Beperken van bewegingsvrijheid:

Bijvoorbeeld door isolatie, Zweedse ban, verpleegdeken of polsband.

Ook het op de rem zetten van een rolstoel of een (kast) deur sluiten.

Voorschrijven en toedienen van medicijnen die het gedrag beïnvloeden:

Medicijnen die suf maken

Gebruik van domotica:

Bijvoorbeeld een sensor, uitluistersysteem of camera die bewegingen van de cliënt volgen.

Afspraken individueel of voor de hele groep die het handelen beperken:

Afspraken over telefoonneren en internet, afspraken over roken of over toegang tot de keuken.

als ik thuis de kast op slot doe mag dat ook op de woonlocatie

ja

nee

misschien

Een cliënt kan altijd zelf kiezen wat hij/zij wilt eten

Ja

nee

tussenin

Vrijheid is belangrijker dan veiligheid

Ja

nee

tussenin

Slaapmedicatie is minder erg als de deur op slot zit

Ja

nee

tussenin

Als je niet kunt praten verdien je minder vrijheid

Ja

nee

tussenin

Waar komt vrijheidsbeperking voor?

Verpleeg-en verzorgingshuizen

Thuiszorg

Verstandelijke gehandicaptenzorg

Verpleeg - en verzorginstehuizen

Verpleeg- en verzorgingshuizen passen bij ongeveer 25% van de cliënten een vrijheidsbeperkende maatregel toe. Meest gebruikt zijn bedhekken en alarmering/ domotica. De meeste vrijheidsbeperkende maatregelen worden toegepast

om vallen te voorkomen

Thuiszorg

In de thuiszorg mogen volgens de huidige wetgeving geen vrijheidsbeperkende maatregelen worden toegepast. Sinds een aantal jaar zijn thuiszorgorganisaties verplicht om een beleid te hebben dat gericht is op het voorkomen van vrijheidsbeperking.

Verstandelijke gehandicaptenzorg

Iets meer dan de helft (52%) van de in totaal 153 instellingen in de gehandicaptenzorg mag vrijheidsbeperkende maatregelen in het kader van de BOPZ toepassen. Bijna alle organisaties (93%) hebben hiervoor beleid opgesteld

Door een vrijheidsbeperkende maatregel kan de mobiliteit van de cliënt achteruit gaan

1. Juist
2. Onjuist

Een middel en maatregel mag maximaal....dagen worden ingezet

1. 3
2. 5
3. 7
4. 9

Wat is een geldige reden om een cliënt te fixeren

1. Hoge werkdruk
2. Weinig toezicht
3. Valgevaar voorkomen
4. Welbevinden van de cliënt

Het meest ernstige risico van een Zweedse band is

1. Emotionele schade
2. Schade aan de ingewanden
3. Overlijden
4. Hogere kans op decubitus

Psychofarmaca is een vrijheidsbeperkende maatregel

1. Juist
2. Onjuist
3. Soms wel, soms niet

Een vrijheidsbeperkende maatregel moet altijd multidisciplinair worden besloten

1. Juist
2. Onjuist

De wet zorg en dwang

Het uitgangspunt van de Wet Zorg en dwang is ‘Nee, tenzij’. Dat wil zeggen dat vrijheidsbeperking, of ‘onvrijwillige zorg’ zoals het in deze wet heet, in principe niet mag worden toegepast, tenzij er sprake is van ernstig nadeel

Hoe zou jij vrijheidsbeperking verminderen?

Vrijheidsbeperking verminderen

• meer gedragbeïnvloedende medicatie
• achteruitgang mobiliteit
• meer incontinentie
• meer kans op decubitus. Verzitten of verliggen gaat moeilijk door een band in bed of stoel.
• psychische klachten als angst en depressie;
  
• lichamelijke passiviteit leidt tot forse achteruitgang van het denkvermogen

Voorbeelden van onvrijwillige zorg

• Iemand met dementie. Deze zorgvrager mag niet van het terrein van de zorginstelling af, want hij zou verdwalen.
  
• Iemand die nog thuis woont en zichzelf verwaarloost. Hij zal tegen zijn wil moeten douchen.
  
• Mensen met een verstandelijke beperking die zichzelf soms systematisch verwonden. Zij moeten ’s nachts in een speciale bedstee met zachte wanden slapen. Die bedstee is afgesloten.
  
• Mensen die geen remmingen kennen bij het eten of drinken. De koelkast moet dan op slot om gezondheidsschade te voorkomen.