2.3 IJstijdaarde

1 / 20
suivant
Slide 1: Vidéo
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 20 diapositives, avec diapositives de texte et 4 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Slide 1 - Vidéo

Lesdoel
  • Wat zijn de sturende mechanismen achter de ijstijden in het Pleistoceen?

Slide 2 - Diapositive

Kwartair
Pleistoceen: glacialen en interglacialen
vanaf 1,8 miljoen jaar geleden. 


Holoceen: opwarmende aarde, 
                                 vanaf 10.000 jaar geleden

Slide 3 - Diapositive

Slide 4 - Diapositive

Slide 5 - Vidéo

Klimaatverandering
In geschiedenis (pleistoceen) constante afwisseling van glacialen (ijstijden) en interglacialen (tussen ijstijden)

Slide 6 - Diapositive

Waardoor ontstaan IJstijden?
  • Randvoorwaarden: ligging continenten
  • Sturende mechanismen: De Milankovitch variabelen

Slide 7 - Diapositive

Slide 8 - Vidéo

Ligging van de continenten
IJskappen kunnen alleen ontstaan op continenten. Een voorwaarde voor een ijstijd is dus dat er (veel) land in de buurt van de polen ligt.

Randvoorwaarden:
  • Antarctica afgescheiden op de zuidpool (ijskap, albedo)
  • Continenten in krans rond Noordpool (zeeijs, albedo)
  • Sluiting Noord en Zuid-Amerika bij Panama (warme zeestroom)

Slide 9 - Diapositive

Milankovic variabelen

  1. excentriciteit
  2. scheefheid aardas
  3. precessie

Slide 10 - Diapositive

Excentriciteit
  • baan van de aarde rondom de zon
  • mate van cirkelvormigheid
  • varieert op tijdschaal van 100.000 jaar

Momenteel: 
redelijk cirkelvormig
Januari 7% meer zonne-energie dan juli

Bij hoge excentriciteit:
januari 20-30% meer zonne-energie dan juli

Slide 11 - Diapositive

Scheefheid aardas
  • De hoek van de aardas ten opzichte van de baan om de zon. 
  • hoe schever de aardas, hoe groter de verschillen tussen de seizoenen
  • varieert op tijdschaal van 41.000 jaar

Momenteel:
hoek van 23,5 graden
Groot verschil zomer en winter

Slide 12 - Diapositive

Precessie
  • tollende beweging van de aarde
  • tolt meer of minder
  • varieert op een tijdschaal van 23.000 jaar

Momenteel:
tijdens winter het minst ver van de zon
Winter 7 dagen korter dan zomer

Slide 13 - Diapositive

Milankovitch variabelen
Combinatie van de drie variabelen zorgen voor een verschil in ontvangen zonlicht van 0,1%

Kan leiden tot een temperatuurverschil van 5 graden.

Te verklaren vanuit aangroeien of afsmelten ijskappen.

Slide 14 - Diapositive

Milankovitch variabelen

Slide 15 - Diapositive

Terugkoppelingsmechanismen
Zodra afkoeling is ingezet, wordt deze versterkt door bijvoorbeeld: 
  • Verstoring thermohaliene circulatie; stop toevoer warme zeestroom naar noorden 
  • Droogvallen ondiepe zeeën door opslag water in ijskappen
  • Opnemen CO2 door actievere plankton

Slide 16 - Diapositive

Resultaat

Slide 17 - Diapositive

Klimaatreconstructie


Hoe weten we hoe het klimaat in het verleden veranderde?

Slide 18 - Diapositive

Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Vidéo