Thema 6 les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 6 

regenten en vorsten

1600-1700

17e eeuw

Gouden eeuw

Lesindeling

Lesopening

Uitleg Gouden Eeuw

Weektaken check

Zelfstandig werken

Lesafsluiting

Lesopening

1588 - Oprichting de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. 

Geef een omschrijving voor het begrip: republiek

Leerdoelen

• Je legt de begrippen 'handelskapitalisme', 'wereldeconomie', 'aandelen', 'monopolie', 'stapelmarkt' en 'multinational' uit.
  
• Je benoemt de handelsproducten van de Oostzeehandel, de VOC en de WIC.
  
• Je beargumenteert waarom de Oostzeehandel van groot belang was in de Gouden Eeuw.

1566

1609

1621

1588

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

1648

Ontdekkingsreizen

Europese ontdekkingsreizigers reisden via Afrika naar Azië en Amerika. Er kwam een uitwisseling van mensen, dieren en planten. Bekende ontdekkingsreizigers uit deze tijd zijn: Columbus en Vasco da Gama. 

Redenen ontdekkingsreizen (oorzaken):

1. Christendom verspreiden

2. Gebiedsuitbreiding

3. Economisch belang

4. Avontuur

Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Columbus: 'Aarde is rond dus via westelijke route naar Azië'  (1492)

Vasco da Gama: 'De route naar Indië is via de Kaap de Goede Hoop' (1498)

Gevolgen van de ontdekkingsreizen:

1. Verdrag van Tordesillas (1494) tussen Spanje en Portugal
2. Verspreiding Christendom > wereldreligie
3. Ontstaan van de wereldeconomie > driehoekshandel > rijkdom in Europa
4. Verdwijnen van indianenculturen door geweld, misbruik en ziekte:
5. Slavenhandel vanuit Afrika naar Amerika (mijnen en plantages):

Nederlanders in Azië

• Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederland in Oost-Indië, aan.

• De reis duurde 2,5 jaar. Van de 90 bemanningsleden overleven 25 de reis. 

• Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop naar Oost-Indië is bewezen.

Indonesië had verschillende namen: : Indië, Oost-Indië, Oost-Azië, De Oost en later Nederlands-Indië.

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)

• De VOC kreeg het monopolie op de handel in Azië. Andere Nederlandse handelaren en bedrijven mochten er geen handel drijven. 

• Ook namens Nederland forten bouwen, oorlog voeren, land veroveren en besturen. 

Bestuur VOC

• Heren XVll; directeuren

• De investeerders kochten aandelen. Dit waren stukjes van het bedrijf. Als een vloot op reis ging en terugkeerde, kreeg de investeerder een deel van de winst. Maar als een schip verging, was de investeerder een deel kwijt.

• Multinational; een bedrijf met vestigingen in meerdere landen

WIC - 1621

- West Indische Compagnie (WIC)

-  Doel WIC: Spanjaarden en Portugezen beroven en slavenhandel.

- Driehoekshandel

Wat hoort bij de VOC en wat bij de WIC?

VOC

WIC

Indië

Slavenhandel

Suiker en tabak.

De VOC zorgde voor grote welvaart.

Specerijen

Welke 3 zinnen zijn juist?

Juist

Onjuist

De VOC werd in 1602 opgericht.

De VOC handelde met Portugal en Spanje.

Alleen de VOC mocht in Indië handelen.

De VOC zorgde voor grote welvaart.

Wat was een gevolg van de ontdekkingsreizen (2)

1. Technische verbeteringen
2. zoeken naar goedkopere handelsroute
3. Verspreiding Europese cultuur
4. Veroveren gebieden in Afrika, Amerika, Azië

Zelfstandig werken

Werken aan weektaken

Werken aan missie

Mededeling: gedrag in school.

- tijdens leswisselingen naar toilet

- je blijft in het lokaal tijdens de les

- telefoons tijdens de les in je tas; anders voor de gehele dag ingenomen

- je mag niet in een lokaal zijn zonder dat er een docent aanwezig is