1.1 De eerste mensen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

1.1 De eerste mensen

Hoofdstuk 1: Tijd van jagers en boeren

paragraaf 1.1: de eerste mensen

Tijdvak 1: jagers en boeren

Opbouw H1

1.1: De eerste mensen

1.2: Jagers worden boeren

1.3: Denken en doen

1.4: Leven langs de Nijl

Opbouw H1

1.1: De eerste mensen

1.2: Jagers worden boeren

1.3: Denken en doen

1.4: Leven langs de Nijl

Leerdoelen

Aan het eind van paragraaf 1.1:

• Kan je uitleggen hoe mensen eerst samenleefden
• Kan je uitleggen hoe we dingen weten over jagers-verzamelaars
• Kan je uitleggen hoe we soorten samenlevingen onderscheiden

Kenmerkend aspect: de levenswijze van jagers-verzamelaars 

Wat weet je al van de jagers en boeren?

Waarom moesten jagers-verzamelaars leven als nomaden?

1. Als het voedsel op was moesten ze verder trekken naar een plek waar wel voedsel was
2. Als het voedsel op was, moesten ze net zo lang wachten totdat er weer genoeg voedsel was.
3. Als er teveel voedsel was werd het te druk en moesten ze wegtrekken
4. Ze vonden het leuk om steeds iets nieuws te zien

Waarom weten we niet hoe de mensen in de prehistorie leefden of dachten?

01:22

De eerste mensachtigen woonden in Afrika. Waarom juist in dit deel van de wereld?

01:58

De naam homo sapiens betekent 'wijze mens'.
Waarom is deze naam goed gekozen?

02:43

Homo sapiens verlaat Afrika,
terwijl het klimaat toch beter wordt.
Waarom zouden ze dan tóch ergen anders naartoe gaan?

04:02

Wat is juist?

1. De Cro-magnonmens is een homo sapiens
2. De Neanderthaler is een homo sapiens

05:28

Homo sapiens en Neanderthaler hebben
samen kinderen gekregen.
De moderne mens heeft daardoor een paar dingen van de Neanderthaler meegekregen.
Welke denk je dat het is?

1. Sommige mensen hebben heel veel lichaamshaar
2. Sommige mensen hebben geen kin
3. Sommige mensen hebben rood haar
4. Sommige mensen kunnen goed jagen

Jagen en verzamelen

• De eerste mensen noemden we ook wel jagers-verzamelaars
• Enig idee waarom we deze mensen zo noemen?
• Wat zegt deze naam over deze mensen? 

Jagen en verzamelen

• Gevonden in Zuid-Frankrijk
• gemaakt van mammoettanden
• voorbeeld van een bron: je kan er informatie uithalen 

Jagen en verzamelen

• De eerste jagers en verzamelaars leefden ongeveer 12.000 jaar geleden
• Zij leefden als nomaden: mensen die rondtrekken zonder vaste woon of verblijfplaats 

Jagers en verzamelaars

• Komen aan eten door te jagen en door voedsel te verzamelen
• middel van bestaan: De manier om aan voedsel te komen. 

Mannen jagen op dieren 

vrouwen verzamelen voedsel

Leefomgeving: Groep van 20 á 30 mensen, eenvoudig, simpele hutjes

Jagers en verzamelaars

• werktuigen: voorwerp waarmee je iets doet of maakt

• gemaakt van materiaal uit de natuur
• Kleren en tenten van dieren

Pak voor je:

• tekstboek blz. 8
• werkboek blz. 9

Hoe pak je het aan?

• De vragen zijn ingedeeld op basis van de kopjes in de tekst 
• In dit geval is dat het kopje: 'jagen en verzamelen'
• Lees vraag 1, wat moet je doen? 

Vragen

1a: Noem het middel van bestaan van de mensen op deze afbeelding

• Jagen verzamelen

1b: kruis het juiste antwoord aan
Jagers-verzamelaar waren nomaden, want:

1. er altijd genoeg voedsel was bij hun woonplaats
2. op één plek niet genoeg voedsel was voor altijd
3. Ze hielden van afwisseling in hun voedsel
4. Ze weinig bezittingen hadden