11.1: Enzymen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 11: voeding & vertering

Wat gaan we vandaag doen?

-Herhalen

-Uitleg basisstof 11.1 

-Aan het (huis) werk

Wat is de taak van het verteringsstelsel?

1. Aansturen van organen en spieren
2. Klein maken en opnemen van voedingsstoffen
3. opnemen van zuurstof en afgeven van koolstofdioxide
4. vervoeren van bloed

Wat is de functie van verteringsklieren?

1. Hier vindt opname van stoffen plaats
2. Hier vindt vertering plaats
3. Hier worden verteringssappen gemaakt

Zet de organen van
het verteringsstelsel
bij het juiste onderdeel. 

Dunne darm

Slokdarm

Endeldarm

Dikke darm

Twaalfvingerige darm

Maag

Hieronder zie je beschrijvingen van de delen van het verteringsstelsel. Sleep de nummers naar de juiste beschrijving. 

produceert gal
produceert speeksel
slaat gal tijdelijk op
sluit de maag af
vermengt gal en alvleessap met de voedselbrij
verplaatst voedsel van de keelholte naar de maag

10

2

3

4

5

6

Leerdoelen

-Je kunt de werking van enzymen beschrijven

-Je kunt beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij de voedselbederf

-Je kunt manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd

Tip: maak onder de les aantekeningen

Stofwisseling

In alle cellen van organismen vindt stofwisseling 

(scheikundige reacties) plaats. Dit betekent dat in de cel stoffen worden omgezet naar andere stoffen

bv: fotosynthese en verbranding

Door: eiwitten, die we enzymen noemen.

Water + CO2 + Licht --> zuurstof + glucose

Enzymen

Om voedingsstoffen op te nemen uit voedingsmiddelen, moeten ze worden afgebroken. Enzymen helpen bij het afbraakproces. 

Speciale eiwitten in cellen zorgen ervoor dat reacties in die cel snel plaatsvinden. Deze eiwitten heten enzymen. Enzymen werken specifiek. Dat wil zeggen dat één enzym maar één reactie in de cel versnelt. In een cel vinden veel verschillende reacties plaats. Een cel bevat dus veel verschillende enzymen.

Knippen

Plakken

Het enzym gaat daarna weer naar een andere stof

Ze versnellen de reacties van stofwisselingsprocessen, zonder zelf te worden verbruikt

Enzymactiviteit

= De snelheid waarmee een enzym 

een reactie versnelt. Dit is afhankelijk 

van: temperatuur + zuurgraad

Hierbij hoort een optimumkromme met een minimum, een maximum en een optimum

Optimumtemperatuur= temperatuur waar het enzym het beste werkt

Een enzym dat boven zijn max temperatuur komt verandert blijvend, net als een ei. 

Veranderd

De zuurgraad heeft invloed op de enzymactiviteit. Veel enzymen werken minder goed in een zure omgeving.

Voedselbederf

Om te voorkomen dat bacteriën en 

schimmels (reducenten) op voedsel groeien 

kan je het conserveren.

Conserveren = langer houdbaar maken

Manieren van conserveren

Aantekening

Conserveren: Voedsel langer houdbaar maken. BV: koel bewaren, pasteuriseren, steriliseren, drogen en luchtdicht verpakken.

enzym: Eiwit dat reacties versnelt zonder zelf te worden verbruikt.

enzymactiviteit: Snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt.

optimumkromme: Diagram van de enzymactiviteit met een minimum, een optimum en een maximum.

Aan het (huis)werk

Lees blz. 10 t/m 13

Mk bs 11.1: opdr. 1, 2, 3, 7, 10

Oefen 

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Verteringsstelsel/verteringsstelsel.htm