Van de bergen naar de zee paragraaf 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 2: van de bergen naar de zee

§ 1: Vorming van de alpen

Paragraaf 1

Aan het einde van deze les weet je:

1.Hoe de alpen zijn gevormd en wat daarvan de oorzaak was.

2.Wat de verschillen tussen oud en jong gebergte zijn.

A tropische zee > pakket

   sedimentgesteenten:

 - kalk (dode zeedieren / planten)

 - zand

- stenen

B De Afrikaanse plaat beweegt naar

   het noorden >plooiing

C De plaatbeweging heft de aardkorst steeds verder op.

D De Afrikaanse plaat botst op

    Europa >Afrika schuift over

    andere lagen> gesteente werd

    geplooid > plooiingsgebergte

Jong VS oud gebergte

Notitie!!     Reliëf: Hoogteverschillen in het landschap

1. Hooggebergte: hoger dan 1500m

2. Middelgebergte: tussen 500-1500m

3. Heuvelland: tussen 200-500m

4. Laagland: Lager dan 200m

Laagvlakte: Vlak gebied lager ligt dan 500m.

Hoogvlakte/Plateau: Vlak gebied hoger dan 500m.

Klaar? Start met vraag 1 van paragraaf 1

Aan de slag

Paragraaf 1: Vragen 1 t/m 5

Uitdaging?
Teken de begrippen: endogene kracht, exogene kracht, plooiingsgebergte, Jong gebergte, oud gebergte.
óf
Teken een strip met minimaal 4 plaatjes over het ontstaan van de Alpen.

Afsluiting

Op de vorige slide was een plaatje te zien. Leg uit hoe dit kan.

Wat is de oorzaak van het veranderde uiterlijk van een oud gebergte?

Aan het einde van deze les kun je:

-Het verschil uitleggen tussen verwering en erosie

-De gesteentekringloop uitleggen 

Huiswerk was

Paragraaf 1 vragen 1 t/m 5

Hoe ging dat? (en dan met name vraag 3?)

Maar eerst, bingo

Endogene krachten

Exogene krachten

Relief

Plooiingsgebergte

Laagland

Hooggebergte

Heuvelland

Laagvlakte

Hoogvlakte

Middelgebergte

Plaat
Oud gebergte

Jong gebergte

Leg aan elkaar uit! Gebruik de begrippen:

Endogene/exogene krachten

Plooiingsgebergte

Herhaling: Verwering en erosie

Verwering = Het uiteenvallen van gesteenten onder invloed van weer en plantengroei.

>>Mechanische verwering

Voorbeeld: vorstverwering

1. Overdag smelt sneeuw in de bergen.
2. Water stroomt in spleten van gesteente.
3. ’s Nachts bevriest het water en zet uit.
4. Het gesteente scheurt steeds verder en brokkelt af.

>>Chemische verwering.

>>Biologische verwering.

Erosie = Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

Proces:

1.Gesteente hoog in bergen brokkelt af door verwering.

2. Verweringsmateriaal valt door

zwaartekracht naar beneden.

3. Gletsjers, rivieren, wind of zee nemen

het mee naar andere plekken.

4. Tijdens dit transport wordt het  landschap afgeschuurd en  uitgeschuurd.

Notitie!

Verwering = Het uiteenvallen van gesteenten onder invloed van weer en plantengroei.

Erosie = Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

Dus: de steen valt van de berg en schuurt daarna een dal uit.

Verwering      

Erosie      

Gesteentenkringloop

Erosie verplaatst verweert materiaal naar een andere plek waar het sedimentgesteente wordt.

Als dat gesteente onder druk komt te staan en enorme hitte ondervind word het metamorf gesteente.

Als dat gesteente vervolgens smelt heet dit stollingsgesteente.

Sedimentgesteente

Kalksteen

Kalk uit skeletjes of schelpen van zeedieren zijn gesedimenteerd en door druk van andere lagen, die daar bovenop zijn gesedimenteerd, omgezet tot sedimentgesteente.

Zandsteen

Zand wat is gesedimenteerd en door druk van andere lagen, die daar bovenop zijn gesedimenteerd, omgezet tot sedimentgesteente.

Schalie

Klei wat is gesedimenteerd en door druk van andere lagen, die daar bovenop zijn gesedimenteerd, omgezet tot sedimentgesteente.

Stollingsgesteente

Gesteente ontstaan door afkoeling van magma of lava.

Voorbeelden:

Magma -> Graniet

Lava -> Basalt                                                              

 Metamorf gesteente

Terugblik

Op de vorige foto zag ik?

1. Vorstverwering
2. Biologische verwering
3. Mechanische verwering
4. Chemische verwering

Geef de definitie van: Sedimentgesteente

Geef de definitie van: Verwering

Geef de definitie van: Exogene krachten

Geef de definitie van: Jong gebergte

Geef de definitie van: Plooiingsgebergte

Erosie wordt veroorzaakt door? Noem vier voorbeelden.

Voorbeeld van een exogene kracht

1. Vulkanen
2. Aardbeving
3. Gletsjers
4. Tsunami's

Wat is het verschil tussen mechanische en chemische verwering?

Door welke vorm van erosie is dit ontstaan?

1. Water
2. Ijs
3. Wind
4. Temperatuurverschillen

Hoe zijn de alpen ontstaan:
Schrijf een korte uitleg over paragraaf 1 en gebruik zoveel mogelijk begrippen.

Hoe zijn de alpen ontstaan:
Schrijf een korte uitleg over deze paragraaf gebruik zoveel mogelijk begrippen.

Maken

Paragraaf 1: vragen 5 t/m 11 helemaal af.