Paragraaf 3.1 : kosten en omzet

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Deze les

Variabele kosten

Constante kosten

Gemiddelde kosten

Marginale opbrengsten en marginale kosten

Kosten

leerdoelen

• je kunt het verschil uitleggen tussen variabele kosten en constante kosten
• je kunt het verschil uitleggen tussen progressieve, degressieve en proportionele variabele kosten
• Je kunt de gemiddelde variabele en gemiddelde constante kosten uitrekenen
• Je kunt de winst uitrekenen

Kosten

Variabele kosten = kosten die afhankelijk zijn van de hoeveelheid verkochte producten

Constante kosten = kosten die onafhankelijk zijn van de hoeveelheid verkochte producten

variabele kosten

constante kosten

inkoopwaarde van de omzet

huurkosten

afschrijvingskosten

loonkosten

interestkosten

reclamekosten

Gemiddelde kosten

Kosten per product

Totale kosten/ hoeveelheid

Stel totale kosten € 60.000. Hoeveelheid is 12.000 stuks

€ 60.000/ 12.000 = € 5

Gemiddelde kosten

Stel kostenfunctie is:

TK =  5 Q + 100

Gemiddelde variabele kosten zijn € 5

Totale constante kosten zijn € 100

Gemiddelde kosten

TK =  5 Q + 100

Stel hoeveelheid is 100 stuks

Q = 100 --> TK = 5 X 100 + 100 = 600

Gemiddelde totale kosten = TK/ Q = 600/ 100 = € 6

Gemiddelde variabele kosten = TVK/Q = 500/100 = € 5

Gemiddelde constante kosten = TCK/Q = € 100/ 100 = € 1

GCK dalen naarmate hoeveelheid stijgt

Variabele kosten

3 varianten:

• proportioneel 
  als q toeneemt met 10%, nemen totale variabele kosten toe met 10%
• degressief 
  als q toeneemt met 10%, neemt totale variabele kosten toe met < 10%
• progressief
  als q toeneemt met 10%, neemt totale variabele kosten toe met > 10%

Gemiddelde variabele kosten blijven gelijk

Gemiddelde variabele kosten nemen af

Gemiddelde variabele kosten nemen toe

TK = 5 Q + 100 

Variabele kosten zijn proportioneel

Een vast bedrag per product

Weet je nog:

omzet = hoeveelheid x prijs

omzet = afzet x prijs

Lisa verkoopt armbanden voor € 5. Ze heeft afgelopen maand 800 verkocht

omzet = 800 X € 5 = € 4.000

Winst

Totale omzet -  totale kosten = totale winst (TO - TK = TW)

Lisa koopt armbanden in voor € 2. Ze heeft € 500 constante kosten

Omzet 800 X € 5 =                                                      € 4.000

Variabele kosten 800 X € 2 = € 1.600

Constante kosten                       €    500+

Totale kosten                                                                 € 2.100 -

Totale winst                                                                    € 2.900

Bij welke beschrijving past deze grafiek?

1. geen constante kosten, proportioneel variabele kosten
2. constante kosten, progressief variabele kosten
3. constante kosten, proportioneel variabele kosten
4. geen constante kosten, degressief variabele kosten

In welke grafiek is geen sprake van proportioneel variabele kosten?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat is een mogelijke oorzaak van progressief variabele kosten?

1. hogere arbeidsproductiviteit
2. uitbreiding productiecapaciteit
3. efficiënte arbeidsverdeling
4. werknemers krijgen overuren dubbel uitbetaald

Wat is een mogelijke oorzaak van degressief variabele kosten?

1. werknemers werken sneller bij grotere productie
2. overwerk wordt dubbel betaald
3. werknemers lopen elkaar in de weg op de werkvloer
4. korting bij grote bestellingen leveranciers

Bereken de TCK. Ga uit van proportioneel variabele kosten (antwoord zonder € teken, puntjes, etc.)

tip: bereken eerst de GVK

TK = 50 Q + 200
De gemiddeld variabele kosten zijn

1. proportioneel
2. progressief
3. degressief
4. een combinatie: progressief+degressief

GVK = 680 + 0,02q
De gemiddeld variabele kosten zijn

1. proportioneel
2. progressief
3. degressief
4. een combinatie: progressief+degressief

Koppel de afkorting aan de formule.

TVK / q

TO - TK

GVK + GCK

P x q

TO =

TW =

GTK = 

GVK =

TK = 20q + 3500
Hoeveel bedraagt de GVK en hoeveel bedraagt de TCK?

1. GVK = 3500 en TCK = 20
2. GVK = 20 en GCK = 3500
3. GVK = 20 en TCK = 3500

Variabele kosten

Constante kosten

Totale kosten

Oranje

Blauw

Groen

Marginale opbrengst en marginale kosten

Marginale opbrengst = De extra opbrengst (omzet) wanneer je één product extra produceert

Marginale kosten = de extra kosten wanneer je één product extra produceert

Voor Lisa

MO = € 5

MK = € 2