tussen de oorlogen wereldcrisis en opkomst Hitler

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Totalitaire ideologie

Wat is een totalitaire ideologie? 

Totalitair = volledig of totaal

Ideologie = manier van denken over hoe de maatschappij moet zijn.

Totalitaire ideologie:

Manier van denken waarbij het totale leven van mensen wordt beheerst door de ideeën van de partij die de macht heeft. 

Totalitaire ideologie

Kenmerken van een Totalitaire ideologie

1. Een leider staat aan het hoofd van de macht
   
2. Extreem nationalistisch
   
3. De staat beheerst het leven en denken van het volk, alles wat wordt gepubliceerd of wordt gemaakt is goedgekeurd door de staat

Bestaat er nu nog een totalitaire ideologie? 

Het ontstaan van Nazi-Duitsland.

De opkomst van Hitler

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog!

• Duitsland krijgt de schuld van de eerste wereldoorlog!

Verdrag van Versailles!

* Duitsland moet 132 miljard mark betalen.

* Duitsland mag geen leger meer hebben.

* Duitsland moet grondgebied afstaan.

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog 

• Eerste democratie in Duitsland: Republiek van Weimar (1919)
  

• Verlies van de oorlog komt hard aan, zowel emotioneel als economisch. 

• De herstelbetalingen zijn niet op te brengen door de regering, en de inflatie is groot.

De bevolking 

van Duitsland is ontevreden en heeft geen vertrouwen in de democratie!

Hitler's jonge jaren. 

• Adolf Hitler wordt in 1889 geboren in Braunau am Inn (Oostenrijk-Hongarije)

• Hij vertrekt op 17-jarige leeftijd naar Wenen, om daar een 'beroemde kunstenaar' te worden. Dit mislukt, hoewel hij zeker tekentalent had.

Hitler's jonge jaren.

• Als Oostenrijker gaat hij vrijwillig het Duitse leger in als de Eerste Wereldoorlog begint.

• Hij is niet zo'n beste soldaat. Alle 'heldendaden', die hij zelf heeft beschreven, blijken onzin te zijn: hij was een koerier die zelden aan het front te vinden was.

Hitler in de politiek.

• Hitler blijkt een talent te hebben voor het houden van toespraken. Deze toespraken worden gehouden in bierkelders. 

• Binnen de partij, inmiddels omgedoopt tot NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij), neemt Hitler steeds meer de rol van leider op zich.

Hitler in de politiek.

• Hitler bewonderde de fascistische (=extreemrechts) leider van Italië, Mussolini, die in 1922 met de Mars op Rome de macht had gegrepen.

• Hitler vond dat de tijd was gekomen voor een Mars op München (en zelfs Berlijn): een staatsgreep om de zwakke regering af te zetten.

Hitler in de politiek.

• Hitler's ideeën zijn al die tijd vrijwel niet veranderd:

1. Verdrag van Versailles is slecht
   
2. Het land is overgenomen door een buitenlandse bezetter (Frankrijk)
   
3. Het is allemaal de schuld van Joden en Communisten
   
4. Duitsland heeft Lebensraum (levensruimte nodig)
   
5. Er moet één sterke leider komen
   

Bierkellerputsch

1923

Hitler's mislukte staatsgreep (putsch) in München.

Hij wordt gearresteerd en veroordeeld tot een

gevangenisstraf van 5 jaar. 

Hitler wordt vrijgelaten

1924

Hitler hoeft uiteindelijk slechts 9 maanden 

van zijn straf uit te zitten in de Landsberg-gevangenis

Mein Kampf

1925

Hitler gebruikte zijn tijd in de gevangenis

om zijn boek 'Mein Kampf' te schrijven. 

Bij elkaar gefantaseerd boek, met leugens en geen wetenschappelijke onderbouwing en met vage hersenspinsels

...tenminste: toen nog wel...

Crisis in de wereld 

vanaf 1929

• Door overproductie van fabrieken, veel kopen op afbetaling en teveel   vertrouwen in aandelenhandel, klapt de Amerikaanse economie in elkaar.
  
• Landen die veel met de VS handelen, worden de crisis mee in gesleept... 

En Hitler?

• Die zegt hetzelfde als altijd: het is de schuld van het Verdrag van Versailles, joden, communisten, enz.

• Hitler had na de mislukte staatsgreep besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen...

• ...en mensen stemmen massaal op hem!

Hitler wordt kanselier

30 januari 1933

• Na de verkiezingen van november 1932, waarbij de NSDAP de grootste werd, wordt het land vrijwel onbestuurbaar
• Andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: 
• hij wordt kanselier (minister-president). 

Crisis in de wereld 

vanaf 1929

Welvaartsgroei van de jaren '20

• ‘The Roaring Twenties’
  
• De Verenigde Staten was goed uit de oorlog gekomen; Voorsprong op Europa
• Genoeg geld --> Consumptiemaatschappij
  
• Luxeproducten; Auto’s, IJskasten, stofzuigers, maar ook uitgaan
  
• -->Rijke levensstijl van veel Amerikanen
  

Crisis in 1929

 Er waren genoeg producten 

• Bedrijven bleven zitten met voorraden
• Mensen werden ontslagen of lonen werden verlaagd
• Mensen konden hun leningen niet meer betalen --> minder kopen
• Leningen konden niet meer terugbetaald worden en bedrijven gaan failliet
• Miljoenen mensen raken werkloos

Banken failliet

• Banken hadden veel geld uitgeleend aan bedrijven en mensen

• Door de crisis kregen ze veel van dat geleende geld niet terug

• Daardoor gingen ook veel banken failliet

• Mensen met aandelen verloren het vertrouwen en gingen hun aandelen snel verkopen!

Beurskrach

'Black thursday' 1929

• De oorzaak voor de economische crisis noemen we de 'beurskrach'
• De aandelenmarkt stortte in, veel aandelen waren meer waard dan het bedrijf zelf.

Crisis in Nederland

• Nederland wordt zwaar door de crisis geraakt: de handel met de VS en Duitsland komt vrijwel stil te staan.

• Bedrijven en fabrieken moeten de deuren sluiten.

• Tussen 1929 en 1935 stijgt de werkloosheid van 22.000 naar 500.000

Armoede door crisis

1932:   

• Het inkomen van de Amerikanen
   50% lager dan in 1929.
  
• Waarde aandelen gedaald met
   88%!
  
• 15.000.000 Amerikanen werkloos
  

In Europa: Vooral Engeland en Duitsland getroffen door de crisis.