24VZB Zenuwstelsel 2

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

M1W1

zenuwstelsel 2

24VZB

1.3

perifeer zenuwstelsel

Het perifeer zenuwstelsel wordt niet door bot beschermd...

• bestaat uit uitlopers, gebundeld in zenuwen
• er zijn twee soorten zenuwen...

1.3

perifeer zenuwstelsel

1 hersenzenuwen (craniale zenuwen)...

• ontspringen uit de hersenstam
• sturen hoofd en hals aan
• de zwervende zenuw (10) stuurt organen aan

1.3.1

hersenzenuwen

2 ruggenmergzenuwen (spinale zenuwen)...

• ontspringen uit het ruggenmerg
• verlaten het CZS door de openingen tussen de wervels

1.3.2

ruggenmergzenuwen

2 ruggenmergzenuwen (spinale zenuwen)...

• zijn gemengde zenuwen (zowel aan- als afvoer in een bundel)

1.3.2

ruggenmergzenuwen

1.4

fysiologische indeling

alle bewuste reacties worden uitgevoerd door het willekeurig zenuwstelsel...

• een sensorische zenuw stuurt een prikkel door naar het brein (schors)
• het brein geeft betekenis
• een motorische zenuw stuurt een spier aan

1.4.1

willekeurig zenuwstelsel

hersenschors

gevoelszenuw

bewegingszenuw

zintuig

spier

dus...

• aanvoerend (sensorisch)
• afvoerend (motorisch) via...
• piramidale banen (grof aansturend)
• extrapiramidale banen (verfijning)

1.4.1

willekeurig zenuwstelsel

piramidale baan

motorische zenuw

het regelt alle onbewuste reacties...

• werking van alle organen
• vitale functies
• samenwerking tussen organen

1.4.2

onwillekeurig zenuwstelsel

gevoelszenuw

bewegingszenuw

het regelt alle onbewuste reacties...

• het brein regelt of het lichaam actief (stress) moet worden of juist passief (rust)

1.4.2

onwillekeurig zenuwstelsel

hypothalamus

gevoelszenuw

zintuig

stress

rust

bewegingszenuw

stress systeem

rust systeem

parasympatisch

sympatisch

• alle organen zijn verbonden met het onwillekeurig zs.
• het ozs. zet organen in de...
• stress of rust stand
• dit is een evenwicht

1.4.2

onwillekeurig zenuwstelsel

S

R

beide stelsels zijn nauw met elkaar verbonden...

• voor een bewuste beweging zijn ook onbewuste aanpassingen nodig

1.4.2

onwillekeurig zenuwstelsel

dementie is een verzamelnaam voor een aantal ziekten, waarbij zenuwcellen afsterven...

1. Alzheimer's dementie
2. vasculaire dementie
3. frontotemporale dementie
4. lewy-body dementie

1.8.1 dementie

1 Zieke van Alzheimer

• komt het meest voor (80%)
• geheugenverlies
• de tijd of plaats niet weten
• de woorden niet weten
• moeite met adl
• verandering van gedrag

1.8.1 dementie

oorzaak...

• eiwitten (amyloïd en tau) klonteren samen
• ze verstikken de zenuwcel
• deze sterft af

1.8.1 dementie

2 vasculaire dementie

• komt vaak voor (20%)
• geheugenverlies
• langzaam spreken, handelen
• concentratieverlies
• wordt erger bij nieuwe tia

1.8.1 dementie

oorzaak...

• hart en vaatziekte
• suikerziekte
• eerdere beroertes

1.8.1 dementie

3 frontotemporale dementie

• komt voor vanaf 30+
• minder controle over gedrag en emoties
• taalproblemen
• motorische problemen
• later geheugenverlies

1.8.1 dementie

oorzaak...

• niet bekend
• mogelijk een genetische factor (tekort eiwit pro-granuline, nodig voor een zenuwcel om te overleven)

1.8.1 dementie

4 Lewy-body dementie

• komt weinig voor 
• probleem om te focussen
• de tijd of plaats niet weten
• parkinsonisme (stijve spieren, loopproblemen, duizeligheid)

1.8.1 dementie

oorzaak...

• ophoping van eiwit (alfa- synucleïne)

1.8.1 dementie