Betogende tekst

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

klas 2  

In hf 3.4  ('Lezen') leer je:  

 - wat een betogende tekst is

- wat argumenten zijn

- wat het verschil is tussen een feit en een mening

- wat verwijswoorden zijn 

- een nieuw tekstverband kennen: 'oorzaak/gevolg'

De leerdoelen bij  hf  3.4

* Je weet wat een betogende tekst is.

*  Je weet hoe een betoog is opgebouwd.

* Je weet wat argumenten zijn.

* Je  kunt een standpunt en argumenten herkennen.

* Je weet wat een  feit of een mening is.

* Je kent het tekstverband oorzaak/gevolg.

* Je weet wat verwijswoorden zijn. Je kunt in een tekst aangeven waar gebruikte verwijswoorden naar verwijzen.

Voordat we verder gaan...

een korte herhaling.

(tekstdoelen, tekstsoorten, tekstvormen)

Wat is het tekstdoel van het aardrijkskundeboek dat je gebruikt?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Wat is het tekstdoel van een stripboek over Asterix en Obelix?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Wat is het tekstdoel van de trouwkaart die je van je neef krijgt?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Wat is het tekstdoel van een oproep op Facebook om, in deze tijd, de oudere mensen niet te vergeten?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Wat is het doel van een ingezonden brief, in de krant, waarin een boer uitlegt waarom hij wel moést staken.

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Op de volgende dia vind je de vraag:

Welke tekstdoelen horen bij welke tekstsoorten?

(Een sleepvraag!)

Welke tekstvormen horen bij welke tekstsoorten? (Dit is een 'sleep-vraag'. )

informatieve tekst

betogende tekst

activerende tekst

amuserende tekst

advertentie

nieuwsbericht

liedtekst

recensie

In hf 3.4  gaat het over 

betogende teksten. 

Betogende teksten

Wat is een betoog?

In een betoog wil je je publiek overtuigen van

jouw standpunt (mening) over een bepaald

onderwerp.

Daarvoor gebruik je argumenten.

Opbouw van een betoog

Inleiding: aandacht trekken, standpunt noemen 

Kern:          argumenten + voorbeelden

Slot:           standpunt herhalen, pakkende slotzin 

In iets andere woorden: 

• Inleiding: de schrijver formuleert zijn mening
• Kern: hij geeft argumenten voor zijn mening
• Slot: hij trekt een conclusie of vat het belangrijkste samen

ARGUMENT (reden)

- Een argument is een uitleg waarmee je een mening verdedigt.

(Bijbehorende signaalwoorden: want, namelijk, omdat, immers...)

Voorbeeld van een argument (reden):

Ik vind het goed dat jongeren kleedgeld krijgen (mening), want dan leren zij met geld omgaan (argument).

een FEIT

Een uitspraak die je kunt controleren.

Een feit is WAAR of ONWAAR.

Mijn brommer kostte € 500,-.

Mijn zus houdt niet van spruitjes.

Marco Borsato heeft 5 nummer 1 hits gehad.

een MENING

Een uitspraak die iemand doet.

Met een mening ben je het EENS of ONEENS.

Ik vind € 500,- veel voor die brommer.

Spruitjes zijn vies.

De liedjes van Marco Borsato zijn geweldig!

objectief of subjectief?

objectief = zonder mening of (voor)oordeel

subjectief = de schrijver geeft zijn mening over iets.

Komt het meest voor in een BETOOG.

Is een tekst overtuigend?

Stel jezelf de vragen: 

Klopt dit? Is dit waar?  (feiten)

Ben ik het hiermee eens? (mening)

Check: Wat is het verschil tussen een feit en een mening?

Op de volgende dia: 

weer een 'sleepvraag'.

Welke termen horen bij tekstdoel 'informeren'? Welke termen horen bij het tekstdoel 'overtuigen'?

Informeren

Overtuigen

Feiten

Argumenten

Standpunt

Objectief

Mening

Betoog

Nieuwsbericht

Wat is een argument?

1. een bezwaar tegen iets
2. je mening een discussie
3. een uitleg van je mening

Wat is een voorbeeld van een betogende tekst?

1. een nieuwsbericht
2. een ingezonden brief
3. een reclamefolder
4. een recept

Check..

Voordat we verder gaan 

met 

'verwijswoorden' ,

 beantwoord je nog

 twee meerkeuzevragen.

Iets anders...

verwijswoorden

Verwijswoorden

Het is saai wanneer je in een tekst steeds hetzelfde woord gebruikt.  Daarom variatie aanbrengen.   

Hoe? ---> door verwijswoorden

Verwijswoorden

• Jan liep over straat. Hij was onderweg naar school. Die lieve jongen hield niet van te laat komen, dus hij was op tijd vertrokken

Nog een voorbeeld:

Mijn zusje is vervelend. Zij pest mij enorm.

 

Het laatste onderdeel

tekstverband:  oorzaak/gevolg

Doordat de trein was vertraagd, kwam ik te laat op school.

Doordat is het signaalwoord voor ......

1. Oorzaak-gevolg
2. Conclusie
3. Opsomming
4. Tijdsvolgorde (chronologie)

Het was vanochtend spiegelglad. Daardoor waren we een half uur te laat op school.
Wat is de oorzaak? Wat is het gevolg?

Vanwege de coronacrisis konden wij drie weken niet naar school.
Wat is de oorzaak? Wat is het gevolg?

Succes!

Leer heel 3.4 !

Zorg dat je precies weet hoe een betoog is opgebouwd. Weet daarnaast ook wat signaalwoorden, voegwoorden, verwijswoorden en synoniemen zijn.