2.2 - B - Neutraal Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

2.2 Neutraal 

Nederland

Leerdoelen

• Je kunt belangrijke veranderingen in de Grondwet van 1917 benoemen. 
  
  
• Je kunt uitleggen waarom een poging tot revolutie van Pieter Jelles Troelstra mislukte.  
  
  

Planning

• Politieke hangijzers
• Pacificatie van 1917
• Pieter Jelles Troelstra
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Leerdoel 2

Politieke hangijzers

• 1. Strijd voor het algemeen mannelijk kiesrecht en het vrouwen kiesrecht.

• Strijd tegen het districtenstelsel. Nederland was verdeeld in districten. De partij met de meeste stemmen kreeg een zetel in het district. 

• Schoolstrijd over de financiering van onderwijs door de overheid. 

Socialisten waren vóór. 

Confessionelen waren tegen.
Liberalen waren deels voor en deels tegen

Confessionelen wilden ook geld van de overheid om bijzonder onderwijs te financiëren. De overheid gaf namelijk alleen geld aan openbare scholen. 

Leerdoel 1

Pacificatie 1917

• Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting
• Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen.
• Waarom? WOI bracht verbondenheid in Nederland

Leerdoel 1

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (1)

• Er komt een einde aan de Schoolstrijd: zowel openbaar- als bijzonder onderwijs krijgen nu geld van de overheid

• Er komt algemeen kiesrecht voor mannen (vanaf 23 jaar)

• Er komt kiesrecht voor vrouwen (1917: passief kiesrecht, 1919: actief kiesrecht)

Leerdoel 1

Kiesrecht: actief en passief

Actief = je mag stemmen

Passief = je kunt gekozen worden

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (2)

• Er komt een verandering van het kiesstelsel: het districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging. Dit hebben we tegenwoordig nog steeds.

• Einde van de politieke macht van de Liberalen: pas in 2010 komt er weer een Liberale minister-president, Mark Rutte

Leerdoel 1

Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917 in de Kamer

'Sinterklaasfeest van 1917'

Aletta Jacobs

Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.

Pieter Jelles Troelstra

Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.

Abraham Kuyper

Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.

Vergissing van Troelstra

• Door schaarste in voedsel blijft er ontevredenheid in Nederland. In navolging van revoluties in Duitsland en Rusland wil SDAP-leider Troelstra ook een revolutie in Nederland. 
• De eerste verkiezingen sinds Algemeen Kiesrecht waren Troelstra tegengevallen: "Met verkiezingen zouden de socialisten nooit aan de macht komen!"
• Het leger werd eropaf gestuurd en de meeste arbeiders wilden geen revolutie. 

Na de 'Vergissing van Troelstra' gaat het publiek massaal de straat om koningin Wilhelmina en haar dochter kroonprinses Juliana steun te betuigen. Soldaten zwaaien met de Nederlandse vlag. Het is wel duidelijk dat het volk niet voor Troelstra, maar voor het koningshuis kiest: Troelstra's revolutiepoging is na een week mislukt.

Leerdoel 2

Huiswerk

• De volgende opdrachten moeten worden gemaakt: 1, 3, 5, 6, 7 en 8 op blz. 58. 
  
  
• Klaar? Maak opdracht 1 t/m 9 op blz. 59. 

Leerdoelen

• Je kunt belangrijke veranderingen in de Grondwet van 1917 benoemen. 
  
  
• Je kunt uitleggen waarom een poging tot revolutie van Pieter Jelles Troelstra mislukte.