Les 04/04/2022

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Grammatica woordsoorten les 1

10 minuten lezen

Leg je huiswerk (opdracht 4 blz 106) op de hoek van je tafel. 

Wat gaan we vandaag doen?

- Huiswerk bespreken 

- Wat weet je nog?

- Herhaling theorie 

- Nieuwe theorie (aanwijzend en vragend voornaamwoord)

- Korte oefening

- Werken aan de opdracht 

Huiswerk: opdracht 4 blz 106

Wat weet je nog?

Benoem de woorden. Kies uit: zn, blw, olw, bn, zww, hww

1. Met ijzeren discipline werkt Tessa aan dit kunstwerk voor haar beste vriendin.

2. Zulke gemotiveerde leerlingen verdienen een herkansing. 

Wat weet je nog?

1. Met ijzeren discipline werkt Tessa aan dit kunstwerk voor haar beste vriendin.

• ijzeren = bn 
• discipline = zn
• werkt = zww
• Tessa = zn
• kunstwerk = zn
• beste = bn
• vriendin = zn 

Wat weet je nog?

2. Zulke gemotiveerde leerlingen verdienen een herkansing. 

• gemotiveerde = bn
• leerlingen = zn
• verdienen = zww 
• een = olw 
• herkansing = zn 

Herhaling theorie 

• Zelfstandig naamwoord (zn): Een woord voor mensen, dier, plant ding of gevoel -> kat, huis, winkel  
  
  
• Bepaald lidwoord (blw): de & het 
  
  
• Onbepaald lidwoord (olw): een 
  
  
• Bijvoeglijk naamwoord (bn): Verteld iets over een zelfstandig naamwoord -> het mooie huis 

Herhaling theorie 

• Zelfstandig werkwoord (zww): Als er één werkwoord in de zin staat is het altijd een zelfstandig werkwoord -> ik fiets vanaf school naar huis
  
  
• Hulpwerkwoord (hww): Komt voor in zinnen met meer dan één werkwoord. Ze helpen het gezegde te maken -> ik heb een nieuwe telefoon gekregen

• Als er meerdere werkwoorden in de zin staat, staat het zelfstandig werkwoord meestal achter in de zin. 

Aanwijzend voornaamwoord

Een aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw) wijst een mens, dier of een ding aan. 

• Bijvoorbeeld: deze vrouw, dat paard, die fiets

De aanwijzende voornaamwoorden zijn:

• deze, die, dat, dit, zulk(e), zo'n, dergelijk(e), zelf, hetzelfde dezelfde 

Aanwijzend voornaamwoord 

Het aanwijzend voornaamwoord kan voor een zelfstandig naamwoord (zn) staan, maar het kan ook alleen staan.

Als het alleen staat, kan je het zelfstandig naamwoord er soms wel achter bedenken. 

• Deze rode fiets vind ik mooier dan zo'n zwarte (fiets). Vind jij dat ook?

Aanwijzend voornaamwoord

Belangrijk om te weten:

• De woorden dat en die behoren tot meerdere woordsoorten. Dat en die zijn alleen aanwijzende voornaamwoorden als je ze kunt vervangen door dit en deze. 
• Woorden die een plaats of een richting aangeven (daar, daarheen, daarover, daarlangs) zijn geen aanwijzende voornaamwoorden.

Vragend voornaamwoord

Er zijn vier vragende voornaamwoorden (vr.vnm)

• wie, wat, welk(e), wat voor (een)

Ze staan meestal aan het begin van een vraag:

• Wie van jullie wil even een boodschap voor mij doen?
• Naar welk land gaat je vriendin op vakantie?

Vragend voornaamwoord

Soms staat een vragend voornaamwoord aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag:

• Hij vroeg wie van ons even een boodschap voor hem wilde doen. 

Leer de vragend voornaamwoord goed uit je hoofd!

Vragend voornaamwoord

Belangrijk om te weten:

• Wie en wat zijn geen vragen voornaamwoorden als ze terugwijzen naar een eerder genoemd woord:
  - Die leuke jongen over wie je me zojuist vertelde, loopt daarginds. 
• Woorden als waar, waarheen, wanneer en hoe zijn geen vragende voornaamwoorden. 

Oefenen

Noteer de aanwijzende en vragende voornaamwoorden van deze zinnen:

1. Met zulke praatjes hoef je bij die man echt niet aan te komen.

2. Weet je al welke klasgenoten je uitnodigt voor dat feest?

3. Heb je voor dit verslag hetzelfde boek gelezen als Jeanine?

4. Ze snapt niet wat ze anderen aandoet met dergelijke roddels. 

Oefenen

1. Met zulke praatjes hoef je bij die man echt niet aan te komen.

• zulke = aanwijzend voornaamwoord
• die = aanwijzend voornaamwoord 

2. Weet je al welke klasgenoten je uitnodigt voor dat feest?

• welke = vragend voornaamwoord
• dat = aanwijzend voornaamwoord 

Oefenen

3. Heb je voor dit verslag hetzelfde boek gelezen als Jeanine?

• dit = aanwijzend voornaamwoord
• hetzelfde = aanwijzend voornaamwoord

4. Ze snapt niet wat ze anderen aandoet met dergelijke roddels. 

• wat = vragend voornaamwoord 
• dergelijke = aanwijzend voornaamwoord 

Werken aan de opdracht

Wat? Opdracht 2 en 4 (bladzijde 121)

Hoe? Zelfstandig en stil 

Tijd? 10 minuten

Wanneer? Huiswerk voor 11 april

Vragen? Wacht met stellen totdat ik langs loop

Klaar? Werk verder aan ander huiswerk of lees uit je leesboek

Huiswerk

Opdracht 2 en 4 (bladzijde 121) moet op maandag 11 april 2022 af zijn.

Schrijf dit op in je plenda.