VWO HC Verlichting 2.2 Democratische Revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Alle verlichte denkers waren atheïsten.

Waar 

Niet waar

Volgens de verlichting moest de onwetendheid licht brengen in de duisternis van de rede.

Verlichte denkers wilden alles met hun gevoel begrijpen.

De verlichting was een gevolg van de wetenschappelijke revolutie in de 17e eeuw.

De verlichting ontstond in westerse landen.

Verlichte denkers vonden dat God niet meer moest ingrijpen in het leven.

Deze les:

• uitleg deel HC 2.2. Amerikaanse Revolutie + examenvraag       
• pauze                                                                                
• Video+vragen HC 2.2. Franse Revolutie                              

HC Verlichting 2.2.

Revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk

Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776–1813)?

Amerikaanse Revolutie

Wat is een REVOLUTIE?

committees of correspondence

Er ontstond een debatcultuur, ook in Amerika

 Tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog schrijft de Amerikaanse filosoof

Thomas Paine in een open brief aan de Amerikanen:

‘Ik beschouw de oorlog van Amerika tegen Engeland als een oorlog van het volk, of als een oorlog namens het volk, die wordt gevoerd voor het beschermen van de natuurlijke rechten van het volk en zijn bezittingen. Het volk heeft besloten zijn rechten te verdedigen en daar zelfs zijn leven en bezittingen voor te riskeren. Het volk heeft vertegenwoordigers gekozen en heeft tegen hen gezegd: “handel in ons belang en we zullen jullie steunen en ondersteunen.” Dit is de basis en het principe van de oorlog tegen Engeland en dus is er geen andere conclusie mogelijk dan dat elke Amerikaan aan zijn verplichtingen heeft te voldoen en zich moet inzetten ten gunste van de oorlogvoering, op welke wijze dan ook.’ 

Paine roept alle Amerikanen op te strijden tegen de Engelse overheersing.

Toon aan:

Dat de schrijver bij het opstellen van deze tekst geïnspireerd werd door verlichte ideeën, en dat hij daarbij het volk belangrijker vond dan het individu. 

Kern van een juist antwoord:

• In de tekst zijn meerdere verlichte ideeën te herkennen, bijvoorbeeld ‘Het volk heeft vertegenwoordigers gekozen’. Dit sluit aan op het verlichte idee van volkssoevereiniteit. (2 punt)

• ‘elke Amerikaan heeft aan zijn verplichtingen te voldoen’ omdat niemand zich kan onttrekken aan het steunen van haar vertegenwoordigers, die immers door henzelf gekozen zijn (in meerderheid). (1 punt) 

De Franse Revolutie

https://schooltv.nl/video/high-speed-history-wat-is-de-franse-revolutie/#q=franse%20revolutie

Waarom kwam er onenigheid in de nieuw bijeengeroepen Staten-Generaal?

Buitenlandse koningen en Franse adel

Revolutionairen

Gematigden

Radicalen

Ook Olympe de Gouges 

Ook Olympe de Gouges, 

schrijfster van de eerste Verklaring van de rechten van de vrouw, werd ter dood veroordeeld.

Twee gegevens over de veroordeling van Olympe de Gouges:

1 In 1793 werd Olympe de Gouges ter dood veroordeeld na de

publicatie van een pamflet waarin ze schreef dat de bevolking zou

moeten kunnen kiezen welke staatsvorm Frankrijk zou moeten krijgen: een constitutionele monarchie of een republiek.

2 Een anonieme ooggetuige gaf kritiek op haar veroordeling, waarbij hij zei dat Olympe de Gouges gratie moest krijgen vanwege haar bijdrage aan de revolutie.

3p  Licht beide gegevens toe door:

- uit te leggen dat de inhoud van het pamflet voor de jakobijnen reden was Olympe de Gouges ter dood te veroordelen en

- met een ander voorbeeld van het werk van Olympe de Gouges de

mening van de ooggetuige dat zij had bijgedragen aan de revolutie te

ondersteunen.

 maximumscore 3

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• De jakobijnen/de radicalen waren de leiders van de republiek / stonden achter het besluit de koning te veroordelen, waardoor zij Olympe de Gouges vanwege haar bewering dat het volk ook mocht kiezen voor een constitutionele monarchie als tegenstander beschouwden (waarna zij haar als 'vijand van de revolutie' ter dood veroordeelden) 2

• Door het schrijven van de 'Verklaring van de rechten van de vrouw' had Olympe de Gouges bijgedragen aan het verspreiden van de (democratische/verlichte) ideeën van de revolutie 1

Opmerking

Alleen als bij het antwoord op de eerste deelvraag wordt genoemd dat de

jakobijnen/radicalen voorstander waren van de afschaffing van de

monarchie / de republiek leiden, worden scorepunten toegekend. 

FASE 3:

Een sterke man grijpt de macht om de chaos in orde te veranderen; Napoléon Bonaparte

1815