les 2 T.T, V.T en V.D

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom!

Werkwoordspelling

Wat gaan we doen?

- Instructie 

- Aan het werk

- Evaluatie

Doelen

Aan het einde van deze les

- kun je persoonsvormen in de tt en vt juist spellen

- kun je het voltooid deelwoord en onvoltooid deelwoord  juist spellen

- kun je een bijvoeglijk naamwoord maken van een      

   voltooid deelwoord en onvoltooid deelwoord.

Tegenwoordige tijd enkelvoud

Als de persoonsvorm (pv) in de tegenwoordige tijd staat, zijn er 3 mogelijkheden:

1. ik-vorm

2. ik-vorm + t

3. Hele werkwoord (bij meervoud)

Niet zeker? Gebruik het werkwoord lopen

ik	ik-vorm	jij?
jij	ik-vorm+t
hij/zij/u/het	ik-vorm+t
wij/jullie/zij	hele ww

Voorbeelden:

Vul de goede werkwoordsvormen in:

1. (houden) ... je broer van detectives of (herkennen) ... hij zich niet in politieagenten?

2. Ik (vinden) ... het plezierig als u de agenda een week voor de vergadering (versturen) ...

3. Mijn wang (bloeden) ... altijd als ik mij (snijden) ... tijdens het scheren.

4. Je (geloven) ... toch niet dat iedereen zo'n spellingsboek (bestellen) ...?

Antwoorden

1. Houdt je broer van detectives of herkent hij zich niet in politieagenten?

2. Ik vind het plezierig als u de agenda een week voor de vergadering verstuurt. 

3. Mijn wang bloedt altijd als ik mij snijd tijdens het scheren.

4. Je gelooft toch niet dat iedereen zo'n spellingsboek bestelt?

Werkwoorden in de vt

/

/

Dus:

     Zit de laatste letter van het hele werkwoord -en WEL in 't kofschip?        schrijf dan          te / ten                             fietsen                 fietste

      Zit de laatste letter van het hele werkwoord -en NIET in 't kofschip?        schrijf dan         de / den                               bellen                    belde

Even oefenen

1. De politie (verrichten) ... wekenlang onderzoek naar de inbraken.

2. Toen ik mijn toets Frans (maken) ... (duimen) ... Janita voor mij.

3. We (durven) ... niet te kijken toen de geheime politie op de deur (bonken) ...

4. Terwijl ik (tobben) ... over mijn cijfers, (krassen) ... Sandra haar naam in het tafelblad. 

Antwoorden

1. De politie verrichtte wekenlang onderzoek naar de inbraken.

2. Toen ik mijn toets Frans maakte, duimde Janita voor mij.

3. We durfden niet te kijken toen de geheime politie op de deur bonkte.

4. Terwijl ik tobde over mijn cijfers, kraste Sandra haar naam in het tafelblad. 

Opdracht

Maak nu opdracht 1 op het blaadje. 

Voltooid deelwoord

/

/

Even oefenen

1. De jongens zijn gisteren (verhuizen).

2. We hebben vanmorgen een potje (voetballen).

3. Heb je dat hele stuk (fietsen)?

4. Ik heb zijn verhaal nooit (geloven).

5. Heb je lekker (chillen)?  

Antwoorden

1. verhuisd

2. gevoetbald

3. gefietst

4. geloofd

5. gechild 

Het onvoltooid deelwoord

Een onvoltooid deelwoord geeft aan dat iets nog gaande is.

Het is dus nog niet voltooid:

Rillend stond ik op de schaatsbaan.

Lachend zwaaide ik naar mijn vriend.

Zittend keken we naar de optocht.

Het onvoltooid deelwoord

- maak je door achter het hele werkwoord een -d te zetten.

lachend

fluitend

lopend

knippend

Opdracht

Maak opdracht 2 op het blaadje.

Voltooid deelwoord als bijv.nw.

Sommige woorden zijn afgeleid van een werkwoord. 

Ik ben altijd de gebeten hond. (van een vd)

De bijtende hond werd gevangen door zijn baas. (van een ovd)

Schrijfwijze: altijd zo kort en eenvoudig mogelijk. 

Voltooid deelwoord als bijv.nw.

Voltooid deelwoord op -en? --> bijv.nw ook op -en 

               De deur is gesloten --> De gesloten deur. 

Voltooid deelwoord op -d of -t? --> bijv.nw maken door +e en zo kort mogelijk.

gekneed--> het geknede deeg

Het onvoltooid deelwoord als bijv.nw

Een onvoltooid deelwoord kun je net als

het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord gebruiken:

Een lachende vrouw.

De gillende kinderen.

De huilende man.

Het ... (verbreden) fietspad is mooi aangelegd.

De ... (verbazen) man zat achter in de klas te kijken naar de geweldige docent.

De ... (blaffen) hond trok aan de lijn.

Ik (waxen) mijn benen gisteravond.

De buren hebben hun eigen truien (breien)

Hoe oud (worden) je tante morgen?

De (vergroten) foto hangt aan de muur.