Bevolkingskenmerken, cultuur en demografie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Deze les;

- Paragraaf 3.1 nakijken

- korte herhaling 3.1

- Uitleg paragraaf 3.2

Lesdoelen:

- Hoe de Braziliaanse samenleving qua etniciteit is opgebouwd.

- Hoe de verschillende etnische groepen zich maatschappelijk verhouden.

- Kenmerken bevolkingsopbouw Brazilië.

Waardoor faalde de importsubstitutie in Brazilië?

Democratisering

1. Nieuwe republiek: Brazilië wil democratiseren. Bevolking krijgt meer invloed: bevolkingsparticipatie is groter. 

alle Brazilianen tussen de 18 en 70 jaar zijn verplicht om te stemmen

bevolking stemt ook op deelstaatniveau en gemeenteniveau

Good governance

Corruptie

Vaak worden politici door bedrijven omgekocht op deze manier kunnen de bedrijven de politiek beïnvloeden.

 

Dilma Roussef

(zie bladzijde 104)

- afgetreden in 2016 vanwege beschuldiging vriendjespolitiek en corruptie

 

Michel Temer

afgetreden in 2019 vanwege corruptieschandaal

 

Jair Bolsonaro

- uitgesproken politicus (extremere communicatie)

- voor veel Brazilianen het antwoord op de corruptie eerder

- nu onder vuur vanwege aantal schandalen en Corona-crisis gevolgen Brazilië

 

Etniciteit

Indígenas (inheemse inwoners)

Van 5 tot 10 miljoen afgenomen naar 1 miljoen inheemse inwoners. 
Hoe kan dat? 

Pretos

Dit is de etnische groep die afstammelingen zijn van de Afrikaanse slaven die op de plantages van Brazilië hebben gewerkt. 

Brancos

Dit zijn de nakomelingen van de Portugese kolonisten en andere Europeanen die naar Brazilië zijn verhuisd. 

Amarelos

Met name Aziatische mensen vanuit Japan die gekomen zijn om te werken in Brazilië. 

Mestizering

Dit is de vermenging van de blanke met de inheemse Brazilianen. 

Ruim 40% van de inwoners behoort bij deze groep als mesties. 

Vaak werden de huwelijken tussen blanken en inheemse inwoners aangemoedigd tijdens de koloniale tijd. 
Kinderen van Afrikaanse en blanke ouders worden pardos of mulatten genoemd. 

Racisme

De grote multicultiraliteit in Brazilië heeft ook zijn negatieve kant. Er is namelijk nog altijd enorm veel racisme terug te vinden. 

Telenovelas

De Afro-Brazilianen zijn weinig zichtbaar in de politiek en op TV. 

Vaak worden de grote rollen in de soap series gespeeld door blanken. 

In de goede richting

Discriminatie neemt wel af, de Braziliaanse regering weten ze van het probleem en ze spelen hier dan ook op in. 

Universiteiten moeten 40% van de beschikbare plekken reserveren voor de armere (Afro-Braziliaanse) studenten. 

Demografische transitie van Brazilië

Demografisch transitiemodel

Bekijk figuur 3.14
Waarom is de demografische samenstelling van Brazilië positief voor de economische ontwikkeling?

Welk verband bestaat er tussen vergrijzing en economische ontwikkeling?

Gezinsplanning

Zorgt voor een daling in het geboortecijfer. 
Vaak vanuit de overheid gestimuleerd. 

Demografische transitie van Brazilië

Demografisch transitiemodel

Demografische druk

Nu 8% ouderen, in de toekomst waarschijnlijk 20%. 

Afname geboortecijfer heeft hier een grote invloed op! 

Deelvraag paragraaf 3.3

Welke economische veranderingen maakte(n) (gebieden binnen) Brazilië de afgelopen decennia door?

Welke ontwikkeling zie je?

Ontwikkeling

Economie profiteert van: 
- Meer koopkracht

- Veel arbeidskrachten

- Diversificatie in de economie

Nadelig: 
na 2011 Dalende grondstofprijzen op de wereldmarkt. 

