Spelling moeilijke woorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Na vandaag:

- weet je hoe je je kunt voorbereiden op de formatieve toets spelling

- weet je de regels voor het schrijven van getallen

- weet je de regels voor het schrijven van meervoudsvormen

Wat is de juiste spelling?

1. crème
2. crême

Leenwoorden

Heel veel lezen!

accenten

trema's

Wat is de juiste spelling?

1. agendaas
2. agendas
3. agenda's
4. agenden

Wat is de juiste spelling?

1. vwo'er
2. VWO'er
3. vwo-er
4. VWO-er

Wat is de juiste spelling?

1. A4-tje en cd-tje
2. A4'tje en cd'tje
3. A4tje en cdtje
4. A4tje en cd'tje

Je gebruikt de apostrof in de volgende gevallen: 

- verkleinwoorden (van afkortingen, letters en woorden op -y)

- meervoudsvormen

- bezitsvormen

- weglaten van letters

- achtervoegsels

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. 15ºC
2. vijftien ºC

Wat is de juist schrijfwijze?

1. 100 miljoen
2. honderd miljoen

Getallen schrijven

- tot twintig, hondertallen, duizendtallen voluit

- cijfers met miljoen, biljoen, miljard

- exacte maten, temperaturen, gewichten, jaartallen en bedragen met cijfers

- serie of reeks met cijfers

- rangtelwoorden tot twintig voluit

- Wees consequent!

Wat is de juiste spelling?

1. draaken
2. draken
3. draaks
4. draak'en

Meervoud

- vaak op -en

- let op klinkerweglating 

- let op medeklinkerverdubbeling

- soms op s 

- of 's (a, i, o, u, y)

Bijzondere gevallen

- f op het einde wordt vaak v

- s op het einde wordt vaak z

 - enkele uitzonderingen, leer die uit je hoofd

Wat is de juiste spelling?

1. kaasen
2. kasen
3. kaazen
4. kazen

Woord eindigt op -ik -es -et

- Klemtoon op lettergreep -ik, -es, -et 

--> wel medeklinkerverdubbeling

- Klemtoon op andere lettergreep

--> geen medeklinkerverdubbeling

Wat is de juiste spelling?

1. haviken
2. havikken

Woorden uit Latijn

- eindigt op -cus wordt -i in het meervoud

- eindigt op -um wordt -a in het meervoud

Woord eindigt op -ie of -ee

-Klemtoon op laatste -ie of -ee?

--> eën

- Klemtoon andere lettergreep? 

--> ën

Wat is de juiste spelling?

1. pandemiën
2. pandemieën

Uitzonderingen

- Samenstellingen

- eindigt op  -aar

--> uit je hoofd leren

Samenstellingen:

Zoveel mogelijk aan elkaar!

- Dus ook letterwoorden (aidspatiënt)

- Ook Griekse of Latijnse voorvoegels

- Delen werkwoorden die bij elkaar staan

- Werkwoordelijke uitdrukking

- Getallen tot twintig, tientallen, honderdtallen en samenstellingen met honderd en duizend

- Voornaamwoordelijke bijwoorden

Wat is de juiste spelling?

1. oud-leerling
2. oudleerling

Koppelteken

- Als nodig voor uitspraak

- Afkorting, symbool, getal, aparte letter

- voor en achter woord afkorting --> 2x koppelteken

- Sommige voorvoegels: bijna-, ex-, niet-, non-, oud-, sint-

- tweede deel samenstelling heeft hoofdletter

- letterwoorden met een of meer hoofdletters

- Samenstellingen met adjunct, aspirant, chef, kandidaat, stagiair of substituut, die bijvoeglijk zijn gebruikt bij het tweede deel van de samenstelling

Wat is de juiste spelling?

1. ziekenwagen
2. ziekewagen

Wat is de juiste spelling?

1. universiteitslaan
2. universiteitlaan

Tussen -n

- eerste deel in meervoud -n of - en

- eerste deel zelfstandig naamwoord eindigt met medeklinker en meervoud zowel -n als -s

Geen tussen -n

- eerste deel eindigt op - e en meervoud zowel -n als -s

- eerste deel is uniek persoon of ding

- eerste deel heeft geen samenstelling

- eerste deel is bijvoeglijk naamwoord, werkwoord of versterkend woord 

- woord is geen samenstelling

Tussen -s 

- op gehoor

- eerste deel eindigt  niet op sisklank, tweede deel begint er wel mee

- eerste deel eindigt niet op sisklank en tweede deel begint er niet mee

Geen tussen -s

- eerste deel eindigt op sisklank, maar tweede deel begint er niet mee

- eerste deel eindigt op sisklank en tweede deel begint ermee

Uitzonderingen moet je …

1. uit je hoofd leren
2. uit je hoofd leren

Afbreekregels 1

- tussen twee woorden die samenstelling vormen

- twee medeklinkers in het midden van het woord naast elkaar

- tussenmedeklinker hoort bij volgende lettergreep

- na voorvoegsel of voor achtervoegsel

- tussen twee klinkers naast elkaar maar geen samenklank

- bij meer dan twee medeklinkers midden in het woord let je op uitspraak

Afbreekregels 2

- tussen -ng -nk en -ck

-ch -sj en -sh zijn een klank en horen bij volgende lettergreep

- eerste lettergreep een letter --> niet afbreken

- na tweeklank begin van het woord mag je wel afbreken

Uitzonderingen

-  Achtervoegsel begint met klinker, laatste medeklinker vóór 

het achtervoegsel mee naar de volgende regel. (behalve -achtig en vaak - aard)

- niet afbreken rondom x (tenzij ex-)

- apostrofs en trema's verdwijnen

- dubbele letters verkleinwoorden verdwijnen

- woorden met koppelteken geen extra koppelteken

Extra uitleg?

Zie filmpjes die ik eerder noemde