Week 1 | VS1: Eigen leefgebied

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Week 1 | VS1 Eigen leefgebied

Module: Culturele diversiteit

Nederland is een multiculturele samenleving. Waarom zijn er eigenlijk zoveel verschillende culturen in Nederland? En hoe zijn culturen over de wereld verdeeld? Na deze module zal je deze vragen kunnen beantwoorden!

Kijken naar Amsterdam Nieuw-West

Een stukje geschiedenis..

Nieuw-West is het gedeelte in het westen van Amsterdam dat na de Tweede Wereldoorlog werd gebouwd. Sinds 1990 omvatte dit gebied de stadsdelen Geuzenveld-Slotermeer, Slotervaart en Osdorp en een stukje van Bos en Lommer, het gedeelte ten westen van de Ringweg A10 (de 'Kolenkitbuurt').

Denk eens aan jouw buurt. Hoe ziet de omgeving eruit? Zijn er veel bomen? Of juist veel flats? Is er een speeltuin? Of een supermarkt?
Upload een foto van jouw buurt.

Amsterdam

Hier wonen wij!

In het kort..

Amsterdam is de hoofdstad 862.965 inwoners (1 januari 2019, CBS) de grootste gemeente van Nederland. De stad ligt in de provincie Noord-Holland, aan het IJ, het Noordzeekanaal en de monding van de Amstel. 

Amsterdam opgedeeld

Je kan Amsterdam verdelen in stadsdelen. Dit zijn gebieden binnen Amsterdam met een eigen bestuur. Een stadsdeel is weer opgedeeld in wijken en buurten.

Maak de volgende vragen?

Amsterdam is opgedeeld in zeven stadsdelen. Gebruik de volgende website om de onderstaande vragen te beantwoorden.

• Wat doet een gebiedsmanager?
• Op de kaart staart er een achtste stadsdeel, Waarom is dat zo?

Een wijk of buurt

Wat is dat?

Een buurt is een gebied binnen een stad dat door gedeelde kenmerken als geheel wordt gezien. Op de foto zie je de Sumatrastraat in stadsdeel Oost. Hier ben ik opgegroeid. De sumatrastraat is onderdeel van de Indische buurt, het gedeelde kenmerk binnen deze buurt is dat alle straten namen hebben van het huidige Indonesië. Indonesië was een kolonie van Nederland aan het eind van de 16e eeuw, toen heette het Nederland-Indië.

Buurten indelen hoe gebeurd dat?

Buurten kan je indelen op basis van gedeelde kenmerken. Dit kan omdat er allemaal winkels en bedrijven zijn of omdat de buurt dezelfde soortstraatnamen hebben. Denk aan vogeltjeswijk in Almere of de H-, K-, G-, en F-buurt in Amsterdam Zuidoost. In de volgende slides volgen een aantal gedeelde kenmerken. Weet jij onder welk kenmerk jouw buurt valt?

Functie

De buurt Zuid-WTC is een gebied waar veel kantoren, restaurants en bedrijven zitten. Deze buurt is daarom ingedeeld naar functie

Architectuur/ bouw

Sommige buurten hebben dezelfde soort gebouwen. Dit heet een gedeelde bouwstijl/architectuur. Een voorbeeld hiervan is de grachtengordel van Amasterdam.

Straatnamen

De Diamantbuurt is een wijk in Amsterdam, in het stadsdeel Zuid. Deze buurt bestaat uit straten met edelsteennamen: Diamantstraat, Robijnstraat, Saffierstraat, Smaragdstraat, Topaasstraat, en Granaatstraat. Dit is een voorbeeld van een buurt ingedeeld naar zelfde straatnamen.

Sociale-kenmerken

Wanneer bewoners van een gebied zich sterk identificeren met hun woonomgeving  als een "buurt". Voorbeelden zijn Chinatown en de Wallen.

Hierna?

Er volgen een aantal slides over arm en rijk. Deze neem je door en zijn bedoeld als achtergrondinformtie voor jullie project over de 'Tram 2'.

