het absolute van absolutisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Het absolute van het absolutisme

(Les sluit aan bij TvG 5.5)

Bestuur in Europa

De Noordelijke Nederlanden komen in opstand tegen hun Spaanse heerser. Ze vormen een Republiek, een land zonder koning
Andere landen zoals Frankrijk en Engeland hebben juist een koning die door middel van centralisatie steeds meer macht probeert te krijgen.

centralisatie:  bestuur  vanuit één plaats  en waarbij overal dezelfde wetten en regels gelden

Centralisatie

In de middeleeuwen hadden de koningen niet zoveel macht; de adel die in dienst was van de koning had ook veel te vertellen. In de 16e eeuw wilde de  koningen zelf steeds meer macht hebben. Voortaan moeten overal in het land dezelfde wetten gelden (dus geen verschil tussen verschillende gebieden of steden!) en overal in het land is het bestuur hetzelfde.

La Fronde

1647-1653

Toen de Franse koning Lodewijk XIII overleed braken er opstanden uit.
De geestelijken en ook de adel wilden weer meer macht. 
Dit liet een diepe indruk achter op de jonge Lodewijk de XIV. Als hij volwassen is en koning wordt, gaat hij het anders doen.  Dat kwam goed uit, want het gewone volk was al die opstanden behoorlijk zat.

De Zonnekoning

Lodewijk XIV (1638-1715) werd één van de machtigste koningen van Frankrijk. 

Hij werd koning toen hij 5 jaar was. Tot zijn 23e werd Frankrijk daarom bestuurd door eerste minister Mazarin. Mazarin zorgde ervoor dat iedereen naar Lodewijk zou luisteren en dat hij de absolute macht had.

Pak je smartphone of tablet en klik op de link om het paleis van Versailles van binnen te bekijken!

L'État, c'est Moi

De wil van de koning is wet. Dit noem je absolutisme. 

Lodewijk XIV was een Franse koning met asolute macht. De geestelijken en de adel hebben dus niks meer te vertellen
De macht van de koning is door god gegeven: droit divin (goddelijk recht)
Zo hoeft dus ook niemand aan de koning te twijfelen...

Maar hoe dan?

• De koning bepaalde zelf (zonder overleg met de adel) voortaan alle wetten en deze golden voor het hele land
  
• Lodewijk versterkt het leger met soldaten die bij hem zelf in dienst zijn. 
• De adel moest voortaan in het koninklijk paleis Versailles wonen, zodat hij ze goed in de gaten kon houden.

Versailles

Versailles is een gigantisch paleis vlakbij Parijs.
Alle ministers en de adel verbleven hier! Zo kon Lodewijk XIV ze goed controleren
Versailles is de hoofdzetel van het Absolutisme.
Dagelijks leefden hier 3000 tot 10.000 hovelingen!
Tegenwoordig is het een museum (met 5 miljoen bezoekers per jaar)

De slaapkamer van Lodewijk XVI, zijn vrouw had haar eigen slaapkamer

Wat wordt met de dans gesymboliseerd?

1. Alles draait om de koning
2. De koning is ook maar een mens
3. De koning houdt van dansen
4. De dans is iets koninklijks

Wat wilt de koning nog meer uitbeelden?

1. Hij is niet zo vaardig
2. Zijn rijkdom
3. Hij is Goddelijk
4. Zijn verstand van dans

Kijk goed naar dit schilderij!

Hoe wordt het droit divin op dit schilderij uitgebeeld?

1. Koning zit op de troon
2. Koning is omringd met bisschoppen
3. Koning krijgt de macht van 'boven'
4. De koning is 'verlicht'

waarom was de adel volgens de jonge Lodewijk gevaarlijk?

1. De adel probeerde een andere koning te benoemen
2. De adel weigerde belasting te betalen
3. Tijdens zijn jeugd kwamen ze in opstand
4. De adel probeerde Lodewijk te bestelen

Waarom laat Lodewijk XIV zich de zonnekoning noemen?

Waarom moest de adel van Lodewijk XIV op het paleis Versailles verblijven?

Welke uitspraak past bij het absolutisme?

1. Samen zullen wij overwinnen.
2. De staat, dat ben ik.

1. Versailles is een gevangenis.
2. Edelen hielpen Lodewijk XIV bij het bestuur van het land.
Wat

1. Beide juist
2. Beide onjuist
3. 1= juist 2 = onjuist
4. 1= onjuist 2 = juist

Verder met deze stof

lees Tijd voor Geschiedenis, paragraaf 5.5 t/m De machtshonger van Lodewijk XIV

maak opdracht 2, 3, 4 en 5

Engeland

• De Engelse koning Karel I wilde ook graag meer macht
  
• Om oorlog te voeren tegen de Republiek heeft Karel veel geld nodig, maar daarvoor heeft hij toestemming nodig van het parlement. 
• Die wil het parlement alleen geven als ze zelf meer macht krijgt
• Dat wil Karel uiteraard niet, dus laat hij een aantal leden van het parlement arresterern. 

Engeland

• Karel I verliest daarmee de steun van het parlement: hij wordt opgepakt, en onthoofd.
  
• Engeland gaat heel even verder als Republiek, maar later willen ze toch graag weer een koning: de Nederlandse Willem III (maar die krijgt uiteraard niet alle macht, voortaan moet de Engelse koning zijn macht delen met het parlement!)
  

Waarom wordt Karel I door het parlement opgepakt?

Begrippen en personen uit deze les

Republiek

Absolutisme 

Lodewijk XIV

l'état c'est moi

Versailles

Karel I

Verder met deze stof

lees Tijd voor Geschiedenis, paragraaf 5.5 helemaal

maak opdracht 6, 7 en 8