Vroeg Moderne Tijd - KA 21: De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in Wes

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

KA 21: De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.

Planning

Lesuur 1: Kritiek op de kerk

Lesuur 2: Protestantisme

Kritiek op de kerk

Kritiek op de kerk was er al in de middeleeuwen, maar het was nooit echt succesvol, vanwege het ontbreken van de boekdrukkunst (rond 1450)

Humanisten schreven in de 15e eeuw al zeer kritisch over het gedrag van de geestelijken.

Bijvoorbeeld Erasmus: Lof der Zotheid (1509)

Welke kritiek was er op de kerk?

• Rijkdom van de kerk
• Slechte opleiding van de geestelijken
  
• Verkoop van kerkelijke ambten
  
• Slechte leefwijze van de geestelijken
  
• Veel kerkregels zijn later bedacht en staan dus niet in de Bijbel (bijvoorbeeld het vagevuur en biechten)
  
• De Bijbel was onleesbaar (latijn!) voor gewone mensen
  
• Aflaathandel
  

Maarten Luther

Maarten Luther deelde de kritiek van Erasmus op de kerk. Maar Luther was radicaler en ging een stap verder met zijn kritiek.

In 1517 hamert hij 95 stellingen (kritiekpunten) op de kerkdeur in Wittenberg.

Ideeën Luther

De bron van Luthers geloof was de Bijbel. Al het overige moest verdwijnen (zoals aflaten, vagevuur, heiligenverering, biechten, …..)

• Elk individu moest de Bijbel kunnen lezen. Daarom vertaalde Luther de Bijbel in de volkstaal. Volgens Luther was het geloof iets tussen het individu en God. De priesters waren dus eigenlijk niet nodig …..
• De paus verklaarde Luther tot een ketter. Ook Karel V (streefde eenheid van geloof na) verklaarde hem tot ketter.
• Rijksdag in Worms (1521): Karel V gaf Luther een vrijgeleide om ten overstaan van de Duitse vorsten zijn stellingen te herroepen. Luther hield voet bij stuk.

Protestantisme

Luther’s ideeën worden gesteund door een aantal Duitse vorsten (vermindering van de macht van de paus). Dit leidde in 1546 tot een godsdienstoorlog, die tot 1555 duurde.

1555: Vrede van Augsburg (‘cuius regio, eius religio’ = de machthebber bepaalt de godsdienst van zijn onderdanen)

Het protestantisme bleef dus bestaan.

Naast Luther waren er meerdere kerkhervormers: Bijvoorbeeld Johannes Calvijn. Een paar verschillen:

Protestanten

Naast de verschillen waren er natuurlijk overeenkomsten: 

• de Bijbel is de kern van het geloof.
  
• Mensen moeten zelf de Bijbel kunnen lezen (persoonlijke godsbeleving)
  
• Soberheid

Examenvraag

Opdracht

Examenvraag

Examenvraag  2015-I

Opdracht

Examenvraag

Examenvraag

Opdracht

Je mag je device gebruiken

Je werkt zelfstandig.

Je werkt in stilte

Antwoord