30/1 Val van de Muur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

4.2. Val van de muur en hereniging

Ik kan de Brezjnevdoctrine uitleggen en begrijpen hoe deze Sovjet-politiek was gericht op het behouden van invloed in Oost-Europa, met name na gebeurtenissen zoals de Praagse Lente in 1968.

Ik kan de begrippen glasnost en perestrojka uitleggen en begrijpen hoe deze hervormingen van Gorbatsjov de Sovjet-Unie beïnvloedden en bijdroegen aan het einde van de Koude Oorlog.

Ik kan de gebeurtenissen rond de val van de Muur in Berlijn (1989) uitleggen en begrijpen hoe dit symbool stond voor de ineenstorting van het IJzeren Gordijn en het einde van de Koude Oorlog.

Kenmerkende aspecten

De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

De eenwording van Europa

De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

Wat hield de Ostpolitik van Brandt in? En hoe was dit een verandering ten opzichte van het beleid van zijn voorganger Adenauer

Maar eerst ... Brezjnev doctrine

1968 Praagse Lente

Brezjnev-doctrine: 

Beleid om door actief ingrijpen te voorkomen dat socialistische landen kapitalistisch werden, geformuleerd door SU-leider Leonid Brezjnev in 1968.

(Tegenhanger Truman-doctrine)

Problemen voor de Sovjet-Unie

Economische stagnatie:

- wapenwedloop 

- economisch systeem (planeconomie, bureaucratie)

Ontevredenheid stijgt (geen privébezit, tekorten)

Gorbatsjov

Glasnost (openheid)

Perestrojka (hervoming)

1989: 

Ontwikkelingen volgen elkaar snel op:

Hongarije, Polen

En de DDR?

DDR-leiding blijft aan de macht 

Volk aan het protesteren ('wir sind das Volk') 

9 november 1989: De grens tussen west en oost gaat open

NOS bericht ...

https://nos.nl/video/691809-terugblik-val-berlijnse-muur-in-1989

Het beleid van Gorbatsjov ten opzichte van de Oost-Europese landen in 1989 verschilde met dat van zijn voorgangers.
Geef de kern van Gorbatsjovs beleid en geef aan welk gevolg in Oost-Europa dat had.