6.2 Wat doet de overheid voor ons?

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

6.2 Wat doet de overheid? 

6.2 Wat doet de overheid? 

Deze les:

• voorkennis 6.1
• theorie 
• Leerplicht??
• Sociale zekerheid
• Inkomensverdeling
• Taken van de overheid

6.1 De overheid: wie is dat?

De overheid bestaat uit:

1. De gemeente
2. De provincie
3. De rijksoverheid ("het Rijk")

• Lagere overheden
  

• Ambtenaren: werknemers die in dienst van de overheid werken
  

6.1 De overheid: wie is dat?

1. De gemeente

• Regelt alles in je woonplaats
• Bestuurt door Burgemeester en Wethouders (B&W)
• Burger kiest: gemeenteraad
• Gemeenteraad: Controleren en goedkeuren plannen B&W

Vraag 7

blz 159

6.1 De overheid: wie is dat?

2. De provincie

• Regelt openbaar vervoer, drinkwatervoorziening, uitbereiding dorpen/steden, locaties natuur- en recreatiegebeiden
• infrastructuur

Infrastructuur=

alle voorzieningen die nodig zijn voor vervoer en communicatie (wegen, vliegvelden, havens, internet en het elektriciteitsnetwerk)

Vraag 12

blz 160

6.1 De overheid: wie is dat?

3. De rijksoverheid / "het Rijk"

• Regelt zaken die voor heel het land van belang zijn
• Bestuurd door regering (= koning + ministers)
• Onder andere verantwoordelijk voor: veiligheid, onderwijs, spoorwegen, autosnelwegen

Vraag 14

blz 161

Vraag 17

blz 161

0

6.2 Wat doet de overheid voor ons?

Collectieve voorzieningen:

• voorzieningen waar iedereen gebruik van mag maken en die betaald worden door de overheid
• bijvoorbeeld: brandweer, politie, onderwijs, wegen
• reden: lastig om per inwoner te berekenen, moet voor iedereen beschikbaar zijn.

Collectieve sector:

• de overheid en instellingen voor uitkeringen
• streven niet naar winst
• moeten uitkomen met budget
• medewerkers -> ambtenaren

Particuliere sector:

• bedrijven en burgers          
• streven wel naar winst

6.2 Wat doet de overheid voor ons?

• Regels en wetten (controle door politie)
  

6.2 Wat doet de overheid? 

De overheid zorgt voor:

• de veiligheid en bescherming van de burgers

• Politie controleert 
• Brandweer -> brand / ongelukken / rampen
  
• Rechtbank -> legt plegers van misdaad een straf op
• Gevangenis
• Informatie over preventie

Vraag 12

Vraag 13

6.2 Wat doet de overheid? 

Leerplicht:

• t/m 17 jaar naar school
• overheid verplicht onderwijs te verzorgen
• (bijna) alle kosten worden betaalt door de overheid

6.2 Wat doet de overheid? 

Sociale zekerheid

• WW (werkloosheids uitkering)
• AOW (algemene ouderdomswet -> pensioen)
• Niet kunnen werken door ziekte
• Bijstand.

de overheid keert een uitkering uit aan mensen die tijdelijk, door omstandigheden, niet in hun eigen inkomen kunnen voorzien.

Sociaal minimum

6.2 Wat doet de overheid? 

Lage inkomens   ---->        Hoge inkomens

Inkomen

6.2 Wat doet de overheid?

Lage inkomens   ---->        Hoge inkomens

Belasting

Inkomen

Mensen die veel verdienen, betalen meer belasting -> verschil tussen inkomens wordt minder

Lage inkomens   ---->        Hoge inkomens

Belasting

Subsidie

Inkomen

Inkomensverdeling -> op welke manier het inkomen in een 

land is verdeeld

6.2 Wat doet de overheid? 

Moet de overheid voor een inkomen zorgen, als je dat zelf niet hebt?

Wanneer moet de overheid voor een inkomen zorgen?

6.2 Wat doet de overheid voor ons?

• Iedereen moet "in principe" zorgen voor voldoende inkomen
  
• Als dat niet lukt, helpt de overheid
• Dit kan met een uitkering of toeslag

6.2 Wat doet de overheid voor ons?

WW-uitkering:

• je bent werkloos
• Werkloosheidswet

AOW-uitkering:

• je hebt de pensioenleeftijd
• Algemene Ouderdomswet

Zorgtoeslag:

• toeslag om een deel van je zorgkosten te betalen

Huurtoeslag:

• toeslag om een deel van je huurkosten te betalen

6.2 Wat doet de overheid voor ons?

Sociale zekerheid:

• alle regelingen waarbij de overheid zorgt dat mensen die geen of weinig inkomen hebben een uitkering krijgen.
• wordt betaald van sociale premies (worden ingehouden van je brutoloon)

0

Huiswerk

maken opgaven

18 t/m 31

leren 

paragraaf 6.2