Leesvaardigheid Blok 5&6

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

boek lezen 

Dat is best handig!

Wat is het leesdoel van verkennend lezen?

1. Je wilt de tekst begrijpen.
2. Je wilt weten of je de tekst kunt gebruiken.
3. Je zoekt een antwoord in de tekst.
4. Je wilt de tekst kennen.

Leerdoelen

Aan het einde van de les...

- herken je signaalwoorden en de verbanden die ze laten zien;

- heb je geoefend met wat je in eerdere blokken geleerd hebt;

- heb je verschillende soorten teksten gelezen.

Hoe herken je altijd een nieuwe alinea?

1. De regel is niet tot aan het eind toe gevuld.
2. Er is een regel wit gelaten tussen twee alinea's.
3. De eerste regel is ingesprongen.
4. Er staat een tussenkopje boven.

Welk onderdeel van een tekst mist vaak bij een nieuwsbericht in de krant?

1. Inleiding
2. Slot
3. Kern

Waar vind je meestal NIET de kernzin van een alinea?

1. In het midden van de alinea.
2. Aan het begin van de alinea.
3. Aan het eind van de alinea.

Welk signaalwoord geeft een tegenstellend verband aan?

1. Echter
2. Ook
3. Bovendien
4. Daarnaast

Wat is het tekstdoel van een roman?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Activeren
4. Amuseren

Hoe achterhaal je het leespubliek van een tekst?

1. Je kijkt naar de woordkeus.
2. Je kijkt naar de bron.
3. Je kijkt naar het onderwerp.
4. Alle drie de antwoorden zijn goed.

Welk tekstdoel hoort er bij een geboortekaartje?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Activeren
4. Overtuigen

Wat is geen voorbeeld van een tekst met als doel informeren?

1. Geboortekaartje
2. Nieuwsbericht
3. Handleiding
4. Leesboek

Waar kun je een inleiding niet aan herkennen?

1. Bestaat uit meerdere alinea's
2. Bestaat vaak uit één alinea
3. Is vaak in andere letters gedrukt
4. Staat vaak apart van de rest van de tekst

Waar verwijst het woord hij naar?

Joep loopt over straat. Hij gaat op bezoek bij zijn opa en oma.

1. opa en oma
2. gaat
3. over straat
4. Joep

Welk woord hoort niet bij de signaalwoorden van het tekstverband opsomming?

1. Ook
2. Bovendien
3. dus
4. Ten eerste

Wat is het signaalwoord?

Mijn moeder heeft boodschappen gedaan. Vervolgens is ze op de koffie gegaan bij haar ouders.

1. heeft
2. moeder
3. gegaan
4. vervolgens

Aan welke woorden kun je een slot vaak herkennen?

1. dus
2. kortom
3. daarna
4. ook

Hoofd- en bijzaken.
Wat is een hoofdzaak eigenlijk?

1. Hoofdzaken geven de belangrijke informatie over het onderwerp van de tekst.
2. Hoofdzaken geven minder belangrijke informatie.
3. Hoofdzaken maken de tekst iets duidelijker
4. Hoofd- en bijzaken bestaan niet.

Een kernzin...

1. is de belangrijkste zin van een tekst.
2. staat in elke alinea.
3. staat niet in een tekst.
4. is hetzelfde als de hoofdgedachte.

Dus als je 10 alinea's hebt, hoe veel kernzinnen heb je dan?

1. 1
2. 4
3. 10
4. 13

Proeftoets

in tweetallen

Klaar? Vraag om een correctiemodel

Wat kan ik en weet ik al

• Ik ken alle tekstdoelen
• Ik weet hoe een tekst is ingedeeld
• Ik weet op welke manieren een tekst kan worden ingeleid
• Ik weet wat een hoofdgedachte is
• Ik weet waar ik de kernzin in een alinea kan vinden
• Ik weet wat een synoniem of omschrijving is
• Ik ken verschillende tekstverbanden 
• Bij de verschillende tekstverbanden weet ik de juiste signaalwoorden te noemen
• Ik weet wat een argument is en hoe ik die moet geven
• Ik weet het verschil tussen feiten en meningen (objectief en subjectief)
• Ik weet wat verwijswoorden zijn en kan uit een zin opmaken waar het naar verwijst

Noem de
verschillende tekstdoelen

Op welke manier leid je

een tekst niet in?

1. Met een vraag
2. Met het benoemen van het onderwerp
3. Met een anekdote
4. Een samenvatting geven

Wat is een hoofdgedachte?

Noem de verschillende
bedoelingen van een afbeelding

Opsomming

Reden

Voorbeeld

Tegenstelling

Ten eerste

Vervolgens

omdat

Maar

Zo

ook

immers

toch

Als

echter

Bijvoorbeeld

daarom

Een tekst samenvatten

Om een tekst samen te vatten, ga je op zoek naar de belangrijkste informatie, oftewel de hoofdzaken van de tekst. Deze vind je in de kernzinnen.

De rest van de alinea’s bestaat uit uitleg of voorbeelden bij de kernzin. Dat zijn de bijzaken van de tekst. Deze neem je niet op in een samenvatting.

Vaak staat in een samenvattingsopdracht een aantal punten die in je samenvatting moeten voorkomen. Ook staat er in de opdracht hoeveel woorden je samenvatting maximaal mag tellen.

Zo pak je deze opdracht aan:

1. Nummer de punten uit de opdracht.
   
2. Zoek de gevraagde punten een voor een in de tekst. Onderstreep de zinnen en zet het nummer van het punt in de kantlijn.
   
3. Lees alle onderstreepte zinnen nog eens door.
   
4. Maak van de onderstreepte zinnen een goedlopend verhaaltje. Dit doe je door zinnen in te korten of samen te voegen. Maar gebruik geen telegramstijl (zinnen zonder onderwerp of persoonsvorm), maak complete zinnen.
   
5. Tel het aantal woorden. Streep woorden weg als je te veel woorden hebt of voeg nog iets toe als je samenvatting te kort is.
   
6. Schrijf de samenvatting in het net.
   
7. Zet het aantal woorden onder de samenvatting.

Welke informatie is mij dit uur het meest bijgebleven?