Mechanisatie / grote boeren bedrijven (latifundia)

Kleinschalige boeren produceren voor de lokale markt (minifundia)

Kleine boeren

Zelfvoorzienend en vaak niet kapitaalkrachtig genoeg om schaalvergroting of mechanisatie toe te passen. 

Hierdoor genoodzaakt om werk erbij te zoeken. 

Informele sector in Brazilië

Kernregio São Paulo - Rio de Janeiro - Belo Horizonte 

kernregio

gunstige vestigingsfactoren:

goede infrastructuur

sterke concentratie banken

grote diverse arbeidsmarkt

goede afzetmogelijkheden

stedelijk netwerk goed ontwikkeld

Probleem

gevolgen van economische crisis in kernregio het grootst

Regionale groeiverschillen

Buiten kernregio ontwikkelen overige regio’s zich verschillend.

Centraal-Brazilië: forse groei door agrarische mno’s

Noord-Brazilië: groei land- en sterke 

mijnbouw door buitenlandse vraag → productie en export, verbetering infrastructuur

Noordoost-Brazilië: laagste bbp per inwoner, bij Petrolina nieuwe investeringen = moderne irrigatielandbouw (export)

Zuidoost-Brazilië: traditionele voedsellandbouw, maar ook exportgerichte bedrijven

Wat gaan we doen?

Uitleg

Examenopdracht

Nabespreken

Doelen:

Hoe is het ontwikkelingspeil van Brazilië in de laatste twintig jaar veranderd?

Welke gevolgen heeft de verandering van het ontwikkelingspeil voor de inkomensongelijkheid van de Brazilianen?

Ontwikkeling

Economie profiteert van: 
- Meer koopkracht

- Veel arbeidskrachten

- Diversificatie in de economie

Nadelig: 
na 2011 Dalende grondstofprijzen op de wereldmarkt. 

Mechanisatie / grote boeren bedrijven (latifundia)

Kleinschalige boeren produceren voor de lokale markt (minifundia)

kernregio

gunstige vestigingsfactoren:

goede infrastructuur

sterke concentratie banken

grote diverse arbeidsmarkt

goede afzetmogelijkheden

stedelijk netwerk goed ontwikkeld

Probleem

gevolgen van economische crisis in kernregio het grootst

Regionale groeiverschillen

Buiten kernregio ontwikkelen overige regio’s zich verschillend.

Centraal-Brazilië: forse groei door agrarische mno’s

Noord-Brazilië: groei land- en sterke 

mijnbouw door buitenlandse vraag → productie en export, verbetering infrastructuur

Noordoost-Brazilië: laagste bbp per inwoner, bij Petrolina nieuwe investeringen = moderne irrigatielandbouw (export)

Zuidoost-Brazilië: traditionele voedsellandbouw, maar ook exportgerichte bedrijven

Lorenzcurve

Ongelijkheid

Sociale ongelijkheid meten we dmv de GINI-index. De lorenzcurve is hiervan de grafische weergave. 

In Brazilië

- Inkomensongelijkheid neemt af, maar nog altijd relatief groot. 

- Armoede vooral bij de zwarte bevolking en inheemse bevolkingsgroepen.

Bekijk / lees bladzijde 94 en 95 in je boek, geef een verklaring voor de verbetering in de lorenzcurve van 1995 t/m 2012

Bolsa Família

Bolsa Família

Begin 21e eeuw verbetering positie armere Brazilianen met Bolsa Família. Kenmerken programma:

- Meer inkomen, gecombineerd met

- (Verplichte) scholing

- Vaccinatie

Arme boeren

Om positie van de kleine boeren te verbeteren proberen ze de landroof en het grootgrondbezit aan te pakken maar dit mislukt door corruptie en machtsmisbruik door de grootgrondbezitters. 

Examenopdracht

Maak de examentraining op bladzijde 102 - 103. 

Hier krijg je 25 minuten de tijd voor, daarna nabespreken.