Les T4 19-11-24 2

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Welkom Mavo 4!

Mevrouw Erciyas

3.5 Het parlement controleert

Leerdoelen

Je kunt uitleggen wat coalities en opposities zijn.

Je kunt het proces van goedkeuring van een wet uitleggen.

Je kunt de verschillende rechten van kamerleden benoemen:

-recht van amendement

-recht van interpellatie

-recht om een motie in te dienen

-recht van enquête

- recht om vragen te stellen

- budgetrecht

-initiatiefrecht

Begrippen

Tweede Kamer: 150 parlementsleden direct door burgers gekozen.

Eerste Kamer: 75 parlementsleden indirect door burgers gekozen (via de verkiezingen voor de provincie).

Parlement: De Tweede Kamer en de Eerste Kamer samen.

 

 

Taken van het parlement

De twee hoofdtaken van het parlement zijn:

-(mede)wetgeving

-controleren van het kabinet

Wetgeving

Ministers (met hun ambtenaren) èn Tweede Kamerleden maken wetsvoorstellen.

De Tweede Kamer debatteert over het voorstel. Een meerderheid van de Tweede Kamer moet het voorstel goedkeuren.

Hierna gaat het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer, die een laatste check doet.

Wetgeving

De Eerste Kamer controleert of het voorstel:

-geen fouten bevat;

-niet in strijd is met andere wetten.

De Eerste Kamer mag het wetsvoorstel niet meer veranderen. De wet kan hier dus alleen goed- of afgekeurd worden. 

Controleren

Ministers besturen het land. Om te voorkomen dat ze verkeerde keuzes maken, worden ze gecontroleerd door Kamerleden.

Rechten van Kamerleden

Rechten van Kamerleden voor hun wetgevende taak:

-Stemmen over wetsvoorstellen.

-Een wetsvoorstel veranderen. Dit noemen we het recht van amendement.

-Zelf een wetsvoorstel indienen. Dit noemen we het recht van initiatief.

Rechten van Kamerleden

Rechten van Kamerleden voor hun controlerende taak:

-Vragen stellen aan ministers en staatssecretarissen (ook schriftelijk).

-Een motie indienen. Hiermee vragen ze de minister om iets te doen.

-Met een motie van wantrouwen kunnen Kamerleden een minister vragen om af te treden.

Rechten van Kamerleden

Rechten van Kamerleden voor hun controlerende taak:

-Een minister ter verantwoording roepen. De minister moet dan naar de Tweede Kamer komen voor een debat. Dit noemen we het recht van interpellatie.

-Een groot onderzoek instellen als ze denken dat de regering fouten heeft gemaakt. Dit noemen we het enquêterecht.

Commissie van Kamerleden>>>

Coalitie en oppositie

Voor goedkeuring van wetsvoorstellen is een meerderheid in de Tweede Kamer nodig.

Meestal kan de regering daarvoor op steun rekenen van de coalitiepartijen.

Coalitie: De partijen die samen de regering vormen.

Oppositie: De partijen die geen deel uitmaken van de regering.

Welke wet zou de overheid volgens jou moeten invoeren?

wathoortwaar-vo.tools.prodemos.nl

lijsttrekkers-vo.tools.prodemos.nl

www.rtl.nl

Leerdoelen

Je kunt uitleggen wat coalities en opposities zijn.

Je kunt het proces van goedkeuring van een wet uitleggen.

Je kunt de verschillende rechten van kamerleden benoemen:

-recht van amendement

-recht van interpellatie

-recht om een motie in te dienen

-recht van enquête

- recht om vragen te stellen

- budgetrecht

-initiatiefrecht

Huiswerk

Alle opdrachten van 3.5 afmaken.