Terugblik Toets Periode 2 HC Duitsland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

3 Deelcontexten

Opkomst 3e Rijk | 1918-1945 | 

Duitsland na WOII   | 1945-1961 | 

Herenigd Duitsland | 1961-1991 |

In 1871 werd het machtsevenwicht in Europa ernstig verstoord. Hoe kwam dat?

1. Italië verenigde zich als koninkrijk met een liberale grondwet.
2. Napoleon vestigt een groot Frans keizerrijk.
3. Rusland wilde meer machtsinvloed in Oost-Europa.
4. Frankrijk in de pan gehakt door Pruisen. Gevolg: Duitse eenwording

Alliantiepolitiek?

Weltpolitiek?

Een vrouw laat haar kachel branden op papiergeld. Waar en wanneer is deze foto gemaakt?

1. in de Verenigde Staten, kort na de beurskrach van 1929
2. in Duitsland, tussen 1921 en 1924, toen de inflatie extreem hoog was
3. in Italië, kort nadat Mussolini aan de macht kwam.
4. in de Republiek van Weimar, direct nadat de keizer naar Nederland was gevlucht

- Dictaat van Versaille

- Tegenstand bevolking tegen republiek en democratie

- Spartacusopstand (links) 

- Kapp-Putsch (rechts)

- Geen economisch herstel -> hyperinflatie

- Bezetting Ruhrgebied (fr en bel)

- Einde bezetting Ruhrgebied

- Dawesplan -> verbetering economie

- Internationale ontspanning

- Intentie om conflicten zonder oorlog op te lossen

Kenmerkende aspecten

• 37: De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
• 38: Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme
• 39: De crisis van het wereldkapitalisme
• 40: Het voeren van twee wereldoorlogen
• 41: Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden
• 42: De bezetting van Nederland

Kenmerkende aspecten

• 37: De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
• 38: Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme
• 39: De crisis van het wereldkapitalisme
• 40: Het voeren van twee wereldoorlogen
• 41: Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden
• 42: De bezetting van Nederland

Gebruik de bron (dubbelklik!)
Een bewering:
Dit essay van Goebbels laat zien op welke manier de NSDAP de
Republiek van Weimar wil ondermijnen.(4p)

Ontleen twee argumenten aan de bron om deze bewering te ondersteunen en
leg uit waarom Goebbels het nodig vindt dit essay te schrijven.

maximumscore 4

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• Uit het essay van Goebbels blijkt dat de NSDAP de Republiek wil ondermijnen door (twee van de volgende): 2

− de indruk te wekken dat de Republiek van Weimar onder Joodse invloed staat;

− in te spelen op bestaand antisemitisme;

− op te roepen tot geweld / marcheren;

− zich openlijk te keren tegen andere politieke groeperingen

(communisten);

− gebruik te maken van de mogelijkheden die het democratische bestuur biedt (bijvoorbeeld door te reizen op kosten van de Republiek).

Goebbels vindt het nodig dit essay te schrijven, omdat het erop lijkt dat de NSDAP door deelname aan de parlementsverkiezingen de Republiek van Weimar (en de democratische middelen die hierbij horen) aanvaardt, terwijl de nazi-ideologie zich juist (principieel) afzet tegen de Republiek van Weimar / tegen de parlementaire democratie

(wat Goebbels in dit essay bevestigt)

1923

1924

1929

1919

1933

1919-1933

1918

1921

Hyperinflatie

Invoering Dawesplan

Beurskrach

Verdrag van Versailles

Rijksdagbrand

Weimar

Drie gebeurtenissen:
1. Hitler komt aan de macht
2.Start Frans-Duitse Oorlog
3.De beurskrach
4. Invoering Ostpolitiek o.l.v. Willly Brandt
Wat is de goede volgorde? Begin bij het langst geleden.

1. 1-2-3-4
2. 3-2-1-4
3. 4-3-1-2
4. 2-3-1-4

dus..... 

.... je hebt geleerd over de start van de Republiek van Weimar.

.... je weet wat de Dolkstootlegende inhoud en welke betekenis deze heeft in de geschiedenis van Duitsland.

.... je weet wat de Spartacusopstand inhoud.

.... je weet welke economische problemen er waren tijdens Weimar  Republiek en waarom er een achterstand ontstond van de  herstelbetalingen 

.... je weet wat het Dawesplan inhoud en wat dit betekende voor Duitsland - nationaal en internationaal

.... je hebt geoefend met (eindexamen)opgaven

Economisch wonder BRD

Correctieschrift

Kern van een juist antwoord is:

• Gebeurtenis 1 bevorderde gebeurtenis 2, want de bezetting van het Roergebied maakte duidelijk dat een Dawesplan nodig was om Duitsland de mogelijkheid te geven aan zijn verplichtingen te voldoen 2

• Gebeurtenis 2 bevorderde gebeurtenis 3, want het Dawesplan zorgde voor verlichting van de druk op de regering van de Republiek van Weimar, die nu bereid was de opgelegde westgrenzen van Duitsland te erkennen / die nu bereid was te berusten in het verlies van de Elzas 2

Correctieschrift

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• In het communistische Oost-Duitsland was geen vrije pers, waardoor de Oost-Duitse kranten wel konden schrijven dat de muur diende om het fascistische/kapitalistische Westen buiten Oost-Duitsland te houden, want dat was propaganda voor het eigen communistische systeem 1

• maar meestal niet dat Oost-Duitsland er zo slecht voorstond dat er een muur gebouwd moest worden om de economie te redden, want daaruit zou blijken dat het communistische systeem geen succes was 1

Examenvraag (2019 2e tijdvak)

Gebruik bron 6.

 Deze klok is gebruikt om propaganda te maken voor de Duitse Weltpolitik.

3p 15 Licht dit toe door:

> met een verwijzing naar de bron uit te leggen welke

propagandaboodschap de klok moet overbrengen en

> een reden te noemen waardoor een klok een effectief middel kan zijn

om een propagandaboodschap over te brengen. 

Goebbels zet zich in dit essay (zie bron - dubbelklik!) af tegen het
Dawesplan. 1p

Geef aan waardoor het Dawesplan voor de NSDAP een gevaar
vormde.