§7.5 Stedelijke gebieden: de Randstad en haar invloedssfeer

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

§7.5 Stedelijke gebieden

herhaling domein Leefomgeving

7.5 de Randstad en haar invloedssfeer

Lesdoel

• Weten waar de randstad ligt, wat het is en waarom het bestaat;
• De opbouw van de randstad kunnen beschrijven;
• Verklaren waarom de Randstad wel of geen metropool is;
• Het ruimtelijik beleid van de Randstad kunnen benoemen.

Wat is de Randstad ?

1. Een stad
2. Een agglomeratie
3. Een stadsgewest
4. Een stedelijk netwerk

De Randstad

• belangrijkste stedelijke gebied
• ringvormig
• grootstedelijke functies
• politiek, cultureel, economisch en financieel hart van Nederland

Opbouw Randstad

Geen stedelijk netwerk, maar verdeeld in: 

1. Noordvleugel
2. Zuidvleugel
3. Groene hart

Intensief ruimtegebruik -> uitbreiding naar halfwegzone

De Randstad bestaat uit een noord- en uit een zuidvleugel. Bij welk antwoord staan enkel kenmerken die horen bij de noordvleugel van de Randstad?

1. Werkgelegenheid in de chemie, industrie en logistiek, lager opleidingsniveau, lagere waardering woonomgeving.
2. Werkgelegenheid in de chemie, industrie, logistiek, hoog opleidingsniveau, hoge waardering woonomgeving.
3. Werkgelegenheid in de creatieve en innovatieve sector, hoog opleidingsniveau, hoge waardering woonomgeving.
4. Werkgelegenheid in de creatieve en innovatieve sector, lager opleidingsniveau, lagere waardering woonomgeving.

Wat zeggen deze twee foto's over de Randstad?

Waarom vind je deze mainports in de Randstad?

Randstad metropool?

1. Economisch belang
2. mate van verbondenheid

Wat is de juiste en volledige definitie van een metropool?

1. Een stad die een belangrijke functie heeft voor een land
2. De functionele regio waarvoor de mainport de belangrijkste hub vormt
3. Een stad die een belangrijke economische functie heeft
4. Een wereldstad die alle stedelijke functies bezit en deze belangrijke functies vervult

Ruimtelijk beleid

Ruimtelijke ordening:

• sectoraal beleid 
  
• regionaal beleid
  

bijt vaak

Welk belangrijk nadeel zit er aan sectoraal beleid?

Ruimte om te wonen

jaren '60-'70:

• groeisteden (periferie) 
  
• groeikernen: aan de buitenrand of verder van de Randstad, flats en rijtjeswoningen, reactie op suburbanisatie. 

vanaf '93:

• Vinex-wijk: rand van de stad, relatief rijk en veel kinderen.
  

Structuurvisie Randstad 2040

Versterken Randstad als motor van ontwikkeling

(aantrekken internationale bedrijven)

Metropoolvorming

Zuidvleugel

Sector beleid

stedelijk netwerk

Structuurvisie

Document waarin de hoofdlijnen van het ruimtelijke beleid staan en dat als uitgangspunt dient voor de toekomstige inrichting van een gebied, bijvoorbeeld Randstad 2040.

Een samenwerkende groep steden die elkaar door een gezamenlijke ruimtelijke visie vooral economisch versterken.

Ruimtelijk beleid voor een bepaald onderdeel van het ruimtegebruik, zoals landbouw, industrie of infrastructuur.

Zuidelijke zone van de Randstad met de stadsgewesten Rotterdam, Den Haag en Dordrecht.

De structuurvisie 2040 is een beleidsdocument van ...

1. De NL regering
2. De provincie Flevoland
3. De gemeente Almere
4. KPMG, een groot accountantskantoor

Waarom die metropoolvorming?

1. Randstad concurreert met andere stedelijke regio’s in Europa
2. Randstad motor van ontwikkeling
3. Stad moet internationale bedrijvigheid aantrekken

Gevolg: 

Metropoolvorming: concentratie en intensivering ruimtegebruik

Waar?

• Amsterdam
• Waarom in Amsterdam?
• Zuidas en Schiphol
• > 'randen' van NL hebben krimp

Ruimtelijke ordening in het verleden:

vanaf 1960: spreidingsbeleid

vanaf 1990: concentratiebeleid

< Hier zie je de groeikernen die werden aangewezen in het spreidingsbeleid.

Spreidingsbeleid

Concentratiebeleid

Veel files

Compacte stadsbeleid

Vanaf 1990

Meer aandacht voor Randstad

Vanaf 1960

VINEX

Groeikernen

Verloedering binnenstad

Zoeter-meer

7.6 Wijk en buurt, leefbaarheid en beleid

Lesdoel

• Een buurtprofiel kunnen lezen en opstellen.
• De leefbaarheid van een gebied kunnen verklaren en uitleggen hoe die te verbeteren is.

Stad -> wijk -> buurt

Uit welke drie onderdelen is het buurtprofiel opgebouwd?

voor 1870

v.a. 1870

1901

1960

1970

1980

1990

Binnenstad

19e eeuwse wijke

Woningwet

aparte keuken

portiekflats

woningbouwvereniging

galerijflats

stadsvernieuwing

VINEX wijk

duurzaam bouwen

weinig groen

laagbouw

Uit welke drie onderdelen is het buurtprofiel opgebouwd?

Buurtprofiel

Welke 3 kenmerken worden weergegeven in een buurtprofiel

Uit welke drie onderdelen is het buurtprofiel opgebouwd?

voor 1870

v.a. 1870

1901

1960

1970

1980

1990

Binnenstad

19e eeuwse wijke

Woningwet

aparte keuken

portiekflats

woningbouwvereniging

galerijflats

stadsvernieuwing

VINEX wijk

duurzaam bouwen

weinig groen

laagbouw

Buurtprofiel

1. Woningkenmerken
2. bewonerskenmerken
3. kenmerken van de woonomgeving

Woningkenmerken

• ouderdom
• eigendom
• woningtype
• staat van onderhoud

Bewonersken-merken

• Grootte huishouden
• Etniciteit
• Inkomen
• Gezinsfase
• Leeftijd bewoners

Welke bewoners- en woningkenmerken uit het buurtprofiel passen bij de wijk op de foto?

1. relatief veel koopwoningen, goede staat van onderhoud, relatief hoge inkomens,
2. veel sociale huurwoningen, veel gezinnen met kinderen, hoog percentage eengezinswoningen
3. veel sociale huurwoningen, hoog percentage inwoners met een migratieachtergrond, slechte staat van onderhoud
4. relatief lage inkomens, veel gezinnen met kinderen, hoog percentage inwoners met een westerse migratieachtergrond

Woningkenmerken/bewonerskenmerken

Oudere, goedkopere, slecht onderhouden huurwoningen (flatwijken, vooroorlogse wijken) -> arme mensen (niet-westerse allochtonen, alleenstaande ouders, ouderen)

Duurdere, goed onderhouden koopwoningen (jaren '30, vinex, monumentale stadswoningen) -> hoger inkomen, gezinnen met kinderen en autochtonen

Woonomgeving

Sociale veiligheid

Subjectief: gevoel

Objectief: gemeten 

Afhankelijk van persoonlijke kenmerken

Probleemwijken

Opdrachten

Examenopgaves leefomgeving

Maak H7 par. 6