Basisvaardigheden Metselaar

• Bouwtechniek
• MBO
• Studiejaar 1

Basisvaardigheden Metselaar

BASISKENNIS METSELEN

Wat leren we vandaag?

- Metselspecie en benodigde grondstoffen
- Welke steenformaten zijn er.
- Wat zijn de meest gangbare metselverbanden.
- Wat is een koudebrug en hoe voorkom je die.

- Verschillende types fundering

Metselspecie

De algemene verhouding van metselspecie is 1 deel cement op 3 delen zand (metselzand, korrelgroep 0-2, dus korrels van 0,063 tot en met 2 mm). Sommige metselaars prefereren een vettere specie (verhouding 1 cement op 2,5 zand) of juist een schralere (1 op 3,5).
Dit is echter ook afhankelijk van het soort materiaal.

Cement

Wat is cement en 

waar wordt het van  gemaakt?

Waar wordt cement van gemaakt?

Welke toeslagmiddelen
kun je toevoegen aan specie

• Plastificeerders verbeteren de verwerkbaarheid van de specie. Ze maken de specie soepeler en makkelijker verwerkbaar.
  
  
• Superplastificeerders verbeteren de verwerkbaarheid en de waterdichtheid van de specie. Ze maken de specie zeer soepel en makkelijker verwerkbaar.
  
  
• Vezels verbeteren de sterkte en de scheurweerstand van de specie. Ze worden vaak gebruikt voor het metselen van stenen en het maken van vloeren.
  
  
• Isolatiematerialen  zoals glasparels of polystyreenkorrels verminderen het gewicht en de warmtegeleiding van de specie. Ze worden vaak gebruikt voor het maken van isolatiemortel.
  
  
• Versnellers   Versnellers worden gebruikt om de uithardingstijd van de specie te verkorten. Ze zijn vooral nuttig bij koud weer, waar de uitharding van de specie anders langzamer zou verlopen.
  
  
• Vertragers Vertragers worden gebruikt om de uithardingstijd van de specie te vertragen. Dit kan handig zijn bij warm weer of bij grote projecten waarbij extra tijd nodig is om de specie te verwerken voordat deze uithardt.
  
  
• Kleurstoffen  Kleurstoffen kunnen worden toegevoegd aan de specie om de kleur ervan aan te passen aan de esthetische vereisten van een project. Dit kan vooral handig zijn bij decoratieve toepassingen zoals metselwerk of tegelwerk.

Wat is een vulmiddel in mortel en wat is het doel ervan

Welke steenformaten
ken je

Maasformaat
Waalformaat
Dikformaat
Amstelformaat
Vechtformaat
Ysselformaat
Hilversumsformaat
Kloostermop

wat is de maat van een dikformaat

1. 210x100x50
2. 210x100x65
3. 210x100x72
4. 225x100x40

Wat is de afmeting van een waalformaat?

1. 210x100x50
2. 210x100x72
3. 190x90x50
4. 225x105x40

Wat is de afmeting van een Hilversumsformaat?

1. 210x100x50
2. 210x100x72
3. 190x90x50
4. 225x105x40

Welke metselverbanden
ken je?

Verband 1

Halfsteensverband

Verband 2

(Staand) Klezoorverband

Stenen verspringen een klezoor ten opzichte van elkaar.
op de hoek begint met met een kop of drieklezoor

Verband 3

Wildverband 

-de hoeken beginnen met een drieklezoor in de ene laag en een kop in de andere laag

- max 3 koppen achter elkaar

- max 5 strekken achter elkaar

- max 5 trapjes

- geen stenen kleiner dan een kop

- bij voorkeur geen stootvoegen boven elkaar

Verband 4

Staandverband 

Lijkt op kruisverband.
Bij staand verband wordt een patroon van koppen en strekken aangehouden. Een laag start afwisselend met een drieklezoor en een kop. De laag met de drieklezoor wordt verder gezet met alleen maar strekken. De laag met de kop wordt alleen verder gezet met koppen.

Hierdoor worden de stenen voornamelijk als geheel of als halve steen gebruikt. Dit zorgt voor een beperkt verlies of uitval. 

Verband 5

Kruisverband

Koppenlaag- strekkenlaag
Een ¾ steen wordt geplaatst aan het uiteinde van de strekkenlaag. Om de 4 lagen wordt er ook een kop naast de ¾ steen geplaatst. Op die manier ontstaat een verspringing van een halve baksteenlengte. 

