H3 Steden - Paragraaf 3.2 - 3.4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Steden

Hoofdstuk 3

3.2
3.3. Steden in verandering
3.4 Megasteden, megaproblemen

Afstand

Absoluut en relatief

"Afstand kan veranderen"

Wat kun je zeggen over de afstand tussen Amsterdam en Parijs?

Absolute afstand is de afstand in tijd, geld of moeite.

1. Waar
2. Niet waar

Absolute afstand blijft altijd gelijk

1. Waar
2. Niet waar

Welke ontwikkelingen hebben de relatieve afstand doen afnemen?

Afstand

Relatieve afstand = de afstand in tijd, moeite en geld.

Absolute afstand = de afstand in kilometers (hemelsbreed).

De wereld van de grote stad

Paragraaf 3.2

Leerdoelen 3.2

- Wat zijn de kenmerken van een stad?
- Hoe is de spreiding van steden wereldwijd?

- Je begrijpt wat het verband is tussen ontwikkelingsgraad, verstedelijkingsgraad en verstedelijkingstempo.

Wat is een stad?

- Dorp
- Plaats
- Stad

Wat is wat?
En waar ligt de grens van de stad (Eindhoven?)

Wanneer is een plaats een stad?

Dorp of stad?

- Voorzieningen + functies van de stad
- Opbouw bevolking
- Beroepsbevolking
- Type bebouwing
- Aantal inwoners, stadsrechten, bevolkingsdichtheid

Steden in soorten en maten

Stad -> per land eisen verschillend
Hoofdstad ->
Megasteden -> 10 miljoen inw. of meer

Wereldstad -> megastad met "grote invloed" op de wereld.

Primate City

Zoek met behulp van Google een voorbeeld van een Primate City

Waar vind je weinig megasteden ?

1. In de ontwikkelingslanden
2. In rijke landen in het binnenland
3. In Azië
4. In de semi-periferie aan de kust

Gebruik bron 5 uit je boek. Wat valt op aan de ligging van de megasteden?

Hoe heet het grootste stedelijke netwerk van Nederland?

1. Brabantstad
2. Meijerijstad
3. Randstad
4. Twente

Stedelijk Netwerk

Steden die op meerdere terreinen met elkaar samenwerken
- Ligging vaak "dicht" bij elkaar.

In Nederland:
Randstad
Brabantstad
Twente (Enschede/Almelo/Hengelo)

Noteer zoveel mogelijk
kenmerken van gebieden waar
een stad kan ontstaan/gesticht kan worden

"Spreiding van Steden"

De locatie van een stad is belangrijk. Steden zijn niet zomaar ergens ontstaan.
De kenmerken van het gebied noem je site.

De locatie van een stad ten opzichte van andere steden is cruciaal. De Situation is tegenwoordig belangrijker

Site/Situation

- De site verandert niet of nauwelijks.
(Klimaatverandering wellicht?)

- Situation verandert continu.
Brexit

Beschrijf de site van Utrecht in eigen woorden

Licht de situation van Rotterdam (haven) toe.

Beschrijf de site of situation van een zelfgekozen stad.

Koloniale dubbelstad

Veel Noord-Afrikaanse / Islamitische steden bestaan uit twee gedeeltes.
Het oude gedeelte (de medina) is de oorspronkelijke stad.

De overheersers (veelal Frans) hebben een nieuwe stad (Ville Nouvelle) gebouwd naast de oude stad.

Steden in verandering

Paragraaf 3.3

Hoeveel % van de Nederlandse bevolking woont in de stad?

1. 60%
2. 70%
3. 80%
4. 90%

Wat zou voor jou een reden zijn om wel in een stad te gaan wonen?

Wat zou voor jou een reden zijn om in een dorp (op het platteland) te wonen?

Stad/Platteland

• Verband Welvaart & Stadsbevolking
• Zie Bron 8
  - Beschrijf wat je ziet in de bron
  - Koppel dit aan Welvaart
  - Toon aan de hand van een voorbeeld aan dat er een verband zit tussen Welvaart en de grote van steden.
  

