Klas 3 - §2.2 - Periodiek systeem - LHE

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2: Bouwstenen van stoffen

H2.2 Periodiek Systeem der Elementen

Leerdoelen 2.2      

• Je kunt vertellen dat moleculen uit atomen bestaan

• Je kunt het verschil opnoemen tussen een verbinding en een niet-ontleedbare stof

• Je kent 36 belangrijke atoomsoorten en hun symbool

• Je kunt uitleggen hoe het periodiek systeem is opgebouwd, en kent de naam van de vier belangrijke groepen 

Atomen

In 2.1 leerde je dat moleculen de bouwstenen van stoffen zijn

Moleculen bestaan zelf ook uit kleinere deeltjes, atomen!

Atomen: atomen zijn de bouwstenen van moleculen, twee of meer atomen vormen samen een molecuul

                                                               cafeïne molecuul

Verbindingen / niet-ontleedbare stof

Het cafeïne molecuul wat je hier ziet is een verbinding.

Verbinding: een molecuul dat bestaat uit  meerdere atoomsoorten, dit noem je een ontleedbare stof

Niet-ontleedbare stof: molecuul dat bestaat uit maar één atoomsoort. Dit noem je een element

ONTHOUDEN! BrINClHOF zijn elementen die uit twee 

atomen bestaan

voorbeeld: het zuurstof molecuul hiernaast:   O₂                                                              

Sleep de zeven modellen naar de juiste categorie (elk bolletje is een atoom)

Atomen

Verbinding: ontleedbare stof

Elementen: niet-ontleedbare stof

Vind ik in het periodiek systeem

BrINClHOF

Moleculen

H

H₂

CH₄

Periodiek systeem (achterin je boek)

• Het Periodiek systeem der elementen

• Mendeleev

• 118 atoomsoorten
• Metalen, metalloïden en 
  niet-metalen

• Symbolen

• Perioden en groepen:                 zelfde groep = overeenkomende eigenschappen

Deze moet je kennen voor elke toets

Geen moleculen, maar atomen

Twee soorten stoffen vormen geen moleculen, maar komen als losse atomen voor:

Noteer:
Metalen en edelgassen vormen geen moleculen, maar uit losse atomen!

Metaal vormt een metaalrooster dat bestaat uit metaalatomen

Dopamine, ookwel het 'geluksmolecuul'
heeft de hiernaast getoonde structuur.
Welke atoomsoorten (naam) komen voor in
dopamine?

Deze moet je kennen voor elke toets

Groep 1: alkalimetalen                       (zéér reactief)

Groep 2: aardalkalimetalen               (reactief)

Groep 17: halogenen                          (zéér reactief)

Groep 18: edelgassen                        (zéér niet-reactief)

Je moet de namen van de 36 voorgenoemde elementen kennen; 

je moet kunnen vertalen van symbool naar naam en andersom

Je moet de namen van deze vier groepen kennen.

Leerdoelen 2.2      

• Je kunt vertellen dat moleculen uit atomen bestaan

• Je kunt het verschil opnoemen tussen een verbinding en een niet-ontleedbare stof

• Je kent 36 belangrijke atoomsoorten en hun symbool

• Je kunt uitleggen hoe het periodiek systeem is opgebouwd, en kent de naam van de vier belangrijke groepen 

Sleep de zeven modellen naar de juiste categorie (elk bolletje is een atoom)

Atomen

Verbinding: ontleedbare stof

Elementen: niet-ontleedbare stof

Vind ik in het periodiek systeem

BrINClHOF

Moleculen

H

H₂

CH₄

Dopamine, ookwel het 'geluksmolecuul'
heeft de hiernaast getoonde structuur.
Welke atoomsoorten (naam) komen voor in
dopamine?

Zwavel, bijbehorend symbool S, is een niet-metaal. Welke atoomsoort lijkt
qua eigenschappen het meest op zwavel?
Tip: gebruik het periodiek systeem!

1. Fosfor
2. Chloor
3. Seleen
4. Kalium

Welke van deze atoomsoorten kunnen moleculen vormen, en welke blijven als losse atomen?

Vormt moleculen

Vormt geen moleculen

Aan de slag met huiswerk voor 2.2

- Lees de paragraaf tekst in je boek en maak de opgaven:

3H:    17, 18, 20, 23, 25, 27, 28, 30

- Klaar? Lees alvast 2.3 en oefen met de "A-niveau" opgaven uit paragraaf 2.3

Nu kun je

• Het verschil uitleggen tussen het macroniveau en microniveau
• Je kunt uitleggen wat moleculen zijn
• Je kunt een beschrijving geven van de drie fasen op microniveau
• Je kunt de verschillen tussen zuivere stoffen en mengsels uitleggen op microniveau
• Je kunt een reden opnoemen waarom je modellen gebruikt bij scheikunde