Verband 6

Ketting of noorsverband

Alle lagen  van het kettingverband bestaan uit opeenvolgend een kop en twee strekken. Hierdoor komen de koppen om de andere laag precies onder elkaar te liggen, hetgeen een ‘ketting’ vormt. In tegenstelling tot staand of kruisverband, is het aantal koppen beperkter. 

Verband 7

Vlaamsverband

Dit verband lijkt op het kruisverband, alleen bestaan bij dit verband alle lagen uit afwisselend een kop en een strek. Bij een kruisverband wisselt dit om de laag, dus niet in dezelfde laag. 

Funderingen

Wat voor type fundering is dit?

Strokenfundering

Een strokenfundering is een methode van het funderen op een vaste ondergrond ofwel funderen op staal. Een bodemonderzoek en de omvang van de woning bepalen of deze methode geschikt is. Vaak wordt een strokenfundering toegepast op woningen die gebouwd worden op zandgrond.

De stroken worden gemaakt van gewapend beton

De stroken ook wel platen van een strokenfundering worden gemaakt van gewapend beton. Het beton dient voor de drukkrachten en het betonstaal voor de trekkrachten. Op deze gewapende funderingsstroken komen de muren van de woning.

Funderingsstrook 2,5 tot 3 keer de breedte van de muur die erop komt

De hoogte en breedte van de stroken worden bepaald door een sondering (bodemonderzoek) en het formaat van het gebouw. Een vaak gebruikte inschatting voor de breedte van de funderingsstrook is 2,5 tot 3 keer de breedte van de muur die erop komt. Dit komt uit op een breedte van ongeveer 70 tot 90 cm

Strokenfundering

Welke fundering zien we hier?

Plaatfundering

Plaatfundering, een vorm van fundering op staal, maakt gebruik van een horizontale plaat van gewapend beton als het primaire dragende element voor de gehele bovenbouw. Deze methode wordt exclusief toegepast bij constructies met minder “zware” belasting. Met plaatfundering rust het gebouw op een grote, draagkrachtige gewapend betonnen plaat die zich direct boven de zandlaag bevindt. Deze funderingsplaat wordt ook wel vloerplaat genoemd.

Welk type fundering zie je hier?

Balkenfundering

Een balkenfundering wordt toegepast wanneer de draagkracht van de ondergrond niet voldoende is om de belasting van een gebouw direct over te brengen naar de grond. 

Het is een type fundering dat bestaat uit balken die op de ondergrond rusten en waarop de dragende muren van het gebouw worden geplaatst. Deze balken, ook wel funderingsbalken genoemd, verdelen de belasting gelijkmatig over de ondergrond.

Wat is een koudebrug?

Een koudebrug, ook wel thermische brug genoemd, is een gebied in de constructie van een gebouw waar de thermische isolatie wordt onderbroken, waardoor warmte gemakkelijk van binnen naar buiten of andersom kan worden overgedragen. Dit kan leiden tot energieverlies en thermisch ongemak in het gebouw.

Hoe ontstaat een koudebrug?

1. Onderbrekingen in de isolatie:
Wanneer isolatiemateriaal onderbroken wordt, bijvoorbeeld door structurele elementen zoals betonnen kolommen, balken, of metalen frames, kan warmte gemakkelijk door deze gebieden worden geleid, waardoor koudebruggen ontstaan.

2. Onjuiste constructiedetails:
Slecht ontworpen of uitgevoerde constructiedetails kunnen koudebruggen creëren. Bijvoorbeeld, waar buitenmuren aansluiten op vloeren, daken, of ramen, kunnen er gebreken zijn in de isolatie of onvoldoende lagen isolatiemateriaal, waardoor warmte gemakkelijker kan ontsnappen.

3. Materialen met hoge warmtegeleiding:
Materialen zoals beton, staal, en baksteen hebben over het algemeen een hogere warmtegeleiding dan isolatiematerialen zoals glasvezel of schuim. Daarom kunnen structurele elementen die deze materialen bevatten, koudebruggen vormen.

4. Thermische bruggen in ramen en deuren:
Bij ramen en deuren kunnen metalen frames fungeren als thermische bruggen, waardoor warmte wordt geleid van binnen naar buiten of andersom.

Voorbeeld 1 Koudebrug

Voorbeeld 2 koudebrug

Wat vinden we hiervan?