Hoofdletters en aanhalingstekens

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

 Spelling - Gebruik punt & Aanhalingstekens

Wanneer gebruik je wel een punt?

• Gebruik punten als je de afkorting uitspreekt alsof het hele woord er staat (dus enz. en m.u.v.; je zegt immers ‘enzovoort’ en ‘met uitzondering van’).
• Aan het eind van een zin die geen vraag of uitroep is. 

Wanneer gebruik je geen punt?

De belangrijkste vuistregels voor de spelling van afkortingen zijn:

• schrijf afkortingen met kleine letters (cao, hbo, ggz), behalve als het om namen gaat (ANWB, VVD);
• gebruik geen punten in afkortingen als je ze letter voor letter uitspreekt (dus: tv en btw; je zegt immers ‘tee-vee’ en ‘bee-tee-wee’);

Aanhalingstekens

Je gebruikt aanhalingstekens:

• bij de directe rede/citaten
  (let op de plaats van de aanhalingstekens en de andere leestekens).

Toen zei ze tegen me: ‘Ik wil je nooit meer zien.’
Je gebruikt geen aanhalingstekens 

• bij de indirecte rede en bij gedachten 
• als je het woord zelf bedoelt en niet de betekenis.

Toen zei ze tegen me dat ze me nooit meer wilde zien.

indirecte rede

In dit geval wordt beschreven wat er wordt gezegd en worden geen aanhalingstekens gebruikt.

Voorbeeld:

De jongen schreeuwde dat ze op hem moesten wachten.

directe rede

De directe rede is de letterlijke weergave van wat er wordt gezegd. Dit staat tussen aanhalingstekens.

Voorbeeld:

De jongen schreeuwde: “Wacht op mij!”

Aanhalingstekens

Je gebruikt aanhalingstekens:

• Als je een woord ironisch (spottend) gebruikt.
• Wat een interessante ‘feiten’ verkondigt die man
• Als je nadruk wilt leggen op een woord of zin.
  Allochtoon betekent letterlijk ‘uit een ander land’
• Bij een letterlijk stukje tekst dat je overneemt.
  Op Telegraaf.nl staat: 'Australië verbiedt TikTok voor de jeugd'.  
• Bij een zelfbedacht woord. 'binkebonken'

Aanhalingstekens

'Je moet even een boodschap voor mij doen', zei vader. 

'Een supporter die zich misdraagt,' zei de voorzitter, ' is niet meer welkom.' 

Hij vroeg aan zijn zusje: 'Weet jij waar mama is?'

'Weet jij hoe je 'hiërarchie' spelt?', vroeg de leraar.

Leestekens in citaat

Iets zeggen kan op verschillende manieren. Je kunt roepen, fluisteren, vragen, etc. De juiste leestekens aan het einde van het citaat komen binnen de aanhalingstekens.

Bijvoorbeeld:

Selma zei: 'Ik vond die film erg goed.'

'Ik weet niet of ik dat durf!', gilde Sharon.

Uitzondering

Leestekens komen binnen de aanhalingstekens.

Bijvoorbeeld

Goed: "Ik weet niet of ik dat durf!", gilde Sharon.

Fout: "Ik vond die film erg goed.", zei Sharon.

Die punt laat je weg.

'Sara zei:' Ik heb een super
vakantie gehad.

1. Goed
2. Fout

Thomas zei: 'Daar heb ik geen zin in'.

1. Goed
2. Fout

De dubbele punt mist. 

'Ik vind het niet leuk!', riep Lotte.

1. Goed
2. Fout

Is onderstaande schrijfwijze correct?

Vader dacht: 'de kerstdagen gaan we maar doorbrengen bij oma Van der Ploeg.'

1. juist
2. onjuist