Jong & Oud H5 Het huishouden deel 2

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4 HAVO

Hoofdstuk 5: Het huishouden (deel 2)
Dali Janssen
9:45-10:45

Wat gaan we doen?

- Terugblik (10 min);
- Uitleg (30 min); 
- Aan de slag (15 min); 

- Afsluiting (5 min).

Leerdoelen

Je kunt de consumentenprijsindex berekenen. 
Je kunt het verschil tussen reële en nominale grootheden uitleggen. 
Je kunt een reële verandering berekenen bij gegeven nominale verandering en inflatiepercentage. 

Planning komende weken

--> 27 oktober: Hoofdstuk 5 deel 2
--> 2 november: Hoofdstuk 6
--> Week van 6 november: Toets 1 t/m 6. 

De hoeveelheid leerlingen op school is een:

1. voorraadgrootheid
2. stroomgrootheid

Wat is de dominante strategie van Bedrijf 2? De tweede getallen zijn voor bedrijf 2!

1. wel verlagen van de prijzen
2. niet verlagen van de prijzen

Zou de rente van een hypothecaire lening (rente) lager zijn dan andere leningen?

1. Ja, lager
2. Nee, hoger

Wat is nivellering?

1. Verschillen tussen inkomen worden groter.
2. Verschillen tussen inkomen worden kleiner.
3. Verschillen tussen inkomen worden gelijk.

Farini en Anouk hebben een huis gekocht voor 200.000 en sluiten een hypotheek hiervoor af met 1,5% rente. Hoeveel rente betalen ze per maand?

Actualiteit

Inflatie in Nederland stijgt volgens voorlopige cijfers naar 5,6%.

bron: CBS 25 oktober 2023

Actualiteit

bron: NOS 24 oktober 2025

'Het is echt gigantisch duur geworden'

Ik maak me druk om de inflatie.

😒🙁😐🙂😃

Hoe wordt de inflatie berekend?

CPI

Als we koopkrachtverandering willen berekenen moeten we met de prijsveranderingen van alle producten rekening houden. 

We gebruiken hiervoor de consumentenprijsindex (CPI) → dit is de maatstaf voor inflatie. Het CPI geeft aan hoeveel procent de kosten van levensonderhoud in een jaar hoger zijn dan in het basisjaar.

ConsumentenPrijsIndex (CPI)

Het CPI geeft aan hoeveel de kosten van levensonderhoud in een jaar stijgen. Het is een samengesteld gewogen gemiddelde van een groot aantal gezinnen.

Gewogenindexcijfer=Σ​Σwegingsfactoren​​(wegingsfactor⋅indexcijfer)​​

Stappenplan CPI

Consumentenprijsindexcijfer berekenen

1. indexcijfer artikelgroep x wegingsfactor
2. tel alle uitkomsten bij elkaar op
3. Tel alle wegingen bij elkaar op (meestal 100).
4. Deel de uitkomsten van stap 2 door totaal van alle wegingen uit stap 3.
5. je hebt nu het CPI (consumentenprijsindexcijfer)

Bereken het CPI in twee decimalen nauwkeurig.

Behalve met bezuinigingen op de kinderbijslag zal het gezin van Megan ook nog rekening moeten houden met de inflatie. Om inflatie te meten wordt het consumentenprijsindexcijfer (CPI) gebruikt.

Bereken in twee decimalen het CPI voor het gezin van Megan. Schrijf je berekening op.

Reële inkomen

Nominaal inkomen --> Je inkomen in euro's 
Reële inkomen (=koopkracht) --> Hoeveel kan je werkelijk kopen met je nominaal inkomen? 

Verandering berekenen van Reële inkomen berekenen: 
% verandering nominaal inkomen - % inflatie

Wat is het reële inkomen bij een loonstijging van 3% en een inflatie van 4% ?

1. gedaald met 1%
2. gestegen met 1%
3. 3%
4. 4%

Mijn reële inkomen stijgt met 2,4%. De inflatie is 1,2%. Met hoeveel procent is mijn nominale inkomen toe- of afgenomen?

1. 103,6%
2. 1,2%
3. 98,9%
4. 3,6%

Bij een CPI van 98,1, is er dan sprake van inflatie of deflatie?

1. Deflatie
2. Inflatie

Aan de slag

Wat? - Nakijken hoofdstuk 4 + 5.1 t/m 5.5
         - Opdrachten 5.6 t/m 5.11

Hoelang? Tot 10:40 

Hoe? In stilte. 

Klaar? Nakijken hoofdstuk 5: bekijk ook wat je eventueel verkeerd hebt gedaan.

Hulp? Nee: vragenstellen bij begeleidingsuur of studie-uur! 

Huiswerk? Hoofdstuk 5 (5.6 t/m 5.11) af. 

Behalve met bezuinigingen op de kinderbijslag zal het gezin van Megan ook nog rekening moeten houden met de inflatie. Om inflatie te meten wordt het consumentenprijsindexcijfer (CPI) gebruikt.

Bereken in twee decimalen het CPI voor het gezin van Megan. Schrijf je berekening op.

Afsluiting

Leerdoelen: 

Je kunt de consumentenprijsindex berekenen. 

Je kunt het verschil tussen reële en nominale grootheden uitleggen. 

Je kunt een reële verandering berekenen bij gegeven nominale verandering en inflatiepercentage. 

Huiswerk: 
5.6 t/m 5.11

Volgende les: 
Hoofdstuk 5 afmaken.