Middeleeuwse literatuur

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Literatuur van de middeleeuwen

Wat is een andere benaming voor voorleescultuur?

1. Oratie cultuur
2. Orele cultuur
3. Orale cultuur
4. Originele cultuur

Orale cultuur

• heeft gevolgen voor de literatuur
• veel op rijm en kort
• probeer het voor je te zien! 

Zoek de juiste namen/begrippen bij elkaar.

Feodaliteit

Eercultuur

Mecenas

Trouw en dienst

Kunst in opdracht

Aanzien en waardering

Feodaliteit

• Superbelangrijk begrip; bepaalde de inrichting van de maatschappij voor een groot deel.
• Komt heel vaak terug in de literatuur: mensen moeten trouw zijn aan hun leenheer of hun koning.
• Komt vooral voor in karelromans.

Mecenas

Schrijvers waren financieel afhankelijk van rijke edelen of patriciërs (de adellijke politieke elite) die opdracht gaven voor een bepaald boek of verhaal. Zo'n opdrachtgever noemen we een mecenas en het principe van gesponsorde kunst heet mecenaat.

Wat zijn goede voorbeelden van symboliek? Selecteer een juist antwoord.

1. Wit staat voor maagdelijkheid
2. Groen staat voor vers
3. Blauw staat voor trouw
4. Geel staat voor gevaar

Symboliek

• zichtbare, concrete dingen die verwijzen naar een diepere, hogere werkelijkheid.
• Denk aan kleuren, getallen, namen, bloemen, planten en plaatsen.
• Veelvoorkomend: 2/3/6/7/12 

Tuin der lusten van Jeroen Bosch, verwijzingen hiervan in nummers van Boudewijn de Groot (Tuin der lusten/Eva/Picknick

Blauw

Maria, goddelijkheid, trouw en onschuld

Wit

maagdelijkheid, reinheid, vreugde

Rood

liefde, offer, uitdrukking van lijden

Zwart

dwaling, zonde, diepe rouw

En de andere kleuren?

• zilver: reinheid
  
• goud: rijkdom, macht, goddelijkheid
• purper: gezag
  
• paars: ingetogenheid, rouw, boetedoening, vasten
• grijs: wereldmijding, ouderdom, wijsheid
• groen: hoop, leven, toekomst
• geel: verraad, glorie, licht
• bruin: aarde, armoede

Deugden/zonden

Tuin der lusten van Jeroen Bosch, verwijzingen hiervan in nummers van Boudewijn de Groot (Tuin der lusten/Eva/Picknick

Het verhaal Van den Vos Reynaerde is een parodie op een ridderroman.

1. Waar
2. Niet waar

Dierenverhaal

• vaak parodie op ridderverhaal/spot met standen
• Van den Vos Reynaerde 
• Dierenfabel: kort met een moraal

Getalsymboliek in de middeleeuwen verwijst altijd naar de Bijbel/religie.

1. Waar
2. Niet waar

De hoofdpersonages in ridderromans waren anti-helden

1. Waar
2. Niet waar

Ridderromans

Ridderroman = eliteliteratuur.

Werden voorgedragen voor vorsten/ridders.

Voor jonge ridders had de ridderroman een educatieve functie. Maar bood ook vermaak.

Huiswerk

• Lees de theorie van module 2 in Laagland literatuur en maak hier aantekeningen bij
• Zoek de verschillen en overeenkomsten tussen een Karel- en Arthurroman en neem die mee.