Verstedelijkingsgraad

-> Aantal % van de mensen die in de stad wonen
-> Verband met welvaart (zie volgende dia)

(hoe, hoe zin)

Nederland +/- 90% mensen in de stedelijke gebieden

Wat is voor veel mensen in ontwikkelingslanden een reden om naar de stad te trekken?

1. Werk
2. Betere voorzieningen
3. Minder reisafstand
4. Hogere welvaart

Wat is voor mensen in ontwikkelde landen een reden om in de stad te gaan wonen

1. Werk
2. Betere voorzieningen
3. Minder reisafstand
4. Hogere welvaart

https:

Ondanks dat er meer mensen in de westerse stad wonen, ligt het urbanisatietempo in niet-westerse steden hoger. Wat betekent dit?

(sub)urbanisatie

Urbanisatie -> trek naar de stad vanaf het platteland.
Voornamelijk: werk (arbeid) + betere voorzieningen

Suburbanisatie -> trek uit de stad naar het platteland
Voornamelijk: meer rust, ruimte en groen.

Bron 9

•  Groei stadsbevolking t.o.v. groei plattelandsbevolking
  - Behalve in Afrika zijn er nog enkele andere delen van de wereld waar dit zou kunnen.
  - Leg uit waar ter wereld dit zou kunnen zijn en waarom.
  - Hoe zou de grafiek van Nederland er uit zien?
• Urbanisatie, Suburbanisatie en Re-urbanisatie.
  

Bron 10

-> "Westerse" stad = Amerikaanse Stad.

Europese Stad heeft
een historisch centrum.

Voor ieder onderdeel
leg je uit wat het is
en waarom het daar ligt.

Central Business District (CBD)

-> Zakencentrum van de stad. Bedrijven vestigen zich hier en er ontstaat een centrum. Vroeger stonden hier de fabrieken.

* Hoeft niet aan de kust te liggen zoals
op plaatje.

Oude woonwijken (Getto's)

Rondom het centrum liggen de oude woonwijken.
-> Voormalige arbeiderswoningen
-> dichtbij centrum vanwege afstand naar centrum
-> kleine (rijtjes)huizen

Gentrification:
Opknappen van oude woonwijken (waarom daar?)

Middenklassewijk

Woonwijken waar de "middenklasse" woont.
- Iets verder buiten het centrum

- Ander type woning (tweekapper/vrijstaand)

Villawijk:
- Locatie buiten de stad / rand van de stad
-

Suburbs + Sateliedsteden

Suburbs:

• Wijken/dorpen rondom een grote stad
  - Brandevoort bij Helmond
  - Nuenen wellicht ook t.o.v. Eindhoven
  
  
• Satellietstad: Steden dichtbij "de grote stad" met veel samenwerking. (Helmond - Eindhoven)
  

Industrieterrein

- Verschil tussen Nr 4 en Nr 8.
* Fabrieken / Kantoorpanden

* Oude / Nieuwe industrie

Winkelcentra / Shopping Mall
-  Locatie opvallend
- Nieuwe ontwikkeling

Megasteden, megaproblemen

Paragraaf 3.4

Hoe groter de stad.. hoe groter de problemen

Hoe noem je wijken in niet-westerse steden waar veelal arme mensen wonen?

1. Favela's
2. Townships
3. Sloppenwijken
4. Slums

Wat voor problemen kent
een grote stad?

Beschrijf jouw voorbeeld uit de vorige vraag wat concreter.

Soorten problemen:

- Economische problemen
* Geen werk voor iedereen
* Verkeersproblemen
- Sociale problemen:
* Geen woonplek voor iedereen (politiek?)
* Grote verschillen tussen rijk en arm (politiek?)
- Ecologische problemen:
Milieuvervuiling/aantasting -> verkeersproblemen