P1. Van vorstendommen tot kolonie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Nederland en Indonesië

P1 Van vorstendommen tot kolonie, les 1

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Planning

1. Oriëntatie
2. Uitleg 1A en 1B
3. Werken 

Tempel Borobodur in Indonesië

Oriëntatie 

• Lees blz. 7 Oriëntatie.
• Maak daarna opdracht 1, 3a en 3b op blz. 8 en 9

• We bespreken de opdrachten zo samen. 

Leerdoelen

• Je kunt culturele, economische, politieke en sociale kenmerken noemen van de Indische eilanden vóór de komst van de Nederlanders.
• Je kunt beschrijven hoe de VOC handeldreef in Oost-Indië.

A. De Indische eilanden vóór 1600

Alle eilanden(groepen) van Indonesië samen zijn ruim 50 keer zo groot als Nederland.

Nederlandse kaart van de Molukken, gemaakt rond 1600

Culturele invloeden

• Voor de komst van de Europeanen (rond 1600) vormden de eilanden(groepen) van Indonesië geen eenheid. 

• Vanaf de 2e eeuw kwam op de Indonesische eilanden(groepen) de handel met het vaste land van Azië op gang. 

Culturele invloeden

• Door de handel kwamen de volken in aanraking met nieuwe culturen en gewoonten.
• Zaken als taal, religie en schrift werden overgenomen door delen van de Indonesische bevolking.
• Vanaf de 16e eeuw was de Islam de belangrijkste godsdienst. 

Bekijk op de volgende pagina de Boeddhistische tempel Borobudur op Java. Gebouwd tussen 750 en 850. 

earth.google.com

Vorsten en sultans

• In de loop van de eeuwen ontstonden verschillende staten die bestuurd werden door een (Islamitische) vorst of sultan. 
• Er waren wetboeken, belasting en er werden oorlog gevoerd.
• Er werd handel gedreven, maar de meeste mensen waren boer. 

Steen van Tugu bij Jakarta met een tekst over koning Puranavarman.

B De VOC in Oost Indië

• Tot 1596 wisten alleen de Portugezen de route naar Azië over zee. 
• In 1596 verscheen het eerste Nederlandse schip in de haven van Bantam.
• Daarna gingen er al snel meer Nederlandse handelaren naar Azië. Er was veel concurrentie!

• Hollandse kooplieden willen ook de zeeroute ontdekken...
• Willem Barentsz  probeerde in 1596 langs het noorden. Dat mislukte en kwamen vast te zitten op Nova Zembla  
• Uiteindelijk lukt het De Houtman om de Oost te bereiken. 

Hoe kom je in Indië? Via het noorden of het zuiden? 

De VOC

• Tegen de concurrentie bedachten de kooplieden samen een oplossing: In 1602 richtten ze de Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) op.
• De VOC kreeg van de regering een handelsmonopolie: alleenrecht om handel te voeren.

Iedereen kon een aandeel kopen in de VOC. Zo werd de VOC een bedrijf van "alle" Nederlanders. De winst werd verdeeld over alle aandeelhouders. 

0

De VOC

• De VOC stichtte handelsposten op Java en andere Indische eilanden, maar ook in India, China en Japan. 
• De belangrijkste handelspost werd Batavia op het eiland Java.

Prent van Batavia

Onderdrukking en geweld

• De VOC kreeg van de regering ook het recht om oorlog te voeren, verdragen te sluiten en forten te bouwen.

Banda:

• In 1621 dwong de VOC zo de Bandanezen om alleen nog met de VOC te handelen. Toen de Banadanezen toch met anderen bleven handelen werden alle 15.000 bewoners van Banda vermoord of als slaaf verkocht. 

Aan de slag

Maken:

Opdracht 1, 3, 5, 6, 7ab en 8 van bladzijde 11 & 13. 

Klaar?

• Nakijken en fouten verbeteren. 
• Kijk op It's om vooruit te werken.
• Video kijken op de volgende slide
• Kun je nog iemand helpen?

Nederland en Indonesië

P1 Van vorstendommen tot kolonie, les 2

Planning

1. Samen lezen
2. Filmpje
3. Uitleg P1, deel C
4. Werken 
5. Afsluiten

Het huis van de Gouverneur-Generaal op Batavia.

Leerdoel

• Je kunt uitleggen waarom en hoe Nederland zijn macht over Oost-Indië uitbreidde. 

C De kolonie Nederland-Indië

• Samen lezen: blz 14

Werken op een plantage op Java

Nederlands-Indië

• In 1798 ging de VOC failliet. De Nederlandse staat neemt alle bezittingen, schulden en ook het bestuur van de handelsposten in Oost-Indië van de VOC over. 
• De overgenomen gebieden werden toen een kolonie van Nederland: Nederland-Indië. 

Modern Imperialisme

Rond 1800 begon het modern imperialisme: 

-Europese landen willen een zo groot mogelijk rijk en veroveren daarom heel veel grondgebied van Azië en Afrika. 

Verdeling van kolonies rond 1900

Modern Imperialisme

Drie oorzaken modern imperialisme:

1. Grondstoffen voor de industrie
2. Een groot rijk gaf aanzien
3. Europese cultuur verspreiden

De kathedraal van Jakarta, het Santa Maria Pelindung Diangkat Ke Surga is een groot katholiek kerkgebouw in de Indonesische stad Jakarta.

Modern Imperialisme

• Nederland richtte het KNIL op om het gebied in Oost-Indië te kunnen uitbreiden. 
• Het KNIL veroverde veel eilanden; Nederland noemde dat 'pacificatie'; brengen van vrede.
• De bevolking van de eilanden kwam meestal in opstand, maar opstand werd hard neergeslagen. 

Het koloniaal bestuur

1. Er was een indirect bestuur in de veroverde eilanden. --> Inheemse bestuurders (regenten) bleven op hun plaats om samen met dorpshoofden de bevolking aan te sturen.
2. De regenten werden aangestuurd door Nederlandse ambtenaren. De hoogste Nederlandse bestuurder was de gouverneur-generaal. 

Aan de slag

Maken:

Opdracht 9, 10 en 11 van bladzijde 15. 

Klaar?

Nakijken en fouten verbeteren. 

Kijk op It's om vooruit te werken.

Kun je nog iemand helpen?