§5.4 Internationale organisaties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

§5.4 Internationale organisaties

• Hoe kwam er meer wereldwijde samenwerking?
• Welke organisaties vallen onde de VN?
• Om welke redenen gingen Europese landen samenwerken en welke gevolgen had dit?

nos.nl

A Verenigde Naties

Op 26 juni 1945 werd de VN (Verenigde Naties) opgericht, als opvolger van de Volkenbond.

Overeenkomst Volkenbond en VN

• Handhaven van de vrede en de veiligheid in de wereld.

Verschillen VN met Volkenbond

• Bijna alle landen van de wereld mochten lid worden (nu 193 lidstaten)
  
• Alle landen behoren tot de Algemene vergadering (het parlement) en hebben daarin 1 stem per land.
  
• Leden hoeven zich echter niet aan de besluiten van die Algemene vergadering te houden
  

Belangrijk besluit: De verklaring van de Rechten van de Mens (1948)

- Er is wel een Veiligheidsraad ingesteld om machteloosheid te kunnen voorkomen en bij ernstige zaken toch in te kunnen grijpen.

A Verenigde Naties

De VN hebben verschillende organisaties waarin problemen of conflicten kunnen worden besproken:

• De Algemene Vergadering: hierin komen de lidstaten elk jaar bij elkaar om te stemmen over besluiten en actie te ondernemen. 
• - vb: Rechten van de Mens uit 1948 + oprichting Unicef

A Verenigde Naties 

Zorgen voor veiligheid

de Veiligheidsraad:

• -5 permanente leden (VS, Rusland, China Groot – Brittannië en Frankrijk. Zij hebben het vetorecht 
  
• -10 niet – permanente leden; deze worden gekozen voor een periode van 2 jaar. Geen veto – recht 
  
• Taak: toezicht houden op internationale vrede en veiligheid, mbv de ‘blauwhelmen’. Zij hebben een politietaak. 
• --> zij kunnen acties van landen veroordelen, strafmaatregelen opleggen of besluiten om een VN-leger te sturen. 

B Het begin van samenwerking in Europa

Redenen om samen te werken

Landen in West-Europa gingen samenwerken:

• Nieuwe oorlog voorkomen
• na WOII moesten de economieën weer snel opnieuw opgebouwd worden
• VS wilde Europa sterk maken tegen communisme

B Het begin van samenwerking in Europa

Samen werking in kolen en staal

1951: Europese Gemeenschap van Kolen en Staal (EGKS)

• Landen die meededen: Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België Luxemburg en Nederland. 
• Kolen en staalbedrijven werkten samen --> was onmisbaar voor de wederopbouw van Europa

B Het begin van samenwerking in Europa

Nauwere economische samenwerking

1957: Europese Economische Gemeenschap (EEG): Nederland, Frankrijk, België, Luxemburg, Duitsland en Italië

• zonder belemmeringen handel met elkaar drijven
  
• handel stimuleren door gemeenschappelijke markt ==> producten in alle 6 de landen makkelijk volgens dezelfde regels verhandelen. 

1967: Europese Gemeenschap (EG) --> samenvoeging van EGKS en EEG

• samenwerking op gebied van economie, zware industrie, landbouw en het vreedzaam gebruik van kernenergie

C De Europese Unie

samenwerking op meer gebieden

1993: oprichting Europese Unie

• samenwerkingsverband van verschillende Europese landen met een gemeenschappelijke markt.
  
• Vrij verkeer van personen goederen én vrij verkeer van diensten.
  
• - Er komt een interne markt.
  
• - Er ontstond één Europese markt
  
• Werknemers mogen in alle landen van de EU werken.
  

2002: invoering Euro --> monetaire unie

C De Europese Unie

Het bestuur van de Europese Unie

• Europese Commissie: dagelijks bestuur van de EU ==> soort regering
• Europees Parlement: EP is de volksvertegenwoordiging van de EU  ==> EU burgers stemmen 1X per 5 jaar  ==> besluiten over Europese wetten en over begroting
• Raad van Ministers:  moet instemmen met een wet van EP==> hierin zitten ministers uit alle lidstaten, bv alle ministers van landbouw

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.