1.1 Introductieles en krachten

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

1.1 Krachten herkennen

Wat neem je mee/gebruiken wij deze periode?

Etui

Boek B van NOVA

Geo driehoek

Rekenmachine

Boekje krachten

lesdoelen

1. 1. Je kunt uitleggen wat krachten zijn. 
2. 2. Je kunt uitleggen hoe je krachten kunt herkennen. 
3. 3. je kunt 10 verschillende krachten noemen.

Voorkennis

Wanneer is jou wel eens opgevallen dat er een kracht werkte op jou of een voorwerp ? Welke kracht was dat dan ?

Welke krachten
ken je al?

Krachten herkennen

Krachten zie je niet, wel het gevolg. 

Er kan een bewegingsverandering zijn (snelheid, richting) of vormsverandering. 

Eigenschappen van krachten

• Onzichtbaar

• Er zijn altijd twee voorwerpen nodig

• Het ene voorwerp oefent een kracht uit op het andere voorwerp

Kracht

krachten tekenen

• beginnen in aangrijpingspunt
• hebben een richting
• de krachtpijl heeft een bepaalde grootte
• de gebruikte schaal wordt erbij geschreven
  

Aangrijpingspunt en richting - 1

2

1

3

Effecten van krachten

• verandering van vorm (blijvend of tijdelijk)

• verandering van snelheid 

• verandering van richting

1.2 Soorten krachten

Verschillende soorten krachten

• zwaartekracht Fz
• veerkracht Fv


• spankracht Fs
• wrijvingskracht Fw
• magnetische kracht Fm
• elektrische kracht Fe

Zwaartekracht

Newton kreeg een geweldig idee toen hij een appeltje uit een boom zag vallen: hij stelde vast dat de appel zonder snelheid begon en dat die snelheid steeds groter werd. Volgens Newton zou er dus een kracht moeten werken die de appel versnelde.  

  

Op aarde werkt op elke kilogram massa een zwaartekracht van 9,8 N 

De formule voor de zwaartekracht luidt:  

Fz = m x g    

Fz de zwaartekracht in newtton (N)  

m de massa in kilogram (kg)  

g de zwaarektrachtscontante (op aarde 9,8 N/kg)

Veerkracht F_v

Als je een veerkrachtig materiaal indrukt of uittrekt, voel je dat het materiaal terug duwt of trekt. 

Dit is de veerkracht

Spankracht

Een strak gespannen touw of kabel kan een kracht overbrengen.

Spierkracht

Onstaat door het 

spannen van spieren

Magnetische kracht

Rond een magneet bevindt zich het magnetische veld.

Dit zorgt voor magnetische krachten.

Magnetische krachten kunnen afstoten of aantrekken.

Elektrische krachten

Statische elektriciteit ontstaat door wrijving.

Voorwerpen worden dan positief of negatief geladen.

Hierdoor ontstaan aantrekkende of afstotende krachten.

Aan de slag

• Maak werkblad Krachten
• Benoem 10 verschillende krachten
• Geef een voorbeeld van de kracht uit jouw dagelijkse leven. 

Wat is geen kenmerk van een kracht

1. je kan een voorwerp van richting veranderen
2. Je kan een voorwerp vervormen
3. Je kan een voorwerp van snelheid veranderen
4. Je kan krachten zien

Wat is de eenheid van kracht?

1. Watt
2. Newton
3. Centimeter
4. Newton per kilogram

De kracht waarmee de aarde aan voorwerpen trekt heet

1. Wrijvings- kracht
2. Zwaarte- kracht
3. Gravitatie- kracht
4. Span- kracht

Welk symbool geeft kracht aan in de natuurkunde?

1. B
2. P
3. K
4. F

Wat is NIET een effect van krachten:

1. Snelheid verhogen
2. Richting veranderen
3. Vorm veranderen
4. Voorwerpen aantrekken

Wat is NIET een soort kracht?

1. Spierkracht
2. Massakracht
3. Magnetische kracht
4. Veerkracht

In wat voor eenheid moet massa zijn om kracht te berekenen?

1. ton
2. kg
3. g
4. mg

Wat heb je
vandaag geleerd?

lesdoelen

1. 1. Je kunt uitleggen wat krachten zijn. 
2. 2. Je kunt uitleggen hoe je krachten kunt herkennen. 
3. 3.je kunt 10 verschillende krachten noemen.