Par. 1.2 Jagers worden boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 1

Leerdoelen opschrijven

1. Hoe is de landbouw ontstaan?

2. Welke kenmerken had de landbouwsamenleving?

3. Hoe verspreidde de landbouw zich en bereikte Nederland?

Klaar? Ga naar blz. 20 en leert de begrippen van par. 1.1 en 1.2 uit je hoofd. 

Planning

03/08 Introductie: wat is geschiedenis, bronnen en tijd verleden

05/09 Par. 1.1 De eerste mensen

10/09 Par. 1.1 De eerste mensen 

12/09  Par. 1.2 Jagers worden boeren

16/09 Par. 1.2 Jagers worden boeren

19/09 OEFEN SO

23/09 SO par. 1.1 en 1.2

24/09 Par. 1.3 Denken en doen 

26/09 Par. 1.3 Denken en doen 

01/10 Par. 1.4 Leven langs de Nijl  

03/10 Par. 1.4 Leven langs de Nijl  

8/10 Extra

10/10 Herhaling

15/10 Organisatiedag

Toetsweek periode 1

H1 par. 1.1 en 1.4

Programma

1. Filmpje "Het verhaal van Nederland"

2. Uitleg par. 1.2

3. Leerdoelen beantwoorden

4. Samenvatting schrijven

5. Afsluiten

Het verhaal van Nederland

Veeteelt

Akkerbouw

Jagers werden boer

Veeteelt (het houden van dieren voor melk of vlees) en akkerbouw samen noem je = LANDBOUW!

Vruchtbare Halvemaan

• Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)

• Jager-verzamelaars plukten graankorrels die in het wild groeiden. Ze wreven die met stenen tot meel en bakten er brood van.
• Ze merkten dat ze zelf graan kunnen laten groeien door geplukte graankorrels in de grond te stoppen.
• Akkerbouw: het verbouwen van plantaardig voedsel.

Midden-Oosten: Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije

De Veeteelt

• Fokken en houden van tamme dieren (zoals geiten, schapen en varkens).
• Door de veetelt hadden mensen altijd vlees. 
• Ze gebruikten alles van een dier: ook melk, vacht, boten, tanden, trekkracht.

Landbouwrevolutie (ontstaan van de landbouw)

• Revolutie betekent grote verandering.

• De landbouwrevolutie duurde meer dan 1000 jaar: niet iedereen werd tegelijk boer.

• Aan het begin leverden landbouw niet genoeg voedsel op, waardoor boeren moesten ook nog jagen en voedsel verzamelen. Na een tijd werd landbouw het belangrijkste middel van bestaan. 

De landbouwsamenleving

Door de landbouwrevolutie kregen mensen een andere levenswijze dan jager-verzamelaars. Ze gingen leven in een landbouwsamenleving.

Vorige les...

• Het ontstaan van de landbouw (veeteelt + akkerbouw = landbouw)
• Rond 9.000 v.C. in Noord-Afrika en in het Midden-Oosten, bij het vruchtbare halvemaan.
• Landbouwrevolutie, maar in het begin moesten boeren nog steeds jager en verzamelen. 
• Van jager en verzamelen naar een landbouwsamenleving.

De landbouwsamenleving

Twee kenmerken:

• 1. Mensen leefden van landbouw. Ze produceerden hun eigen voedsel i.p.v. jager en verzamelen.
• 2. Ze hebben een vaste woonplaats. Boeren bouwen huizen langs hun akkers en weiden. Hierdoor ontstonden dorpen. 

Nieuwe uitvindingen

• Boeren maakten aardewerken potten waarin ze voorraden bewaarden.
  
• Nieuwe werktuigen, zoals de ploeg (eerst werd geplant met stokken en bijlen, later met de ploeg).

Door nieuwe werktuigen en vaardigheden werden de oogsten groter, de mensen leefden langer en groeidde de bevolking in landbouwgebieden. 

De verspreiding van de landbouw

• Door de bevolkingsgroei in het Midden-Oosten trok een deel van de boeren naar andere gebieden om te gaan wonen. 
• Ze namen hun gewassen en dieren mee. Hierdoor maken andere mensen in andere gebieden kennis met de landbouw.
• Zo werd de landbouw verspreid in Azië, Europa, Afrika.

De landbouw in Nederland

Rond 5300 v.C.: de eerste boerendorp in Zuid-Limburg.

Rond 5300 en 3000 v.C. werd de landbouw in heel Nederland overgenomen. 

• Boeren kapten eerste met bijlen een stuk bos om en brandden het kaal. Daarna maakten ze de grond los om te zaaien. 
• Akkers werden vuchtbaarder door er vee op te laten grazen. 
• Boeren wisselde de grond af. 

Opdrachten maken en bespreken

Werkboek blz. 11 opdrachten 1 en 2.

Zelfstandig en in stilte

Vragen? Steek je vinger op!

Eerder klaar? Leerdoelen antwoorden of begrippen leren uit je hoofd (blz. 20)

Leerdoelen beantwoorden

2. Welke kenmerken had de landbouwsamenleving?

3. Hoe verspreidde de landbouw zich en bereikte Nederland?

Hoe schrijf je een samenvatting?