Anatomie 2.8.1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 20

Periode 1

Leerjaar 2

Wat heb je geleerd over

1. RSI, CANS en Bursitis
2. Peesontsteking (triggerfinger, syndroom van de Quervain, Hielspoor)
3. Ganglion, Bakers cyste en Hamerteen
4. Contractuur van Dupuytren
   
5. Inversietrauma, contusie, distorsie, ruptuur
6. Fibromyalgie

Lesindeling

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Herhaling vorige les (10 min.)
3. Lesindeling en lesdoelen 
4. Pijnbestrijding (45 min.)
5. Werken aan Expert Colleges (25 min.)
6. Huiswerk en afsluiting (5 min.)
   

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

1. Uitleggen welke functie pijn heeft.
2. Uitleggen wat het verschil is tussen chronische en acute pijn.
3. Vertellen welke twee groepen pijnstillers er zijn.
4. Vertellen wat er met doorbraakpijn bedoeld wordt.
5. Benoemen waarom opioïden alleen bij acute en/of hevige pijn toegepast worden.
6. Uitleggen welke medicijnen er vooral bij reuma worden toegepast.

Pijn

Pijn: Subjectief (persoonlijke betekenis)

• Aandoening én/of uiting van een andere klacht 
  
• Signaalfunctie: er is iets mis!

Acute pijn: Duidelijke oorzaak, goede reactie op pijnstillers

Chronische pijn: Onduidelijke oorzaak, langer aanwezig, diverse behandelmethoden (medicijnen, hypnose, zenuwblokkades etc.)

Doorbraakpijn: Plotselinge toename van pijn door medicijnen heen

Pijn: Beïnvloedt door angst voor pijn en dood

Antidepressiva, kalmeringsmiddelen

Pijnmedicatie wordt vaak afgestemd op oorzaak -> ontsteking bijvoorbeeld

Doorbraakpijn: vaak bij chronische pijn of kanker

Pijnmedicatie

Nadeel pijnmedicatie: Onderdrukking van signaalfunctie 

• Overbelasting, verergering van klachten

Niet-opioïden: 'gewone' pijnstillers

• (vaak) zonder recept verkrijgbaar
  
  

Opioïden: 'zware' pijnstillers

• Vastgelegd in de Opiumwet

Maak een tabel

	Werking	Voordelen	Nadelen	Overig
Niet-Opioïden
1.
2.
3.
Opioïden
Anesthetica

Niet-Opioïden

Niet-Opioïden: Bestrijden pijn door te voorkomen dat de stoffen die vrijkomen bij weefselbeschadiging (prostaglandinen), zorgen voor zenuwprikkeling

1. Paracetamol: Pijnstillend, koortswerend

• Weinig bijwerkingen/interacties/contra-indicaties
• Giftig bij chronisch gebruik en overdosering

Niet-Opioïden (2)

2. NSAID's: Non-Steroid Anti-Inflammatory Drugs

• Remmen vorming prostaglandinen 
• Pijnstillend, koortsdempend EN ontstekingsremmend
• Vaak gebruikt bij ontstekingen, zoals reuma

Bijwerkingen: maagklachten (maagzweer), overgevoeligheid, nierbeschadiging, bloedingen

• Langdurig gebruik of bij risicopatiënten: i.c.m. maagbeschermer 

Prostaglandinen zorgen voor pijnprikkel

Mag niet worden gebruikt bij maagzweren en hartfalen. Hoe langer gebruik, hoe groter kans op bijwerkingen als nierproblemen en maagklachten

Diclofenac, ibuprofen, aspirine, naproxen, meloxicam

Risicopatiënt: ouder dan 60, maagzweer, SSRI's, DM, hartfalen, antistolling

Niet-Opioïden (3)

Pijnstillers bij jicht: Gewrichtsaandoening (lijkt op reuma)

• Urinezuur wordt niet voldoende uitgescheiden 
• Urinezuur stapelt zich op in gewrichten 
• Ontstekingsverschijnselen en pijn

• Acuut: Diclofenac, ibuprofen, prednison en COLCHICINE!
• Preventief: Allopurinol (daling urinezuurspiegel)

Niet-Opioïden (4)

Combinatiepreparaat: Preparaten met verschillende werkzame bestanddelen:

• Paracetamol met codeïne of coffeïne

Wat zijn DMARD's

Disease Modifying Antirheumatic Drugs

- Ontsteking remmen (arcoxia, diclofenac)

- Ontstekingsproces onderdrukken (immunosuppressiva) -> methotrexaat

- Remmers Tumor Necrose Factor -> remicade, imuran

blz. 35-36

Opioïden

Opioïden: Sterke pijnstillende werking

• Zorgen voor andere beleving van pijn
• Geschikt voor hevige acute/chronische pijn
• Ernstige bijwerkingen (obstipatie, sufheid)
• Risico op gewenning (verslavingsgevaar) 

Voorbeelden: Morfine (oraal, rectaal, parenteraal), Fentanyl (pleister/ neusspray), Tramadol (oraal), Oxycodon/Oxycontin, Methadon

Anesthetica

Anesthetica: Tijdelijke gevoelloosheid/verdoving

• Weinig bijwerkingen (vooral bij overdosering)
• Oppervlakte anesthesie 
• Infiltratieanesthesie
• Geleidingsanesthesie
• Vaak lidocaïne

Wat moet er nog herhaald worden?

Zelf aan de slag

Ga zelf aan de slag met de Expert Colleges die je nog open hebt staan

Huiswerk

Als je de Expert Colleges nog niet afhebt, dit moet af zijn!

Zelf lezen (en herhalen):

• 'Geneesmiddelenkennis voor Doktersassistenten' Hfdstk 3
• 'Medische kennis' Hfdstk 10.8-10.11