Les voor de toets

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Planning

• We herhalen vandaag de belangrijkste punten voor de toets.
  
• Per punt herhalen we kort en beantwoord je een vraag
  
• Heb je nog vragen? Deze les stellen!
  

Welke factoren speelden mee in het succes van Europa aan het begin van de 20e eeuw?

Ontstaan van zware industrie

• Staalindustrie (Hoogovens, IJmuiden)

• Mijnbouw (steenkolenmijnen, Zuid-Limburg)

• Petrochemie (aardolie, Rotterdam/Nederlands-Indië)

Hoe wordt het Ottomaanse rijk ook wel genoemd?

Oorzaak

Het Ottomaanse Rijk valt uit elkaar

Het oude rijk stond in Europa

bekend als: de zieke man van Europa

Oorzaak

Wapenwedloop

Vooral tussen Engeland en Duitsland ontstaat 

een felle strijd om wie de sterkste en meeste wapens heeft

Wat is "Nationalisme"?

Oorzaak

Nationalisme

Extreme trots op het eigen volk en land: 'Ons land is het beste!'

Oorzaak

Militarisme

Trots op alles wat met het eigen leger te maken heeft

Vertrouwen in de kracht van het eigen leger

Alle oorzaken zorgen voor een eplosieve situatie in Europa

Het wachten is op het aansteken van de lont...

Hoe leidt de moord op Franz Ferdinand tot WO1?

Moord in Sarajevo 
(aanleiding)

• Oostenrijk-Hongarije neemt Bosnië in.
  
  
• Servische nationalisten worden boos.

• Gavrilo Princip vermoordt Frans Ferdinand, kroonprins Oostenrijk-Hongarije.

De oorlogsverklaringen (1)

1. Oostenrijk-Hongarije verklaart Servië de oorlog.
2.  Rusland steunt Servië en mobiliseert zijn troepen aan grens Duitsland/Oostenrijk-Hongarije.
3. Duitsland geprikkeld door Russische actie verklaart Rusland de oorlog en vervolgens Frankrijk.
4. Duitsland loopt België binnen, Engeland verklaart Duitsland de oorlog.

Bondgenootschappen op het bord!
Neutrale landen op het bord

Wat was het Von Schlieffenplan?

Von Schlieffenplan

• Duitsland was ingesloten tussen twee vijanden: Frankrijk en Rusland
• Om een tweefrontenoorlog te voorkomen wilden de Duitsers met dit plan eerst snel Frankrijk uitschakelen, om daarna Rusland te kunnen verslaan

Vier jaar lang vanuit de loopgraven kijken naar 

hetzelfde stuk, kapotgeschoten, niemandsland...

Leg de Vrede van Versailles uit

Vrede van Versailles

28 juni 1919

Exact 5 jaar na de aanslag op Franz-Ferdinand 

door Gavrilo Princip is de oorlog voorbij.

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vnl. Frankrijk

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben

• Duitsland moet Polen doorgang geven naar de Oostzee (Poolse Corridor)

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Verdrag?! Dictaat!

In Duitsland is grote onvrede en spreekt men

liever van het Dictaat van Versailles

Waar ontstaat de economische crisis?
Waarom juist daar?

Een zeepbel

• Gouden toekomst voor alle Amerikanen blijkt een illusie
• Overproductie in de landbouwsector (mechanisatie)
• Veel kopen op afbetaling, waardoor er veel schulden waren
• Sterk vertrouwen in aandelen, vaak gekocht met geleend geld

Hulp voor Duitsland

het Dawesplan

• Door Dawesplan ging het weer beter met Duitsland.

• Door opbloeiende welvaart weer politiek vertrouwen tot 1929.

Was Amerika blij met de "new deal"?

1. Ja
2. Nee

New Deal

Dit is FDR temidden van zijn New Deal 

wetten: Public Works Administration (allemaal abc wetten). 

Er werd veel werkgelegenheid gecreëerd. 

• Waarom kwam er verzet in de VS tegen zijn plannen? 
  

Succes!