Welvaart

Welzijn

Welvaart

Welzijn 

Het bruto nationaal product is een grove meting van de welvaart. Het bnp als maatstaaf voor de welvaart in een land is niet altijd even acuraat, omdat deze geen rekening houd met relatieve armoede, de informele sector en koopkracht . Er zijn veel alternatieven voor het bruto binnenlandsproduct. Hier een selectie van de belangrijkste internationale bijdrages en de Nederlandse initiatieven om welvaart te meten.

Welzijn is een totaal ander begrip dat buiten de economie staat. Welzijn is je gevoel van ‘wel bevinden’. Een voorbeeld: Je gaat op je vrije dag (welvaart) lekker uit eten (welvaart) met je vriend/ vriendin waar je heel erg verliefd op bent (welzijn) en je geniet enorm van het leven (welzijn).

Hier extra uitleg over de verschillende factoren van welzijn.

Geld

Gevoel

Wat is rijkdom?

Rijkdom is..

Rijkdom of welstand is sociaal-economisch gezien het overvloed aan geld, land, grondstoffen, bezittingen en/of eigenschappen.

Wat is armoede?

Armoede is...

Armoede of pauperisme is volgens de definitie van de Verenigde Naties het niet kunnen voorzien in de primaire levensbehoeften, noodzakelijk om een menswaardig bestaan te kunnen leiden. Primaire levensbehoeften zijn schoon en drinkbaar water, voedsel, kleding, huisvesting en gezondheidszorg.

Individuele armoede

Mensen zijn arm wanneer ze?

Langdurig werkloos zijn door ziekte, of verslaving aan gokken, kopen, alcohol of drugs. Dit heet individuele armoede.

Stille armoede

Wat is 'stille armoede'?

Armoede die voor de samenleving niet goed zichtbaar is en die veelal veroorzaakt wordt doordat mensen niet of onvoldoende gebruikmaken van inkomensondersteunende voorzieningen.

Project Tram 2

Voorbeeld voor jouw onderzoek!

Voor aardrijkskunde zijn jullie nu bezig met een project over de tramhaltes langs de route van de tram 2. Er volgt nu een voorbeeldonderzoek van IJburg, je kan deze als voorbeeld voor jouw eigen verslag gebruiken.

IJburg

IJburg in het kort..!

IJburg is een wijk in het oosten van de gemeente Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Kenmerkend aan de in het IJmeer gelegen wijk is dat deze op kunstmatige eilanden is gebouwd en een zeer rechthoekig stratenpatroon kent. IJburg maakt deel uit van het stadsdeel Oost.

Waar ligt IJburg?

IJburg ligt ten westen van Amsterdam-Centraalstation. Het is eeb buurt die is gebouwd op een kunstmatig eiland. Het eiland is dus door de mens gemaakt.

Geschiedenis

In 1965 ontwikkelden de architecten Van den Broek en Bakema al een plan voor een stad in het IJmeer, die plaats zou moeten bieden aan 350.000 inwoners. Het plan heette: Plan Pampus.

Kunstmatige eilanden

IJburg is aangelegd door het IJmeer op te spuiten met zand. Op de foto hiernaast zie je het kale/onbebouwde gebied in 2004

Infrastructuur, verkeer en vervoer

De eilanden van IJburg zijn verbonden met de rest van Amsterdam via twee bruggen, de Enneüs Heermabrug en Nesciobrug.

Bewoners

In januari 2012 was IJburg uitgegroeid tot een stadswijk met 19.000 inwoners, waarvan 6.000 kinderen. Daarmee kende IJburg op dat moment het hoogste percentage kinderen van Amsterdam. In 2017 was het aantal inwoners gegroeid tot 24.375.

Onderwijs

Op 6 september 2006 werd de eerste middelbare school geopend: het IJburg College.

Voorzieningen

IJburg heeft een centrale straat met winkels, restaurant, café's en andere voorzieningen.

De voorzieningenkaart van IJburg

Openbare ruimtes en recreatie

In mei 2003 werd Blijburg geopend, een tijdelijk strand aan de noordzijde van het Haveneiland. Enkele malen moest er verhuisd worden. In oktober 2018 werd deze locatie verlaten; op het toekomstige Strandeiland is vooralsnog geen plek ingericht voor een nieuw Blijburg.

Stedelijke functies

1. veel huizen
2. veel soorten werk
3. groot vervoersnetwerk
4. veel voorzieningen 

Beschrijf je buurt.

