20ste eeuw

• Muziek
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

muziek in de 20ste eeuw

vanaf 1900

Waar denk je aan bij muziek in de 20ste eeuw?

algemene kenmerken

Europa motor van de wereld

2 wereldoorlogen (1ste + 2de wereldoorlog)

kunst breekt met het verleden; abstract

breuk tonaliteit in de muziek

Pablo Picasso  

muzikale kenmerken

atonaal

onregelmatige maatsoorten (door elkaar)

alleen grafisch noteren

 meer modulaties + chromatiek

voorbeeld: hele toons-toonladder

Impressionisme

Claude Debussy

M. Ravel

pentatonische toonladder

heletoons toonladder

kerktoonladders

overgangsdynamiek

vrije ritmiek

vrije vorm

programma muziek

Welke kenmerken van het Impressionisme herken je in het volgende fragment?

1. Vrije ritmiek
2. kerktoonladers
3. hele toons-toonladder
4. programma-muziek

inspiratie volksmuziek

Bela Bartok

Igor Strawinsky

melodieën uit de volksmuziek

dissonanten

onregelmatige ritmes

maatwisselingen en syncopen

onverwachte accenten 

slagwerk

Igor Strawinsky

Je hoort een fragment uit 'Danse des adolescentes'. Basis is een samenklank met veel accenten in de strijkers.
Zijn de accenten regelmatig?

Wie versterken de accenten?

1. ja: houtblazers
2. nee: koperblazers
3. ja: slagwerkers
4. nee: strijkers

expressionisme

atonale muziek

samenklanken dissonant

dynamiek vaak luid

melodieën fragmentarisch/grillig

ritmes complex

vrije vorm

grote bezetting/veel slagwerk

twaalftoonstechniek: chromatiek

A. Schönberg

A. Webern

A. Berg

Arnold Schonberg

Wat maakt dit fragment typisch voor het expressionsime?

neo-classicisme 

oude vormen

tonaliteit 

polytonaliteit

(meerdere toonsoorten door elkaar)

Programmamuziek

S. Prokofiev

D. Milhaud

Avant - Garde 

Na WO2

vernieuwing van de muziek

'voorhoede'

seriële  muziek (reeksen van alle muzikale elementen)

elektronische muziek

Valt de muziek in dit fragment onder Neo-classicisme of Avant-garde?
Leg uit waarom.

Minimal music

herhaling korte motieven

samenklanken op 1 akkoord

ritme + tempo strak

Louis Andriessen

Arvo Pärt

Steve Reich: phasing

2 muzikanten, 1 motief

wisselingen in tempo