Cultuur les

• Spelling
• Basisschool
• Groep 3

CULTUUR

Cultuur

Normen

Waarden

Gewoonten

Wat is cultuur?

Alles wat door de mens is gemaakt en wordt voorgebracht. Dit zijn dus zowel voorwerpen als dingen die bedacht zijn.

Duidelijke richtlijnen voor het handelen.

Hoe hoor je je te gedragen?

Ongeschreven regels 

Voorbeelden: 

- In een rij wacht je netjes tot je aan de beurt bent

- Als je iets van iemand hebt geleend, dan geef je dat ook weer terug

- Wanneer iemand je helpt, bedank je die persoon

Normen

Achterliggende ideeën

Waardevol

Dingen die je belangrijk vindt als persoon of groep

Voorbeelden:

- Geduld

- Eerlijkheid

- Beleefdheid

Waarden

Gewoonten, rituelen en tradities.

Een handeling die telkens wordt herhaald.

Een gebruikelijke manier van gedragen

 of een neiging die iemand heeft aangenomen.

Voorbeelden:

- sinterklaas, stamppot en fietsen

- luisteren, tandenpoetsen 

voor het slapen en 's nachts slapen

Gewoonten

Normen (de regels) komen van de waarden die je hebt 

(achterliggende gedachte)

Noem een voorbeeld van een 'norm'.

Wat zijn gewoontes die we in Nederland hebben?

Wat is het verschil tussen normen en waarden?

Begrippenlijst

Normen

Waarden

Gewoonten

Een handeling die telkens wordt herhaald

Dingen die je belangrijk vindt als persoon of groep

Ongeschreven regels over hoe je je hoort te gedragen

Verschillende culturen

Soorten culturen binnen een land

Dominante cultuur

De dominante cultuur is de overheersende cultuur van een land. Het is de cultuur die gevolgd wordt door de grootste groep mensen en dus het breedst gedragen is. In Nederland is dat dus de algemene Nederlandse cultuur. Typische dingen die bij deze cultuur horen zijn bijvoorbeeld Sinterklaas, Koningsdag, maar ook normen en waarden zoals gelijkheid, vrijheid van meningsuiting etc..

Dominante cultuur

De dominante cultuur is de overheersende cultuur van een land. Het is de cultuur die gevolgd wordt door de grootste groep mensen. In Nederland heet dat de algemene Nederlandse cultuur. 

Typische dingen die bij deze cultuur horen zijn bijvoorbeeld: Sinterklaas, Koningsdag, maar ook normen en waarden zoals vrijheid van meningsuiting

Subcultuur

Binnen een dominante cultuur vind je meerdere subculturen. Dit zijn kleinere groepen mensen die veel dingen gemeen hebben met de dominante cultuur, maar ook op een aantal punten verschillen. Denk maar eens in Nederland aan mensen uit Brabant; ze delen een heleboel normen, waarden en gewoontes met de rest van Nederland, maar hebben ook hun eigen gewoontes, zoals carnaval vieren.

Cultuurverschillen: stad/platteland, inkomen / maatschappelijke positie, herkomst, leeftijd, geslacht, godsdienst, levensstijl, hobby

Je kunt behoren tot meerdere subculturen. Je kan bijvoorbeeld als een christelijke (1) een enorme Ajax-supporter (2) zijn. 

Subcultuur

Binnen een dominante cultuur vind je meerdere subculturen. Dit zijn kleinere groepen mensen die veel dingen gemeen hebben met de dominante cultuur, maar ook op een aantal punten verschillen. 

Cultuurverschillen kunnen komen door verschillen in: 

- stad/platteland 

- woonplaats

- herkomst

- religie

- hobby

- ...

Je kunt behoren tot meerdere subculturen. 

Je kan bijvoorbeeld als een christelijke (1) Ajax-supporter (2) zijn. 

Tegencultuur

Tenslotte zijn er ook nog tegenculturen. Dit zijn culturen die zich verzetten tegen een bepaald onderdeel van de dominante cultuur. Denk hierbij aan de feministen (tegen de achtergestelde positie van de vrouw) of dierenactivisten (tegen de slechte zorg voor dieren) of klimaatactivisten. Waar subculturen dus gewoon samen kunnen gaan met de dominante cultuur in een land, lukt dat niet met tegenculturen. Die vechten namelijk duidelijk tegen de dominante cultuur!

Tegencultuur

Tegenculturen zijn culturen die zich verzetten tegen een bepaald onderdeel van de dominante cultuur. 

- feministen

- dierenactivisten 

- klimaatactivisten

Waar subculturen dus gewoon samen kunnen gaan met de dominante cultuur in een land, lukt dat niet met tegenculturen. Die vechten namelijk duidelijk tegen de dominante cultuur!

Nederlands spreken in het openbaar behoort tot de dominante cultuur van Nederland.

1. Waar
2. Niet waar

Ondanks dat de winkels in Nieuwkoop open zijn, ga ik op zondag niet shoppen, omdat ik dit een rustdag vind.

1. Woonplaats
2. Herkomst
3. Religie

Tegen cultuur

Dominante cultuur

Subcultuur

De grootste cultuurgroep in een land.

Een cultuurgroep die naast de gedeelde waarden en normen ook hun eigen waarden en normen hebben.

Groepen mensen die het niet eens zijn met de waarden en normen van de dominante cultuur. 

Culturen over de wereld

Cultuurgebieden over de wereld

Westerse cultuur

• Engels taal
• Vrije meningsuiting
• Christelijke achtergrond
• Veel atheïsme
• Wetenschap is belangrijk 
• Snelle veranderingen in de samenleving

Arabische cultuur

• Dragen van hoofddoek
• 5x per dag bidden
• Moskee 
• Geen varkensvlees of alcohol
• Koran is belangrijk
• Arabisch

Latijns-Amerikaanse cultuur

• Spaans- en Portugeestalig
• Katholieke kerk
• Oorspronkelijke bewoners werden 'indianen' genoemd
• Veel Afrikaanse invloeden door slavernij verleden

Afrika ten zuiden van de Sahara

•  Koloniale overheersers hebben grenzen getrokken
• Meerdere stammen binnen 1 land
• Frans- en Engelstalig naast eigen talen
• Christendom, Islam en natuurgodsdiensten

Oost- Zuid- en Zuidoost Azië

• Rijstcultuur
• Grote cultuurverschillen tussen de landen 
• Veel talen en schriften 
• Hindoeïsme en boeddhisme

Rusland en voormalige Sovjet Unie

• Slavische talen
• Rijk aan kunst  
• Beperkte vrijheid van meningsuiting

In welke cultuur eten ze geen varkensvlees?

Bij welke cultuur heette de oorspronkelijke bewoners 'indianen'?

Westerse cultuur

Arabische cultuur

Latijns-Amerikaanse cultuur

Oost-en Zuidoost

Azië

Rusland + voormalige Sovjet Unie

Afrika ten zuiden van de Sahara

Begrippen

Normen

Waarden

Gewoonten

Subcultuur

Dominante cultuur

Tegencultuur

Ongeschreven regels over hoe je, je gedraagt.

Continu herhaalde handeling.

Grootste cultuurgroep in een land.

Mensen die het niet eens zijn met de dominante cultuur.

Een groep met eigen normen en waarden.

Dingen die je belangrijk vindt.

Wat is cultuur?