Maak de vragen op de volgende slides, deze staan ook in de Portal.

Tussen de vragen staat extra uitleg en enkele voorbeelden

Stap 1: Loop in gedachte door je eigen buurt.

En maak de opdrachten die in de volgende slides staan.

Hoe ziet jouw buurt eruit?
Beschrijf jouw buurt in vier zinnen.

Zijn er veel bomen of is er juist veel beton?

Groene wijk

Een groene omgeving heeft veel voordelen. Het heeft een positief effect op de gezondheid van mensen en draagt bij aan de leefbaarheid van een wijk. Bedrijven vestigen zich graag in een groene omgeving en mensen wonen liever in een groene buurt, waardoor de economische groei van een stad wordt versterkt.

Zijn er veel tuinen of hebben de huizen juist balkons?

Zijn er veel parken of speeltuinen?

Leefbaarheid

Wat is dat?

Met leefbaarheid bedoelen we in hoeverre een gebied fijn is om in te wonen of werken.

Is het er schoon en veilig? Kunnen kinderen er spelen en ouderen genieten van de natuur? Is er veel lawaai of is het lekker rustig? Dit zijn allemaal kenmerken die de leefbaarheid van een gebied beïnvloeden. 

Zijn er veel winkels, supermarkten en plekken als: bibliotheken en ziekenhuizen?

Voorzieningen

Zijn..?

Een voorziening is iets waar je wat kunt doen zoals behoeftes (dingen die je nodig hebt om te leven) of zoals een museum waar je kunst kunt bekijken voor de leuk.

Het aantal en de kwaliteit van voorzieningen worden aangeven door het verzorgingsniveau. Het verzorgingsniveau wordt vastgesteld met behulp van vier sectoren: onderwijs, medische zorg, winkels, sport en ontspanning.

Verschil dorp en stad

Welke voorzieningen zijn er in een dorp?

Welke voorzieningen zijn er in een stad?

Zijn er ook voorzieningen in Nederland waar er maar één van is? 

Of heel weinig? 

Zijn er veel jongeren of juist ouderen? Waarom?

Voorzieningen voor ouderen?

• Bejaardentehuizen?
• Liften bij stations
• Rolstoelhellingen

Zijn er veel verschillende nationaliteiten? Welke nationaliteiten?

Diversiteit

Bedoelen we..

Diversiteit betekent verscheidenheid. Diversiteit kan plaatsvinden binnen een samenleving, in de vorm van verschillende etnische groeperingen, maar ook in de natuur. Als mens spreekt van biodiversiteit, gaat het om de verschillende levensvormen, zoals soorten planten of dieren

Binnen deze module doelt het begrip op:

• Mensen met verschillende inkomens;
• Verschillende geloofsovertuigingen;
• Verschillende leeftijden;
• Verschillende afkomsten.

Stap 2: Maak een videoverslag of pages.

Videoverslag: maak met je telefoon een filmpje van 5 tot 10 minuten of pages van max. 10 slides. Gebruik de uitleg hiernaast over hoe je een video maakt.

In je verslag moet je minimaal de volgende punten verwerken:

• Woon je in een stad of op het platteland?
• Wat voor soort woningen staan er in jouw leefomgeving?
• Denk aan: oud/nieuw, lage woningen/flats.
• Is er veel of weinig groen?
• Staan er veel of weinig winkels?
• Welk soort winkels zijn er? (supermarkten zoals AH, Super, Jumbo of Aziatische toko's of zijn er juist veel restaurants?)
• Is er veel leegstand van winkels?
• Wonen er veel oude of jonge mensen? Zijn er veel kinderen?
• Wonen er veel of juist weinig buitenlandse mensen?

Inleveren doe je zo!

Lever het filmpje in via de mail naar: [e-mail]

Veel succes lieverds!

De interviews mag je vervangen met onderzoek thuis op het internet.

Een kenmerk van een landelijk gebied is?

1. Er zijn veel voorzieningen
2. Verstedelijking
3. Agglomeratie
4. Er zijn weinig voorzieningen

Kleine nederzetting

Dicht op elkaar

Tienduizenden inwoners

Hoogbouw

Laagbouw

Grote nederzetting

paar duizend inwoners

veel voorzieningen

weinig voorzieningen

verder uit elkaar